Βίλχελμ Ράιχ

"Ο μεγάλος άνθρωπος ξέρει πότε και πού είναι μικρός. Ο Ανθρωπάκος δεν ξέρει ότι είναι μικρός και φοβάται να το μάθει".

Ο ψυχαναλυτής Βίλχελμ Ράιχ έβλεπε μέσα στον καθημερινό άνθρωπο -αυτόν στον οποίο αποδίδουμε τις ονομασίες μέσος όρος, κοινή γνώμη- τα ψήγματα της φασιστικής ιδεολογίας και του ολοκληρωτισμού. Ο άνθρωπος που καταπιέζεται, που δεν αναλαμβάνει ευθύνες, που δεν κρίνει τα κακώς κείμενα, που δεν μετέχει σε συλλογικότητες μπορεί να φερθεί με ακόμα πιο σκληρό τρόπο και να καταχραστεί την εξουσία όταν αποκτήσει δύναμη. Ο συγγραφέας που κυνηγήθηκε και φυλακίστηκε για τις ιδέες του σε αυτό το βιβλίο ασκεί κριτική στον μέσο νευρωτικό άνθρωπο για τη μικρότητα και την παθητικότητα με την οποία χειρίζεται όλα τα κρίσιμα ανθρώπινα ζητήματα.

"... Ο Χίτλερ δεν μπορούσε παρά να πετύχει. Αυτός έλυνε αυτή την αντίφαση. Αντικαθιστούσε τη θολή, άπιαστη ελευθερία να καθορίζεις την κοινωνική ζωή με την πανάρχαιη, ευκολοχώνευτη αυταπάτη της εθνικής ελευθερίας. Δε ζητούσε καμιά υπευθυνότητα -αντίθετα, υποσχόταν ότι τα πάντα θα έρχονταν από τα πάνω και ότι ο ίδιος θ’ άλλαζε από μόνος του το σύστημα. Και ο ξεσηκωμός πραγματοποιήθηκε, με υποκινητή σχεδόν μονάχο έναν άξεστο σαν τον Χίτλερ. Όσο ευρύτερη ήταν η έκταση του προβλήματος, τόσο πιο εύκολα ήταν εκμεταλλεύσιμη η παθητικότητα των μαζών. »Αυτό που κέρδισε τις μάζες δεν ήταν το οικονομικό πρόγραμμα του Χίτλερ. Στην καθημερινή του προπαγάνδα, αυτό που του έφερε τη νίκη ήταν η ενίσχυση της γερμανικής αυτοεκτίμησης με την έντονη ρατσιστική προπαγάνδα, ο πόλεμος που κήρυξε ενάντια στον "παγκόσμιο εβραϊσμό" και η ισχυρή επίκληση της αυταρχικής οικογένειας..." Μια εξαιρετικά επίκαιρη ανάλυση για το φαινόμενο του φασισμού.