Science

Για κάθε θέμα που μελετά σήμερα ο άνθρωπος αναγκάζεται εκ των προτέρων να ανατρέξει στη σοφία των Αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Το φυσικό περιβάλλον και ειδικότερα στα δάση αποτελούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα που απασχολεί σήμερα τον άνθρωπο. Η ανάγκη αυτή, οδήγησε στη συγγραφή του παρόντος λεξικού σε μια προσπάθεια συγκέντρωσης και παρουσίασης κάθε σχετικής ονομασίας και πληροφορίας στην Αρχαία Ελλάδα, με την ελπίδα να φανεί χρήσιμο στους ενδιαφερόμενους.

Το Ημερολόγιο της Επιστήμης και της Τεχνολογίας αποτελεί ένα έργο μνήμης των ανθρώπων εκείνων που επέδρασαν καταλυτικά στην δημιουργία του σύγχρονου πολιτισμού μας, ενός πολιτισμού με μεγάλες δυνατότητες και προοπτικές εξέλιξης αλλά και με λανθάνουσες αυτοκαταστροφικές ιδιότητες. Οι πρωταγωνιστές αυτού του τεχνολογικού πολιτισμού αξίζουν να παραμένουν στη μνήμη των παλαιότερων ή να γίνονται γνωστοί στους νεώτερους γιατί μέσα από την γνωριμία τους ξανάρχεται κανείς σε επαφή με σημαντικές στιγμές της Επιστήμης και της Τεχνολογίας, φωτεινές και σκοτεινές, αλλά και με την ανθρώπινη πλευρά των συντελεστών της. Η ημερολογιακή μορφή του επιτρέπει την εύκολη επαφή μαζί τους επι καθημερινής βάσεως. Ξεφυλλίζοντας το ημερολόγιο μπορεί κανείς να δει κάθε μέρα ή όποια μέρα του χρόνου θελήσει, ποιοι γεννήθηκαν και ποιοι πέθαναν σε βάθος χρόνου από το 1200 μέχρι σήμερα, σε μία δηλαδή περίοδο 800 ετών μέσα στην οποία μορφοποιήθηκε και μορφοποιείται η σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία. Τα λιτά βιογραφικά σημειώματα και τα εκφραστικά σκίτσα που κοσμούν το έργο επιδιώκουν να δώσουν μια αστραπιαία εικόνα της προσωπικότητας και του έργου της. Ο μεγάλος αριθμός, με διεθνή κριτήρια, των συμπεριληφθέντων πρωτοπόρων (2500 προσωπικότητες έναντι 1000-1500 το πολύ, που απαντώνται σε διεθνή βιογραφικά λεξικά επιστημόνων καταχωρημένων κατά τον πάγιο "κλινικό" τρόπο αλφαβητικά ενώ αντίστοιχα ελληνικά λεξικά δεν υπάρχουν καθόλου) και ο μοναδικός σε παγκόσμιο επίπεδο αριθμός πρωτότυπων σκίτσων τους (1400), αποτελεί συνειδητή προσπάθεια προβολής των ανθρώπων εκείνων που, ενώ συνέβαλαν καταλυτικά στη δημιουργία του σύγχρονου πολιτισμού, παραμένουν πρακτικά άγνωστοι στο ευρύ κοινό, λόγω της ελλείψεως υπεύθυνης πληροφόρησης σχετικά με την αξία, τη βαρύτητα και την ποιότητα του έργου τους αλλά και την πολυμορφία της προσωπικότητάς τους. Όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης το έργο αυτό που απαίτησε από μέρους των συγγραφέων μια επτάχρονη επίμονη και πολύπλευρη προσπάθεια, είναι ένα ημερολόγιο ανθρώπινο, πολύ ανθρώπινο. Μέρα με τη μέρα, μέσα από τις σελίδες του ξεπηδούν οι ανακαλύψεις, οι εφευρέσεις, οι εξερευνήσεις, οι ανασκαφές, οι ιδέες, οι θεωρίες και οι φαντασίες αυτών που διαμόρφωσαν ένα χώρο πολύ πιο ευρύ από τον κατεστημένο χώρο των θετικών επιστημών, της ιατρικής και της τεχνολογίας. Μαζί με όλους αυτούς που παραδοσιακά χαρακτηρίζονται ως επιστήμονες και τεχνολόγοι, συμπορεύονται εξερευνητές που άνοιξαν το δρόμο της γνώσης με τη φυσική τους παρουσία στον αγώνα για την κατάκτηση του αγνώστου (τότε ήταν οι έρημοι της Αφρικής και της Αραβίας, τώρα είναι οι έρημοι της Σελήνης και του Άρη), αρχαιολόγοι, παιδαγωγοί, κοινωνιολόγοι και φιλόσοφοι της επιστήμης, συγγραφείς που είτε ξεκίνησαν ως επιστήμονες, είτε επηρέασαν την επιστήμη με τη φαντασία τους ή την πρωτότυπη σκέψη τους γύρω από σχετικά θέματα που σε βάθος ανέπτυξαν στο λογοτεχνικό τους έργο, ακόμη σκηνοθέτες του κινηματογράφου που πρόβαλαν την επιστημονική φαντασία στο ευρύ κοινό. Όλοι τους δεν είναι παρά πλανητικοί ταξιδιώτες σ'' έναν κόσμο που στην ουσία του παραμένει άγνωστος και ανεξήγητος, εξωτερικά και εσωτερικά. Το έργο φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα απαραίτητο βοήθημα τόσο για τον εξειδικευμένο επιστήμονα ίσο και για τον μαθητή Λυκείου αλλά και για κάθε σύγχρονο σκεπτόμενο άνθρωπο.

Κείμενα για φυτά μπορεί να είναι σαγηνευτικά; "Κατεξοχήν" είναι η απάντηση και αποδεικνύεται στα 120 κείμενα του Δαβία που εικονογραφούνται, σχολιάζονται και εκτινάσσονται από τον οίστρο του ζωγράφου Διαμαντή Αϊδίνη. Όλα συντείνουν σε μια μεθυστική "φυτεία θαυμάτων" κατά τον πεζογράφο Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη. Ο Ορέστης Δαβίας δεν ξέρει μόνο τα πάντα για τα ελληνικά, μεσογειακά (αλλά και τα μακρινά) φυτά, είναι επιπλέον ένας συναρπαστικός αφηγητής. Γράφει μαγευτικά, πυκνά, γνωρίζει τους συμβολισμούς, είναι ακριβής, διαθέτει πνεύμα και χιούμορ. Από τον αποτρεπτικό απήγανο στη μανία της τουλίπας και από τα ανθισμένα ρείκια στις ιτιές και τα γιασεμιά του πόθου ο Ορέστης Δαβίας σκάβει με γνώση και χαϊδεύει με λέξεις τη χλωρίδα ενώ ο ζωγράφος Διαμαντής Αϊδίνης προσθέτει χρώμα, σπιρτάδα με την γνωστή σε όλους, έμπνευσή του.

Ένα πρωτότυπο λεξικό που θα αγαπήσει ο ερευνητής αλλά και κάθε λάτρης της θάλασσας και της ελληνικής γλώσσας. Το βιβλίο προσπαθεί να καλύψει κατά το δυνατό τομείς όπως η αλιεία, οι άνεμοι, η αρματωσιά, τα επαγγέλματα, η ναυτική τέχνη, οι ναυτικοί χάρτες, τα ναυτικά όργανα, το ναυτικό δίκαιο, τα κελεύσματα (παραγγέλματα), τα είδη πλοίων κλπ., που αφορούν το εμπορικό και πολεμικό ναυτικό του ελλαδικού χώρου από την περίοδο των Ομηρικών Επών έως την Ελληνιστική. Η παράθεση τμήματος του αρχαίου κειμένου που περιέχει την πλειοψηφία των όρων, της αντίστοιχης μετάφρασης, καθώς και στοιχείων της ετυμολογίας, δημιουργεί ένα λεξικό χρηστικό στο οποίο μπορεί να ανατρέχει ο ενδιαφερόμενος σε πολλές περιπτώσεις. Στο έργο αυτό η συγγραφέας κι ερευνήτρια Ναυτικής Ιστορίας κα Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου συμπεριέλαβε επίσης επεξηγηματικά κείμενα τα οποία, εκτός από ενδιαφέρουσες πληροφορίες προσφέρουν κι ένα συναρπαστικό ταξίδι στην ιστορία.

Η έκδοση αυτή αποτελεί τμήμα μιας ενότητας που αποτελείται από τρεις τόμους: το Λεξικό που έχετε στα χέρια σας, το Λεξιικό Όρων Ψυχιατρικής Υγείας και το Λεξικό Αναφερόμενο στο Αλκοόλ και άλλες Ψυχοδραστικές Ουσίες. Σκοπός της είναι να ορίσει έννοιες που χρησιμοποιούνται στη διαπολιτισμική ψυχιατρική και στη συγκριτική έρευνα και να διευκολύνει τη συνεννόηση μεταξύ των επαγγελματιών της ψυχικής υγείας με ποικίλη εθνική, πολιτισμική και γλωσσική προέλευση, οι οποίοι αναγκαστικά διαφέρουν μεταξύ τους στην κατανόηση και στη χρήση ορισμένων όρων.

... Πρόκειται για το (εγκυκλοπαιδικό) "Λεξικό Διαστημικής" του κ. Κωνσταντίνου Δ. Μαυρομμάτη που ακολουθεί κατά πόδας το προηγούμενό του "Λεξικό Αστρονομίας" (2001), το οποίο εκδόθηκε συμπληρωμένο σε δεύτερη έκδοση το 2006. Αναφέρομαι και στο προηγούμενο βιβλίο του κ. Μαυρομμάτη γιατί στον διάβα των τεσσάρων δεκαετιών, στις οποίες διακονώ την επιστήμη της αστρονομίας, δεν έχω συναντήσει κάτι παρόμοιο στην ελληνική γλώσσα. Το "λεξικό" εκείνο είναι ένα πόνημα (με όλη τη σημασία της λέξης), που γράφτηκε με περισσή αγάπη για την επιστήμη του ουρανού από έναν αξιόλογο μαθηματικό, εκπαιδευτικό, γυμνασιάρχη και λυκειάρχη, ο οποίος επί μισό περίπου αιώνα, συνεχίζει απτόητος να ασχολείται με την διάχυση της επιστήμης, συνταξιούχος πλέον σήμερα, αλλά ως πρόεδρος της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος του Βόλου, μιας από τις σημαντικότερες στη χώρα μας. Το έργο εκείνο, και οι 600 περίπου σελίδες, από τις οποίες αποτελείται, άρχισε να γράφεται το 1974 και δικαίως ο συγγραφέας το θεωρεί "έργο ζωής"! Κι έτσι, το δεδομένο βιβλίο είναι και πλήρες και άριστα ενημερωμένο με την τελευταία λέξη της επιστήμης της αστρονομίας, ενώ το περιεχόμενο του, παρόλο που κάθε του λήμμα είναι σύντομο, είναι εν τούτοις περιεκτικό και δοσμένο με έναν γλαφυρό τρόπο παρέχοντας ακόμη και σε αμύητους αναγνώστες μια πλήρη και κατανοητή περιγραφή του..... ....... Πρόκειται για ένα βιβλίο που βρίσκεται πραγματικά στη διεθνή πρωτοπορία. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, μάλιστα, έχω εντρυφήσει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σ' αυτού του είδους την διεθνή βιβλιογραφία, και χωρίς καμιά δόση υπερβολής δεν έχω εντοπίσει κανένα παρόμοιο βιβλίο σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα, τόσο πλήρες και εκτενές, όσο τα δύο αυτά "λεξικά" του κ. Μαυρομμάτη. Το νέο του, μάλιστα, βιβλίο που δημοσιεύεται στα 50χρονα της διαστημικής εποχής, είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο, αφού η εποχή που ζούμε θα παραμείνει γραμμένη στην ιστορία της ανθρωπότητας ως η αρχή του ανθρώπινου αποικισμού του Διαστήματος. (Διονύσης Σιμόπουλος διευθυντής Ευγενιδείου Πλανηταρίου Αθηνών)

- Τι είναι έγκληµα;
- Ποιες οι µορφές και οι κατηγορίες του;
- Γιατί οδηγείται κανείς στη διάπραξη ενός εγκλήµατος σύµφωνα µε τις διάφορες θεωρίες που έχουν διατυπωθεί;
- Ποιοι επιστηµονικοί κλάδοι και µε τι µεθοδολογία µελετούν το εγκληµατικό φαινόµενο;
- Πώς µπορεί να αντιµετωπισθεί το έγκληµα αποτελεσµατικά µέσα στο πλαίσιο µιας δικαιοκρατικής κοινωνίας;

Αυτά είναι µερικά από τα ερωτήµατα στα οποία επιχειρείται να δοθούν απαντήσεις στο "Λεξικό εγκληµατολογίας". Έννοιες, όπως αναλογιστική δικαιοσύνη, ακούσια νοσηλεία, ποινική καταστολή, ακρωτηριασµός γυναικείων οργάνων, ηλεκτρονικό έγκληµα, τροµοκρατία, ξέπλυµα χρήµατος, µαφία, σχεδιασµός έρευνας, µετα-ανάλυση, ναρκωτικά, σχιζοφρένεια και έγκληµα, χάος και διακινδύνευση, είναι µερικά από τα 350 εκτενή λήµµατα, γραµµένα από 124 καταξιωµένους εγκληµατολόγους, νοµικούς, ιατρούς, κοινωνικούς επιστήµονες κ.λπ. από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Το κάθε λήµµα αποδίδεται στα Αγγλικά, τα Γαλλικά και τα Γερµανικά. Το έργο, εκτός από την ερµηνεία των όρων, περιέχει εννοιολογική ανάλυση, ιστορική επισκόπηση και κριτικές παρατηρήσεις.

Το "Λεξικό εγκληµατολογίας" συµπληρώνεται µε Αγγλοελληνικό Λεξικό, λεπτοµερές ευρετήριο όρων και εκτενή πίνακα ελληνόγλωσσης και ξενόγλωσσης βιβλιογραφίας, έντυπης και ηλεκτρονικής. Αναµφισβήτητα είναι ένα σύγχρονο, µοναδικό χρηστικό βοήθηµα για κάθε σκεπτόµενο άτοµο που αναζητεί έγκυρη επιστηµονική πληροφόρηση για το έγκληµα και την πρόληψή του.

Το λεξικό "Ηλεκτρονικής-ηλεκτρολογίας", αποτελεί προϊόν πολυετούς προσπάθειας για τη συλλογή λέξεων και εννοιών που χρησιμοποιούνται τόσο από τεχνικούς όσο και από εκπαιδευτικούς. Το λεξικό, εκτός από τους βασικούς όρους Ηλεκτρονικής και Ηλεκτρολογίας συμπεριλαμβάνει και όρους πληροφορικής, ρομποτικής, αυτοματισμού, υπολογιστών, τηλεπικοινωνιών και διαδικτύου. Στο τέλος του έργου παρατίθενται Παραρτήματα με συντμήσεις, αριθμητικό λεξιλόγιο και συστήματα μονάδων. Ως βασικό βοήθημα, απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, φοιτητές, τεχνικούς, επιστήμονες και εκπαιδευτικούς και είναι συνταγμένο με εύληπτο τρόπο ώστε να γίνεται κατανοητό απ' όλους.

Οι μεταβολές της καθημερινής ζωής των ανθρώπων συντελούνται τις τελευταίες δεκαετίες με εξαιρετικά ταχείς ρυθμούς. Η γλώσσα, ακολουθώντας και εκφράζοντας τη ζωή, μεταβάλλεται με ανάλογη ταχύτητα. Η μη χρησιμοποίηση διαδικασιών, τεχνικών, εργαλείων ή μέσων συνεπάγεται και την απόσβεση από τη συλλογική μνήμη των λέξεων που τα δηλώνουν. Σε αντικατάστασή τους, νέες λέξεις, που δηλώνουν τις νέες καταστάσεις, μπαίνουν στην καθημερινότητά μας και καλύπτουν τις ανάγκες μας. Στο λεξικό αυτό καταγράφονται 4198 λέξεις σπάνιες, ξεχασμένες ή δυσεύρετες, αλλά και λέξεις κοινές σε φθίνουσα χρήση. Όλες τους αναφέρονται στα αντικείμενα της λαϊκής μας Ιατρικής: το σώμα και τις λειτουργίες του, τις παθήσεις και τα συμπτώματά τους, τις θεραπείες και τους θεραπευτές. Όπου είναι δυνατόν, οι λέξεις αναπτύσσονται με τρόπο που να αποτελούν είδος αναγνώσματος. Το βιβλίο εμπλουτίζεται με 55 εικόνες, ενώ καταγράφονται 226 βιβλιογραφικές πηγές.