Τζόναθαν Φράνζεν

Η νεαρή Πιπ Τέιλορ δεν ξέρει ποια είναι. Ξέρει ότι το πραγματικό της όνομα είναι Πιούριτι, ότι έχει φορτωθεί μ’ ένα φοιτητικό δάνειο 130.000 δολαρίων, ότι κάνει παρέα με αναρχικούς στο Όκλαντ και ότι η σχέση της με τη μητέρα της είναι καταστροφική. Αλλά δεν έχει την παραμικρή ιδέα ποιος είναι ο πατέρας της, γιατί η μητέρα της επέλεξε μια απομονωμένη ζωή με ένα επινοημένο όνομα και πώς θα καταφέρει κάποτε να αποκτήσει μια φυσιολογική ζωή.
Και τότε εμφανίζεται ένας Γερμανός ακτιβιστής που οδηγεί την Πιπ στα άδυτα του Σχεδίου Ηλιόφως, μιας οργάνωσης που εμπορεύεται τα μυστικά του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του μυστικού της καταγωγής της Πιπ. Η οργάνωση αυτή είναι γέννημα του Αντρέα Γουλφ, ενός χαρισματικού προβοκάτορα που έγινε πασίγνωστος ύστερα από την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Ο Αντρέα ελκύεται από την Πιπ για λόγους ακατανόητους από εκείνη και η ένταση των δικών της συναισθημάτων απέναντί του ανατρέπει τις συμβατικές απόψεις της για το καλό και το κακό.
Ο Τζόναθαν Φράνζεν εμπνεύστηκε έναν κόσμο πρωτότυπων χαρακτήρων -Καλιφορνέζων και Ανατολικογερμανών, καλών και κακών γονιών, δημοσιογράφων και leakers- και ακολουθεί τα βήματά τους μέσα σε χώρους σύγχρονους όπως το Διαδίκτυο αλλά και αρχαίους όπως ο πόλεμος μεταξύ των φύλων. Η Αγνή είναι το πιο προκλητικό βιβλίο ενός από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες της εποχής μας.

 

23 Δεκεμβρίου 1971: στο Σικάγο προβλέπεται έντονη κακοκαιρία. Ο Ρας Χίλντεμπραντ, αναπληρωτής πάστορας σε μια φιλελεύθερη εκκλησία των προαστίων, είναι σχεδόν έτοιμος να διαλύσει τον γάμο του στον οποίο πλέον δε βρίσκει χαρά – εκτός αν τον προλάβει η σύζυγός του Μάριον, η οποία επίσης έχει τη δική της μυστική ζωή. Ο μεγαλύτερος γιος τους, ο Κλεμ, επιστρέφει από το κολέγιο, πυρπολημένος από ηθική απολυτότητα και έχοντας προβεί σε μια ενέργεια που θα τσακίσει τον πατέρα του. Η αδερφή του Κλεμ, η Μπέκι, το πλέον δημοφιλές κορίτσι στην τάξη της, γυρίζει την πλάτη της σε ό,τι ήξερε και εντάσσεται στην αντικουλτούρα της εποχής, ενώ ο ιδιοφυής μικρότερος αδελφός, Πέρι, που πουλάει ναρκωτικά σε μαθητές γυμνασίου, αποφασίζει να γίνει καλύτερος άνθρωπος. Καθένας από τους Χίλντεμπραντ αναζητά μια μορφή ελευθερίας που καθένας από τους υπόλοιπους μπορεί να του στερήσει. Τα μυθιστορήματα του Τζόναθαν Φράνζεν διακρίνονται για τους αξέχαστους χαρακτήρες τους και για τις οξυδερκείς παρατηρήσεις τους πάνω στη σύγχρονη αμερικανική πραγματικότητα. Στα Σταυροδρόμια ο Φράνζεν διερευνά την ιστορία μιας γενιάς. Με το χαρακτηριστικό του χιούμορ και τη σύνθετη σκέψη του, αλλά με ακόμα μεγαλύτερη ζεστασιά, δημιουργεί έναν κόσμο που τον νιώθουμε τόσο οικείο. Με συγγραφική μαεστρία οι οπτικές των πρωταγωνιστών εναλλάσσονται, ενώ το συγκρατημένο σασπένς κλιμακώνεται, στην ιστορία μιας οικογένειας από τις Μεσοδυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ σε μια καθοριστική στιγμή ηθικής κρίσης. Το χάρισμα του Τζόναθαν Φράνζεν να συνδέει τη μικρογραφία με την ευρύτερη εικόνα της πραγματικότητας είναι πιο εμφανές από ποτέ.

Μια νέα συλλογή βαθυστόχαστων και προκλητικών δοκιμίων από τον βραβευμένο συγγραφέα της "Ελευθερίας" και των "Διορθώσεων".

"Ο δοκιμιογράφος", γράφει ο Φράνζεν, "είναι ένας πυροσβέστης, του οποίου η δουλειά, ενώ όλοι οι άλλοι τρέχουν να αποφύγουν τις φλόγες, είναι να τρέξει κατευθείαν μέσα τους". Εδώ και είκοσι πέντε χρόνια, μόλο που τα μυθιστορήματά του είναι αυτά που του έχουν χαρίσει παγκόσμια αναγνώριση, ο Φράνζεν ζει μια δεύτερη ζωή ως θαρραλέος δοκιμιογράφος. Τώρα, σε μια στιγμή που ο πόλεμος της τεχνολογίας υποδαυλίζει εθνικιστικά μίση και ο πλανήτης δοκιμάζεται από αφύσικες καταστροφές, επανέρχεται με μια νέα συλλογή δοκιμίων που μας καλούν να επιστρέψουμε σε έναν πιο ανθρώπινο τρόπο ύπαρξης.

Οι μεγάλες αγάπες του Φράνζεν είναι η λογοτεχνία και τα πουλιά, και το "Τέλος του τέλους της γης" είναι ένα παθιασμένο μανιφέστο και για τα δύο. Ενώ τα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης σήμερα τείνουν να επιβεβαιώνουν απλώς τις προκαταλήψεις μας, η λογοτεχνία, γράφει ο Φράνζεν, "σε καλεί να αναρωτηθείς εάν κάπου έχεις άδικο, ίσως ακόμα και εάν έχεις απόλυτο άδικο, και να φανταστείς γιατί κάποιος άλλος σε μισεί". Όποιο κι αν είναι το θέμα τους, τα δοκίμια του Φράνζεν είναι πάντα επιφυλακτικά απέναντι στις έτοιμες απόψεις, ποτισμένα με ειρωνεία και ειλικρινή σχετικά με τις δικές του αποτυχίες. Με ειλικρίνεια μιλάει και για τα πουλιά ("σκοτώνουν ό,τι μπορείς να διανοηθείς"), αλλά οι περιγραφές του και οι στοχασμοί του πάνω σ’ αυτά, από τα θαλασσοπούλια της Νέας Ζηλανδίας μέχρι τους πιγκουίνους της Ανταρκτικής, είναι ταυτόχρονα ένας ύμνος στην ομορφιά και την αντοχή τους και ένα κάλεσμα σε δράση για να σώσουμε ό,τι αγαπάμε.

Ήρεμο, αιχμηρό, τεκμηριωμένο και πνευματώδες, το Τέλος του τέλους της Γης είναι μια ευπρόσδεκτη ανάσα αισιοδοξίας και λογικής.