Μαρία Φακίνου

Ό,τι θυμάμαι είναι ένα παλίμψηστο από Καθαρές Δευτέρες. Μισοτελειωμένα γεύματα, λεκιασμένα τραπεζομάντιλα, ακρωτηριασμοί μικρής κλίμακας. Γεννηθήκαμε Αύγουστο. Σελήνη δεκατεσσάρων ημερών. Ο αδερφός μου κι εγώ.

Μια γυναίκα καταφθάνει στην παραθαλάσσια κωμόπολη Χ. τον Φεβρουάριο του 2000. Μόνες της αποσκευές μια μικρή βαλίτσα και μια γυάλα με δυο χρυσόψαρα. Κατά την παραμονή της μια σειρά ανεξήγητα γεγονότα θα συμβούν: ακραίες καιρικές συνθήκες, ένας μικρός σεισμός, η γέννα ενός παράξενου ζώου, μια ασυνήθιστη κλοπή και, τέλος, ένας φόνος με άγνωστους θύτες. Η σύγκρουση μεταξύ των κατοίκων μοιάζει αναπόφευκτη. Τι γυρεύει πραγματικά η γυναίκα στην κωμόπολη και ποιος είναι ο άγνωστος άντρας τον οποίο ισχυρίζεται ότι περιμένει; Τι είναι ο περίεργος βόμβος που λέει ότι ακούγεται και γιατί οι κάτοικοι απειλούνται από αυτόν; Τι επιφυλάσσει η μικρή κοινωνία σε αυτή τη μυστηριώδη ξένη; Σε έναν τόπο όπου η άνοιξη δεν έρχεται ποτέ και αλλεπάλληλες διακοπές ρεύματος τον βυθίζουν στο σκοτάδι, σε μια πόλη όπου κυριαρχούν η βία, ο φόβος για το διαφορετικό και μια στρεβλή αντίληψη της έννοιας του ηθικού, ποιος κάνει την αρχή του κακού και, κυρίως, γιατί;

Μία το μεσημέρι και σε ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό ένα ασήμαντο περιστατικό γίνεται η αφορμή για έναν άντρα χωρίς όνομα να κάνει έναν νοερό απολογισμό της ζωής του. Το σκοτεινό παρελθόν του, η κόρη του που έχει δώδεκα χρόνια να του μιλήσει, η γυναίκα του, η προηγούμενη ζωή του, ξετυλίγονται ακολουθώντας το ρυθμό των βημάτων του, αλλά και τον εσωτερικό ρυθμό των σκέψεων και της μνήμης του, μιας μνήμης συχνά στρεβλής και παραποιημένης. Η αφηγηματική φωνή παρεμβαίνει στα γεγονότα, τα πρόσωπα και τις εσωτερικές τους συγκρούσεις δίνοντας τη δική της εκδοχή, διαμορφώνοντας τη δική της αλήθεια, συνομιλώντας μαζί τους, μέχρι να φανερωθούν μυστικά δεκαετιών.

Ο λόρδος Ματαντόρ, γόνος καλής οικογενείας και λάτρης των μικρών απολαύσεων, ταξιδεύει ανά τον κόσμο και καταγράφει τα τελευταία λόγια διάσημων προσωπικοτήτων. Σκοπός του είναι να εκδοθούν όλα σ' έναν τόμο έπειτα κι από τον δικό του θάνατο. Μια μέρα, όμως, δέχεται μια απρόσμενη επίσκεψη που του αλλάζει για πάντα τη ζωή. Δίπλα του, άγρυπνοι φρουροί, ο Καρλ, ο ηδονοθήρας εγγονός του, που τον ορίζουν τα πάθη και το παρελθόν του, η Γκρέτα, μια ιδιότυπη οικονόμος, η Φάνυ, η κλεπτομανής κόρη της με το καλά κρυμμένο μυστικό, η κυρία Ν., μια συγγραφέας με ύποπτα κίνητρα και, ακόμα, ο Σάμουελ Μπέκετ, οι Ρόλινγκ Στόουνς, δύο σκύλοι, ανήθικες γυναίκες, κρυφά ημερολόγια και μικρές διαστροφές. Τρεις ιστορίες που συνδέονται μεταξύ τους χάρη στους ήρωες, οι οποίοι περιφέρονται ανενόχλητοι σε όλο το βιβλίο σαν να είναι κτήμα τους. Ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα, σε μια φανταστική πόλη, όπου τα πάντα και οι πάντες εξυπηρετούν ένα σκοπό: "Το καπρίτσιο της κυρίας Ν.".

ΌΌταν η Μασετσάμπα πετυχαίνει το μεγαλύτερο όνειρο της παιδικής της ηλικίας και γίνεται γιατρός, η φιλοδοξία της έρχεται αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα του δημόσιου συστήματος υγείας της Νότιας Αφρικής. Προσπαθεί ν’ ανακουφίσει τον πόνο των άλλων –εργάζεται σ’ ένα νοσοκομείο με ελάχιστους πόρους και οι δυσκολίες δοκιμάζουν συνεχώς τις αντοχές της–, ταυτόχρονα όμως πρέπει να κατευνάσει και τους προσωπικούς της δαίμονες: τους έντονους πόνους της εμμηνόρροιας και την ντροπή που συνδέεται μ’ αυτή, το πένθος για την αυτοκτονία του αδελφού της και τις πιέσεις μιας βαθιά θρησκευόμενης-αντιδραστικής μητέρας που κάνει τα πάντα για να την απομακρύνει από τη μοναδική της φίλη, τη Νιάσα. Η έντονα πολιτικοποιημένη και μαχήτρια Νιάσα, με καταγωγή από τη Ζιμπάμπουε, θ’ ανοίξει τα μάτια της Μασετσάμπα μπροστά στην επικρατούσα ξενοφοβική ένταση που μεταφέρει σημάδια του απαρτχάιντ. Το Νυχτολούλουδο καταγράφει δεξιοτεχνικά τη βίαιη και συγκεχυμένη ατμόσφαιρα της σημερινής Νότιας Αφρικής και διερευνά θέματα φυλής και φύλου, παρατηρώντας το επάγγελμα του γιατρού μέσ’ από τα μάτια της ηρωίδας. Αλήθεια, πόση ανθρωπιά χωρά στον σύγχρονο κόσμο μας;