Νίκος Δήμου

Αναπηρικές συντάξεις: Τις έχει πάρει μόνο το 30% των Ελλήνων. Αδικούνται οι υπόλοιποι, οι οποίοι έχουν ακριβώς το ίδιο ποσοστό αναπηρίας. Να ληφθεί υπόψη στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Βαλκάνιοι: Όλοι οι άλλοι κάτοικοι της Βαλκανικής χερσονήσου, εκτός από μας. Βουλή (των Εφήβων): Συνάθροιση όπου οι καλοί μαθητές διαβάζουν τις καλύτερες εκθέσεις τους στον Αντώνη Σαμαράκη. Οι κακοί μαθητές δεν εκλέγονται στη Βουλή των Εφήβων, αλλά αργότερα, στην κανονική. Hellas: Να επιβάλλουμε στους ξένους να μην αποκαλούν την χώρα μας Greece, Grece ή Griechenland, αλλά μόνον Hellas. Αφού δεν μπορέσαμε να αλλάξουμε όνομα στα Σκόπια, ας αλλάξουμε το δικό μας.

Η ιστορία ενός έρωτα που κρατάει σαράντα πέντε χρόνια με αμείωτη ένταση και καθημερινό πάθος.

/ Γιατί, ενώ ο Δαρβίνος έκανε τη μεγαλύτερη επιστημονική ανακάλυψη του 19ου αιώνα, εξακολουθεί στις μέρες μας να μένει εκτός ύλης στα σχολεία της Ελλάδας και άλλων χωρών; / Ποιες είναι οι είκοσι διαχρονικές αλήθειες για τη φενάκη του εγχώριου λαϊκισμού; / Γιατί οφείλουμε την ταυτότητά μας ως Νεοέλληνες στους Γερμανούς; / Ποια είναι τα 11 φιλοσοφικά ερωτήματα για τα οποία μάλλον ποτέ δε θα έχουμε απάντηση; / Ποιοι ήταν οι άγνωστοι ήρωες της ειρήνης, που έχτισαν τη χώρα μετά την Eπανάσταση; / Πόσο δύσκολο είναι να μετουσιωθεί σε λογοτεχνία το θαύμα του έρωτα; / Πώς αντιδρά ο λογικός άνθρωπος απέναντι στην εκκωφαντική σιωπή του Θεού; / Στερείται νοήματος η έννοια της «ελεύθερης βούλησης»; / Ανήκει ουσιαστικά η Ελλάδα στη Δύση; / Ποια η σχέση της μουσικής με την ποίηση και πώς δικαιώ­νει την ίδια τη ζωή; / Γιατί παραπονιέται για τη δύσκολη ζωή του ως συζύγου ιατρού ο συγγραφέας; / Πώς δύο «Έλληνες Βούδες» συναντήθηκαν μετά από δεκαετίες με νονό τον Νίτσε; / Είναι η ψυχή και το σώμα δύο όψεις της ίδιας πραγματικότητας; Στα δεκατέσσερα «ετερόδοξα» κείμενα του βιβλίου ο Νίκος Δήμου διατυπώνει περίπλοκα ερωτήματα με λόγο μεστό, κομψή πρόζα και παιχνιδιάρικη ματιά, κλείνοντας το μάτι σε θέματα ελληνικής παράδοσης και ταυτότητας, στις μικρές και μεγάλες, βασανιστικές ή μη, αλήθειες της ύπαρξης. «Στο Μουσείο Μπενάκη άνοιξε προχθές και θα εγκαινιασθεί την Δευτέρα μία έκθεση αφιερωμένη στον Νίκο Δήμου, με αφορμή τα ογδοντάχρονά του (του ευχόμαστε να τα υπερεκατοστήσει). Είναι μία επάξια τιμή γιατί αποδίδεται σε μία προσωπικότητα που έχει διακριθεί σε όλα τα είδη του γραπτού λόγου (δοκίμιο, πεζογραφία, ποίηση, σάτιρα, κριτική, αφορισμοί, επιφυλλιδογραφία) αλλά επίσης και στην φωτογραφία και την διαφήμιση, την οποία πρώτος αυτός στην Ελλάδα αναγνώρισε και ανέπτυξε ως μία μορφή τέχνης. Ο Νίκος Δήμου είναι ένας πνευματικός δεκαθλητής, από τους ελάχιστους σήμερα όχι μόνο στον τόπο μας αλλά και παγκοσμίως. Όπως οι δεκαθλητές του στίβου δεν έχει την κορυφαία επίδοση σε κάθε αγώνισμα (αν και σε μερικά την έχει) είναι όμως ο πιο ολοκληρωμένος τύπος πνευματικού αθλητή. Πολύ λίγοι μπορούν να τον συναγωνιστούν στη διαύγεια ή την κομψότητα του ύφους ή στην επιγραμματική μεστότητα των διατυπώσεών του». Δημοσθένης Κούρτοβικ, «Μία πολυδύναμη διάνοια», εφ. Τα Νέα 26.9.15

«Ένα βιβλίο µυθικό». Mercedes Arancibia, Periodistas en Espan~ol, Ισπανία «Ένας Φειδίας του ύφους!» Christophe Ono-dit-Biot, Le Point, Γαλλία «Μία αποκάλυψη!» Norbert Mayer, Die Presse, Γερµανία «Οι διάσηµοι αφορισµοί του Δήµου… έχουν αποκτήσει κύρος θεσµού». Manuel Gogos, Neue Zurcher Zeitung, Ελβετία «Η μεγαλύτερη δυστυχία του Δήμου είναι ότι αυτόν, τον ένθερμο πατριώτη, δεν τον άκουσε κανείς». Berthold Seewald, Die Welt «… ένας προικισμένος άνθρωπος, έξυπνος, παρατηρητικός, σπινθηροβόλος». Αλέξανδρος Κοτζιάς, H Καθημερινή «… έχει γίνει κλασικό. Πικρό κείμενο αυτογνωσίας, έθεσε με τον δικό του σαρκαστικό τρόπο το θέμα της νεοελληνικής ταυτότητας. [...] Ένα πραγματικά πατριωτικό βιβλίο». Αλέξανδρος Στεργιόπουλος, Ελευθεροτυπία, Βιβλιοθήκη «Ο εξυπνότερος συγγραφέας μας μετά τον Ροΐδη;» Γ. Π. Σαββίδης, Τα Νέα «… είναι από τα βιβλία εκείνα που σου δίνουν το αντιφατικό συναίσθηµα µιας θλιβερής ικανοποίησης: ικανοποίησης γιατί είναι ένα βιβλίο γραµµένο µε τέχνη, που προσφέρει αναγνωστική ευχαρίστηση. Θλιβερής, γιατί το περιεχόµενό του κάθε άλλο µπορεί παρά να ευχαριστεί. […] τριάντα οκτώ χρόνια µετά την έκδοσή του, παραµένει, δυστυχώς, επίκαιρο». Νάσος Βαγενάς, Νέα Ευθύνη

Ο ορθολογισμός δεν είναι ιδεολογία, ούτε δόγμα. Είναι μία μέθοδος. Το άλλο του όνομα είναι κριτική σκέψη. Είναι η αντιμετώπιση και ανάλυση κάθε προβλήματος με λογικό και ψύχραιμο τρόπο. Είναι η μέθοδος της επιστήμης που ελέγχει αυστηρά κάθε θεωρία. Ο ορθολογισμός είναι αυτό που ΔΕΝ διδάσκεται στα ελληνικά σχολεία. Εκεί η μάθηση είναι στείρα απομνημόνευση. Ο ορθολογισμός είναι αυτό που απουσιάζει από την ελληνική κοινωνία. Που άγεται και φέρεται από λαϊκιστές πολιτικούς, οι οποίοι απευθύνονται στο συναίσθημα και όχι στον λόγο. Αν οι Έλληνες είχαν κριτική σκέψη, θα είχαν καταφέρει να οργανώσουν ορθολογικά την κοινωνία και την οικονομία τους, θα είχαν εκσυγχρονίσει τους θεσμούς τους και σωστά επιλέξει τους πολιτικούς τους. Οπότε θα είχαν αποφύγει την Κρίση που τους ταλαιπωρεί τόσα χρόνια. Η κριτική μέθοδος θα έπρεπε να είναι το πρώτο μάθημα στα σχολεία μας. Ο ορθολογισμός δεν είναι ταλέντο ή δώρο των θεών. Διδάσκεται και ασκείται!

Χρειάζεται η Ελλάδα μια επανάσταση: Ναι - απαντάει αυτό το βιβλίο. Αλλά µη σκεφθείτε µολότοφ, οδοφράγµατα και ένοπλη πάλη. Η επανάσταση που χρειαζόµαστε είναι ειρηνική και αναίµακτη - αλλά γι' αυτό και πιο δύσκολη. Όλα τα βασικά µας προβλήµατα: διαφθορά, έλλειµµα ανταγωνιστικότητας, γραφειοκρατία, αδιαφάνεια, κακοδιοίκηση, σπατάλη, φοροδιαφυγή, καθημερινή ταλαιπωρία, θα μπορούσαν να λυθούν µε την καθολική εφαρμογή της νεότερης τεχνολογίας. Μιλώντας µε έναν αγανακτισμένο νέο, ο Νίκος Δήµου αποδεικνύει πως η πρώτη επανάσταση που µας χρειάζεται είναι τεχνολογική. Προϋποθέτει όμως βούληση και τεχνογνωσία. Πράγµατα δύσκολα, όταν στις καίριες θέσεις υπάρχουν συντηρητικοί, αδρανείς και ψηφιακά αναλφάβητοι τεχνοφοβικοί. Και πέρα από αυτό, σε έναν ζωντανό και µερικές φορές οξύ διάλογο, ξεδιπλώνονται όλοι οι τρόποι µε τους οποίους η τεχνολογία εµπλουτίζει, οµορφαίνει και διευκολύνει τη ζωή µας.

Μια αυτοβιογραφία σαν µυθιστόρηµα. Ογδόντα χρόνια ζωής από έναν άνθρωπο που πέρασε από όλα τα στάδια: πλούτο και φτώχεια, δύναµη και αδυναµία, έρωτα και µοναξιά. Που σπούδασε φιλοσοφία µε τους πιο δύσκολους Ευρωπαίους δασκάλους, έγραψε 64 βιβλία που πούλησαν µισό εκατοµµύριο αντίτυπα σε πάνω από 40 χώρες, εργάστηκε στη διαφήµιση, τη φωτογραφία, τον Τύπο, την τηλεόραση, την πληροφορική, γνώρισε σηµαντικούς ανθρώπους και πολλούς τόπους. Ένα βιβλίο ωµά ειλικρινές, έντιµα ανθρώπινο και βαθιά γοητευτικό.

«Γι’ αυτούς –όπως εγώ– που κυλάνε χρόνια τώρα την πέτρα στον ανήφορο, τη βλέπουν πάλι να πέφτει και παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν». Είκοσι μικρά πεζά για την Απώλεια, την Ηδονή, την Τρέλα, τη Μοναξιά, τον Έρωτα, την Ποίηση και τον Θάνατο. Ένα βιβλίο στο όριο, τόσο φορτισμένο που κάθε του σελίδα πάλλεται. Τα καλύτερα κείµενα του Νίκου Δήµου.

"Ρωτάμε συνεχώς για το νόημα. Ίσως το λάθος μας να είναι στο ίδιο το ερώτημα. Ίσως δεν πρέπει να ζητάμε νόημα - αλλά να δίνουμε νόημα". Οι Σκέψεις για την αναγκαιότητα της αγάπης είναι ένα βιβλίο που έχει αγαπηθεί, από το 1974 που πρωτοεκδόθηκε, επειδή προσπαθεί να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στην αγάπη, στη ζωή και στον θάνατο. Αυτοί είναι οι τρεις παίκτες που γεμίζουν τη ζωή ευτυχία, αγωνία και πόνο. Κανείς δεν αντέχει την απουσία της αγάπης, αλλά πόσοι και πόσο αντέχουν την παρουσία της;

"Το απόλυτο και το τάβλι" ανήκει στην κατηγορία των φιλοσοφικών βιβλίων που διαβάζονται από ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Χωρίς να απλοποιεί και να εκλαϊκεύει, γραμμένο σε ένα ρυθμό ζωντανής σκέψης, γίνεται προσιτό στο μέσο αναγνώστη. Το θέμα του είναι η σύγκρουση δογματισμού και αμφισβήτησης - ίσως το πιο σημαντικό πρόβλημα της εποχής μας.