Matsuo Bashō

O στενός δρόμος προς τα βάθη του Βορρά (Όκου νο Χοσόμιτσι), το τελευταίο και αριστοτεχνικότερο έργο του κορυφαίου Ιάπωνα ποιητή Ματσούο Μπασό (1644-1694), θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της κλασικής ιαπωνικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για ταξιδιωτικό ημερολόγιο γραμμένο στο πνεύμα του χαϊκάι, στο οποίο πρόζα και ποίηση συνυφαίνονται αρμονικά σε ενιαίο ποιητικό σύνολο, ανανεώνοντας την παραδοσιακή ταξιδιωτική λογοτεχνία. Θέμα του είναι το μεγάλο, διάρκειας πέντε μηνών, ταξίδι που έκανε ο Μπασό, το τελευταίο από μια σειρά ταξίδια του στην ιαπωνική ενδοχώρα τα ύστερα δέκα χρόνια της ζωής του.

Από το πρόσωπο των ανθών να είναι τρομαγμένη η λεπτή σελήνη; Πως μοιάζει με την ανάκλασή της στο νερό η ίριδα. "Το χαϊκού του χτες είναι το ποίημα αποχαιρετισμού του σήμερα. Το σημερινό είναι το ποίημα αποχαιρετισμού της αύριον. Δεν έχω γράψει κανένα στίχο στη ζωή μου που να μην είναι το αποχαιρετιστήριο ποίημα μου. Οποιοσδήποτε στίχος που έχω συνθέσει τα τελευταία χρόνια μπορεί να είναι το ποίημα του αποχαιρετισμού μου..." Λένε πως αυτά είπε ο Ματσούο Μπασό όταν πεθαίνοντας οι μαθητές του τού ζήτησαν το τελευταίο του ποίημα. Την άλλη μέρα τους κάλεσε και έδωσε αυτό: Έχοντας αρρωστήσει στο δρόμο / τα όνειρά μου κάνουν πλιάτσικο / σε χέρσα υψίπεδα.