Johann Wolfgang von Gœthe

Translated, with an Introduction and Notes by John R. Williams. Goethe's Faust is a classic of European literature. Based on the fable of the man who traded his soul for superhuman powers and knowledge, it became the life's work of Germany's greatest poet. Beginning with an intriguing wager between God and Satan, it charts the life of a deeply flawed individual and his struggle against the nihilism of his diabolical companion Mephistopheles. Part One presents Faust's pact with the Devil and the harrowing tragedy of his love affair with the young Gretchen. Part Two shows Faust's experience in the world of public affairs, including his encounter with Helen of Troy, the emblem of classical beauty and culture. The whole is a symbolic and panoramic commentary on the human condition and on modern European history and civilisation. This new translation of both parts of Faust preserves the poetic character of the original, its tragic pathos and hilarious comedy. In addition, John Williams has translated the Urfaust, a fascinating glimpse into the young Goethe's imagination, and a selection from the draft scenarios for the Walpurgis Night witches' sabbath - material so ribald and blasphemous that Goethe did not dare publish it.

La Nouvelle (1828) occupe une place singulière dans l'œuvre de Goethe (1749-1832). Une aventure étrange dans un pays sans nom : et voici que s'affrontent l'ordre et le chaos, le bien et le mal, l'ancien et le nouveau. Tableau, opéra, évangile autant que récit, cette oeuvre dont l'auteur a porté " trente ans " le projet est une initiation à la beauté du monde. Goethe y exprime toutes ses fidélités et tous ses dépassements.

A la suite des Années d'apprentissage, et après avoir renoncé à sa vocation théâtrale, Wilhelm, désormais accompagné de son fils, abandonne la seule formation de soi pour s'ouvrir à la réalité sociale dont il veut montrer à Félix les divers aspects. Le "voyage" qu'ils entreprennent est une pérégrination à travers cette époque charnière où l'Europe bascule dans des préoccupations modernes : les formes nouvelles de la production, les transformations de la vie communautaire et jusqu'à l'horizon utopique qui oriente le voyage des protagonistes. Cette traversée de l'époque se double d'un parcours esthétique des genres : récits, nouvelles, correspondances, contes, aphorismes philosophiques, poèmes... Goethe, au sommet de sa maîtrise littéraire, orchestre un vaste kaléidoscope des formes littéraires en le mêlant à un testament politique.

Un serin vole du miroir, et se perche sur son épaule. " Un nouvel ami ", dit-elle, et elle l'attira sur sa main. " Il est destiné à mes petits. Il est si joli ! regardez-le. Quand je lui donne du pain, il bat des ailes, et becquète si gentiment ! Il me baise aussi : voyez. " Lorsqu'elle présenta sa bouche au petit animal, il becqueta dans ses douces lèvres... " Il faut aussi qu'il vous baise ", dit-elle, et elle me tendit l'oiseau. Son petit bec passa des lèvres de Charlotte aux miennes, et ses picotements furent comme un souffle précurseur, un avant-goût de jouissance amoureuse... " il mange aussi dans ma bouche ", dit-elle. Je détournai le visage.

Ο Γκαίτε κοιτά προς την ελληνική κλασική αρχαιότητα και τα διαχρονικά ερωτήματα της φιλοσοφίας. Ο Χάινε προς τη διαμορφούμενη πολιτική συνείδηση των Ευρωπαίων αστών του 19ου αιώνα. Υπάρχουν όμως και πολλά που τους ενώνουν. Στο βιβλίο που κρατάτε τα ποιήματα έχουν μια σειρά δραματουργική, ώστε σχεδόν κάθε ποίημα να λειτουργεί ως απάντηση, συμπλήρωμα ή αντιλογία του προηγούμενου. Η ανθολογία αυτή χτίστηκε με την ίδια συλλεκτική, συνθετική και αναδημιουργική διαδικασία που χρησιμοποιεί ο τραγουδιστής για να σερβίρει ένα μουσικοποιητικό δείπνο στο κάθε ρεσιτάλ. Έτσι ώστε τα αρχικά υλικά να εξαφανιστούν και να αναδειχθούν ταυτόχρονα, σκηνοθετώντας το σύνολο σε μια ενιαία αίσθηση. Το CD της έκδοσης περιέχει διάσημες μελοποιήσεις των ποιημάτων από τους συνθέτες Φραντς Σούμπερτ, Ρόμπερτ Σούμαν, Φέλιξ Μέντελσον, Γιοχάνες Μπραμς και Χούγκο Βολφ. Λένια Ζαφειροπούλου τραγούδι, Θοδωρής Τζοβανάκης πιάνο, Λένα Κιτσοπούλου απαγγελία.

"Ο ανίδεος αναγνώστης, που χωρίς άλλη προετοιμασία θα 'παιρνε να διάβασει τον "Ράϊνεκε Φοΰξ" του Γκαίτε, θα δοκίμαζε κάποιο πάντα ξάφνισμα, ίσως ακόμη και κάποια απογοήτευση, έστω και αν ήξερε πώς το έργο αυτό -ολάκερο επικό ποίημα σε δακτυλικούς εξαμέτρους και σε δώδεκα άσματα-είνε απλώς μετάφραση στη σύγχρονη γλώσσα και μορφή ενός άλλου παλαιού γερμανικού έπους του ΙΕ' αιώνος. Με την άχαρη όμως αύτη, κατά το φαινόμενο, εργασία του μεγάλου Γκαίτε συνδέεται ολόκληρη "φιλολογική ιστορία" πού βαστά αιώνες και αιώνες και περνά από χώρες και χώρες σ' Ανατολή και Δύση. Η κατεργάρα ή αλεπού είναι ο πρώτος πυρήνας αυτής της ιστορίας, μα στο χιλιετηρικό της ξεδίπλωμα αγγίζει τόσα ζητήματα, ξυπνά τέτοιες αναμνήσεις, έρχεται σε επαφή με τέτοια κοσμοϊστορικά γεγονότα, πού, μα την αλήθεια, δε θα έπεφτε κάτω, όσο για το ενδιαφέρον της, από καμιά άλλη "ανθρώπινη" Ιστορία."

Ο Ράινεκε είναι αλεπού. Ζει σε μια κοινωνία που απαρτίζεται και κυβερνάται από ζώα. Παρότι ψεύτης και δεινός απατεώνας, νοιάζεται για την οικογένεια και τους φίλους του και παλεύει με γενναιότητα για τη ζωή του και για να αποδείξει τις ικανότητές του. Η κοινωνία που ζει αυτή η αλεπού αποτελεί μια μικρογραφία της ανθρώπινης κοινωνίας. Ο Γκαίτε με μοναδικά διαχρονικό τρόπο δημιουργεί έναν ύμνο στη δύναμη της πειθούς. Στήνει ένα παιχνίδι εξουσίας, όπου κανείς δεν είναι απολύτως ένοχος ούτε απολύτως αθώος. Όλοι υπηρετούν συμφέροντα, έχουν αδυναμίες, παλεύουν για να επιβάλλουν την κυριαρχία τους. Κάνουν, με άλλα λόγια, Πολιτική.

Ένα διαχρονικό οντολογικό-ανθρωπολογικό "παραμύθι", όπου ο μεσαίωνας συναντά την αναγέννηση και τον διαφωτισμό, το προπατορικό αμάρτημα την επικούρεια αναζήτηση της ηδονής, η μαγεία και η μεταφυσική την ανθρώπινη διάνοια, η υπαρξιακή αγωνία για την τραγικότητα της ζωής τον έρωτα και το χιούμορ: ο "Φάουστ" του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, ένα αγκωνάρι του ευρωπαϊκού πολιτισμού, "αφηγείται", με τη μορφή θεατρικού έργου, την αναμέτρηση του ανθρώπου με τους θεούς και τους δαίμονες, τη φύση και την κοινωνία, το ασυνείδητο και τη γνώση.

Οι Εκδόσεις Φαρφουλάς παρουσιάζουν την αριστουργηματική έκδοση του 1887, σε μια άφθαστη σε ποιητικότητα και αμεσότητα μετάφραση του Αριστομένη Προβελέγγιου, την πρώτη στην ελληνική γλώσσα. Τα σχόλια και η ανάλυση του Προβελέγγιου, που τον κατατάσσουν στους κορυφαίους μελετητές του μύθου του Φάουστ, και η εκπληκτική αυθεντική εικονογράφηση του Κρέλιγγ -που δίνει την αίσθηση πραγματικού θεατρικού σκηνικού, απολύτως ταιριαστού με το έργο- είναι δύο ακόμη λόγοι που καθιστούν αυτή την έκδοση πραγματικό απόκτημα.

Ο σύγχρονος -και κυρίως ο μη γερμανόφωνος-αναγνώστης, που θα θελήσει να μπει σήμερα στην περιπέτεια να διαβάσει τον Φάουστ, θα σκοντάψει σε δύο εμπόδια: πρώτον, στον τεράστιο όγκο του έργου (12.111 στίχοι, οι περισσότεροι σε μέτρο και ομοιοκαταληξία) και, δεύτερον, στην πεποίθηση (μέχρι προκαταλήψεως) ότι πρόκειται για ένα έργο περίπλοκο, βαθιά στοχαστικό· ένας ποιητικός λαβύρινθος. Και όμως, όποιος θα είχε, στην αυγή του 21ου αιώνα, την υπομονή και την τόλμη να διαβάσει τον Φάουστ, θα έμενε έκπληκτος από τα κωμικά στοιχεία, τις κωμικές σκηνές και καταστάσεις που είναι διάχυτες και στα δύο μέρη του έργου. Ο Γκαίτε χαρακτηρίζει τον Φάουστ "τραγωδία". Πράγματι, αν πλησιάσει κανείς το έργο από την οπτική της "Τραγωδίας των Λογίων", της "Τραγωδίας της Μαργαρίτας", της "Τραγωδίας της Ελένης", ή γενικότερα της "Τραγωδίας της Ανθρωπότητας", θα διαπιστώσει, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, ότι ο Φάουστ είναι μια τεράστια τραγωδία, σε δύο μέρη, που χωρίζεται σε επιμέρους μικρότερες τραγωδίες.