Hering Gunnar

Στην περιεκτική και συνοπτική αυτή μελέτη ο Gunnar Hering προσφέρει στον αναγνώστη μια ολοκληρωμένη ερμηνευτική προσέγγιση του γλωσσικού ζητήματος στην Ελλάδα. Δεν περιορίζεται σε μια τυπική, πραγματολογικού χαρακτήρα εξιστόρηση, αλλά πραγματεύεται τη γλωσσική διαμάχη που σφράγισε την πνευματική και την πολιτική ζωή του νέου ελληνικού κράτους έχοντας κατά νου την περιρρέουσα κοινωνικοπολιτική ατμόσφαιρα τόσο της Βαλκανικής όσο και της Δυτικής Ευρώπης γενικότερα. Ο Hering κατανέμει τη μελέτη του σε τρεις μείζονες χρονικές περιόδους: περίοδος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, 1821 – τέλη 19ου αιώνα, αρχές 20ού αιώνα – αρχές δεκαετίας του 1980. Δείχνοντας ιδιαίτερη φροντίδα για τη βιβλιογραφική τεκμηρίωση του υλικού, παρουσιάζει όλα τα σημαντικά πρόσωπα και τους σταθμούς του γλωσσικού ζητήματος σε συνεχή συνάρτηση με το ιστορικό, το κοινωνικοπολιτικό αλλά και το γλωσσικό-ιδεολογικό πλαίσιο της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Συνάμα, με εμπεριστατωμένο τρόπο, χωρίς ποτέ να παραμελεί τις γλωσσικές παραμέτρους, καταθέτει και τη δική του θέση για τις σημαντικές πτυχές του σύνθετου αυτού ζητήματος.

Η ελληνική επάνασταση του 1821 υπήρξε γεγονός με ισχυρότατο αντίκτυπο στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και στην Αμερική, προκαλώντας ένα κύμα συμπάθειας που ανάλογό του δεν εκδηλώθηκε προς κανέναν άλλο λαό κατά την προσπάθεια της εθνικής του χειραφέτησης. Η εξοικείωση με τον πολιτισμό της ελληνικής Αρχαιότητας, οι ιδέες του Διαφωτισμού, αλλά και η αυθόρμητη στήριξη προς έναν χριστιανικό λαό που εξεγέρθηκε εναντίον των αλλόπιστων δυναστών του, ήταν προφανή κίνητρα για να διαμορφωθεί εξ αρχής μια στάση αλληλεγγύης προς τους επαναστατημένους Έλληνες. Την ίδια στιγμή, ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία επηρέαζε τις γεωπολιτικές ισορροπίες και εντασσόταν στο διεθνές διπλωματικό παίγνιο της εποχής. Για το ευρύ φάσμα των εκδηλώσεων συμπαράστασης προς τους Έλληνες πολιτογραφήθηκε ο όρος φιλελληνισμός. Η μελέτη του Gunnar Hering, που αποτέλεσε την κατακλείδα της επιστημονικής συνεισφοράς του μεγάλου Γερμανού ιστορικού και ελληνιστή, αλλά και γνήσιου φιλέλληνα, αποτελεί μια γενική επισκόπηση της φιλελληνικής κίνησης στην Ευρώπη και την Αμερική. Με μια συνθετική προσέγγιση, σήμα κατατεθέν του συνολικού ερευνητικού του έργου, ο Hering, ορίζοντας αρχικά τα ιστορικά συμφραζόμενα, επιχειρεί την απογραφή των στόχων και των ιδεολογικών θέσεων που συνδιαμόρφωσαν τη βάση του φιλελληνισμού, εξετάζει την οργάνωση και τις μορφές καθοδήγησής του, αναλύει τις κοινωνικές καταβολές όλων αυτών των ανθρώπων που στρατεύτηκαν στη φιλελληνική κίνηση και επισκοπεί τα ιστορικά, λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά έργα που συνδέονται με τη φιλελληνική δράση. Στόχος του είναι να αναδείξει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του κινήματος, ανασκευάζοντας μονοδιάστατες ερμηνείες, με χαρακτηριστική εκείνη που το συνδέει με μια απλοϊκή αρχαιολατρία.