Άλογα, ποντίκια, σκύλοι, τυφλοπόντικες, πίθηκοι: ζώα εμφανίζονται στα περισσότερα κείμενα του Κάφκα, αναλαμβάνοντας συχνά πρωταγωνιστικούς ρόλους, είτε συνυπάρχοντας –πάντοτε δύσκολα– με τους ανθρώπους είτε ζώντας σε έναν δικό τους, αμιγώς ζωικό κόσμο. Η παρούσα συλλογή συγκεντρώνει τα λιγότερο γνωστά διηγήματα ζώων του Κάφκα, καθώς και επιλεγμένα μικρά πεζά, τα οποία σκιαγραφούν ένα ψυχικό πανόραμα που εκτείνεται από την πλέον βασανιστική υπαρξιακή αγωνία ως την πιο παιγνιώδη διάθεση.
Η μετάφραση γίνεται από την κριτική έκδοση των έργων του Κάφκα, που βασίζεται στα χειρόγραφα και στις αρχικές εκδόσεις και αποκαθιστά τις παρεμβάσεις του Μαξ Μπροντ. Η μελέτη «Τα ζώα του Κάφκα», η οποία συμπληρώνει την παρούσα έκδοση, τοποθετεί τους ζωικούς πρωταγωνιστές του Κάφκα στο πλαίσιο του καφκικού έργου, αλλά και της ευρωπαϊκής γραμματείας, αναδεικνύει βασικούς προβληματισμούς και ιδιαιτερότητες και προτείνει ερμηνευτικά ανοίγματα –παράθυρα για τον αναγνώστη– στο πολυσχιδές έργο του μεγάλου Τσέχου συγγραφέα.
Στο "... Κάτι ν' αλλάξει! Μα πώς;" παρακολουθούμε τη ζωή της Ειρήνης στα χρόνια 1979-1984, μια εποχή που η κοινωνία διψούσε για "αλλαγή". Η Ειρήνη, μόνη σε μια άγνωστη πόλη, στη Θεσσαλονίκη, περνάει δύσκολες μέρες, ώσπου μέσα από τη συμμετοχή της στη νεολαιίστικη οργάνωση Ρήγας Φεραίος ενσωματώνεται στη φοιτητική κοινωνία.
Ζει τη φοιτητική ζωή: σινεμά, ταβερνεία, φιλίες, έρωτες ή ερωτικές δοκιμές· εκδίδει ένα περιοδικό· μετά την αρχική απώθηση προς τα αμφιθέατρα και τα μαθήματα, ανακαλύπτει τη χαρά της μάθησης, ενώ ταυτόχρονα προβληματίζεται για τους θεσμούς και την εκπαιδευτική διαδικασία. Μπορεί άραγε κάτι να αλλάξει σε αυτόν τον τόπο; Πριν από μερικά χρόνια απαντούσε: "Και βέβαια αλλάζει!". Τώρα συνειδητοποιεί τη δυσκολία, σκέφτεται όμως πως δεν πρέπει να παραιτείται κανείς από την επιθυμία "κάτι ν' αλλάξει".
Στο βιβλίο συμβάλλουν με τις αφηγήσεις τους παλιοί φίλοι, συμφοιτητές, καθηγητές και "βοηθοί", αλλοτινοί σύντροφοι στον ίδιο πολιτικό χώρο, που μετακινήθηκαν είτε προς τη σοσιαλδημοκρατία είτε προς τη "ριζοσπαστική Αριστερά", και αλλοτινοί αντίπαλοι. Όλοι μαζί συνθέτουν ένα ψηφιδωτό για τα χρόνια της Μεταπολίτευσης με τις μεγάλες προσδοκίες, τα κάποια βήματα μπροστά, αλλά και την αρχή των μελλοντικών δεινών.
Αυτοβιογραφία, μυθοπλασία και μαρτυρία συγχρόνως, με αιχμές προς το σήμερα, το αφήγημα αυτό αποτελεί τη συνέχεια του "Και βέβαια αλλάζει!" (2014), διαβάζεται όμως και ανεξάρτητα.
Ένα βιβλιαράκι που γράφτηκε με πολύ κέφι και ουρανοκατέβατη έμπνευση. Με την χαρακτηριστική παιγνιώδη και χιουμορίζουσα γραφή του Νίκου Δ. Πλατή.
Αποτελείται από 32 (κάπως μεταφυσικές) συναρπαστικές (κι ενίοτε ρεαλιστικές) μικρές ιστορίες∙ μια δε από αυτές διαδραματίζεται στο Χούνγκα, το Τόνγκα, το Τουγκατάπου, τη Νουκουαλόφη και τις νήσους Κόκος, αλλά και στην καρδιά της Αυστριακής Αυτοκρατορίας, τις ημέρες εκείνες που ο Κάρολος Δαρβίνος και ο μέγας βοτανολόγος Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ αλληλοδέρνονταν ανηλεώς: «Φημολογείτο, μάλιστα, πως ο Τζόζεφ πέρασε ένα βήμα μπροστά αυτή τους την αντιπαράθεση, όταν, ένα συννεφιασμένο και βροχερό απόγευμα του 1861, εκεί πίσω από την Κρατική Όπερα της Βιέννης, του έβαλε μια περιποιημένη τρικλοποδιά. Ο Κάρολος, όμως, αφού μετεωρίστηκε για κάνα δίλεπτο, κατάφερε και ισορρόπησε, αποσοβώντας έτσι το ενδεχόμενο να βρεθεί φαρδύς πλατύς στην παρακείμενη λιμνούλα με τα λασπόνερα. Εν συνεχεία, αντεπετέθη με ορμή, λογχίζοντας με την ομπρέλα του τον πρώην φίλο του στα παΐδια. […]»
ΜΑΡΚ: Πώς μπορείς να λες, μπροστά μου, ότι αυτά τα χρώματα σε συγκινούν;…
ΥΒΑΝ: Γιατί είναι αλήθεια.
ΜΑΡΚ: Αλήθεια; Αυτά τα χρώματα σε συγκινούν;
ΥΒΑΝ: Ναι. Αυτά τα χρώματα με συγκινούν.
ΜΑΡΚ: Αυτά τα χρώματα σε συγκινούν, Υβάν;
ΣΕΡΖ: Αυτά τα χρώματα τον συγκινούν! Είναι δικαίωμά του!
ΜΑΡΚ: Όχι, δεν είναι δικαίωμά του.
ΣΕΡΖ: Τι εννοείς «δεν είναι δικαίωμά του»;
Βασικό στοιχείο της δραματουργίας της Γιασμίνα Ρεζά είναι η εστίαση σε φαινομενικά ασήμαντα στοιχεία της πραγματικότητας, στις ελάχιστες εκείνες ρωγμές που γίνονται χάσματα και την καταβροχθίζουν. «Μου αρέσει να πηγαίνω από το πιο μικρό στο πιο μεγάλο», λέει η συγγραφέας, «γιατί πιστεύω πως η μεταφυσική του ανθρώπου δεν κρύβεται στις μεγάλες ηρωικές στιγμές. Η απόγνωση και τα μυστικά του κρύβονται στις αόρατες λεπτομέρειες, σ’ αυτές τις μόνιμες και ανεπαίσθητες χαραμάδες της καθημερινότητας».
Μέγιστη ανατόμος του ανθρώπινου ψυχισμού, η Γιασμίνα Ρεζά φωτίζει τις αδυναμίες και τις αντιφάσεις των ηρώων της, χωρίς να κρίνει ή να νουθετεί. Η ευφυΐα με την οποία περιγράφει την αγωνία που εμπεριέχεται σε κάθε είδους ψευδαίσθηση αγγίζει τον αναγνώστη-θεατή με τρόπο άμεσο και καταλυτικό. Η γραφή της, λαμπερή και κοφτερή σαν λεπίδα, προκαλεί το γέλιο αλλά και τη θλίψη για το παράλογο της ύπαρξης, ισορροπώντας αριστοτεχνικά ανάμεσα στη σοβαρότητα και την ελαφράδα, ανάμεσα στις επιθυμίες και τη ματαίωσή τους, τις ελπίδες και τις διαψεύσεις τους.