Γιώργος Φαράκλας

"Στο παρόν κείμενο προτείνω μια ερμηνεία της μεθόδου και της γνωσιοθεωρίας του Έγελου (Hegel) και φιλοδοξώ συγχρόνως να καταστήσω τον αναγνώστη ικανό να διαβάζει εγελιανά κείμενα, στόχοι συμβατοί, αφού το πρόβλημα ανάγνωσης, γνωστό σ' όποιον επεδίωξε να διαβάσει εγελιανά κείμενα, είτε από σημειώσεις φοιτητών, είτε, και κυρίως, από την γραφίδα του ίδιου, το έχουν και οι μελετητές, και το ομολογούν." Γιώργος Φαράκλας (από την εισαγωγή του βιβλίου)

Το βιβλίο προτείνει μια εισαγωγή στο έργο του Καρλ Μαρξ και του Μαξ Βέμπερ με άξονα την κεφαλαιοκρατική κοινωνία. Στους δύο αυτούς στοχαστές χρωστούμε τις δύο κλασικές αναλύσεις του συγκεκριμένου φαινομένου.

Ο Μαρξ δίνει έμφαση στον δυναμικό και συγκρουσιακό χαρακτήρα της κεφαλαιοκρατίας και θεωρεί την κοινωνία αυτή εφαλτήριο για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας από την εργασία. Ο Βέμπερ, αντιθέτως, δίνοντας έμφαση στον γραφειοκρατικό χαρακτήρα της πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης που απαιτεί μια τέτοια κοινωνία, την αντιμετωπίζει σαν ένα "σιδερένιο κλουβί" από το οποίο δεν μπορούμε να αποδράσουμε. Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιος έχει δίκιο. Κατά τούτο, η λογική του κεφαλαίου παραμένει ένα ζητούμενο.

Όταν ζούμε υπό ανελεύθερες σχέσεις, δημιουργούνται νοήματα για τη γνώση και την πράξη, τα οποία είναι στρεβλά. H αναζήτηση της ορθής νοηματικής συγκρότησης είναι λοιπόν από μόνη της μια προσπάθεια ανόρθωσης της ανθρώπινης κατάστασης, μια κριτική των σχέσεων κυριαρχίας. Aυτό είναι το σκεπτικό του Γιώργου Φαράκλα σ’ αυτό το βιβλίο διαλεκτικής φιλοσοφίας.

Συνδιαλέγεται σχετικά με παλαιούς και σύγχρονους στοχαστές, από τον Θουκυδίδη, τον Πλάτωνα και τον Aριστοτέλη, μέχρι τον Mονταίνιο, τον Pουσσώ, τον Kαντ, τον Φίχτε, τον Έγελο και τον Σαρτρ, από τον Mπασελάρ και τον Σερ ώς τον Aλτουσσέρ και τον Nτεριντά. Tο βιβλίο θέλει να είναι μέρος μιας εγχώριας συζήτησης, γι’ αυτό και συζητά με σύγχρονους νεοέλληνες όπως ο Kονδύλης, ο Mπαλτάς, ο Mπασάκος, ο Ψυχοπαίδης και άλλοι. H θέση του είναι ψυχοπαιδικής εμπνεύσεως και αντίθετη με την κονδυλική θέση ότι το νόημα αποτελεί μόνο προϊόν κυριαρχίας. Γι’ αυτό τον λόγο το ένα τέταρτο του έργου καταλαμβάνει η πρώτη δημοσιευμένη εκτενής παρουσίαση του έργου του Kονδύλη.