Ντον ΝτεΛίλλο

Ο Ρος Λόκχαρτ είναι ένας εξηντάρης αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος. Όταν η δεύτερη γυναίκα του, η χαρισματική αρχαιολόγος Άρτις Μαρτινό, αρχίζει να φθίνει από ανίατη ασθένεια, αποφασίζει να επενδύσει στην επιστήμη αιχμής που υπόσχεται την ανάσχεση του θανάτου και την παράταση της ζωής. Ο Τζέφρι, ο γιος του από τον πρώτο του γάμο, θα τους συναντήσει σε μυστικές εγκαταστάσεις στα βάθη της Ασίας για μια σύντομη επίσκεψη κι έναν αβέβαιο αποχαιρετισμό. Παράξενες γλώσσες, πανάρχαιες θρησκείες και σύγχρονες ανακαλύψεις, η τέχνη της περφόρμανς και ο κινηματογράφος, οικολογικές απειλές, η φρίκη της τρομοκρατίας και τα δεινά της ανθρωπότητας στη διάρκεια της ιστορίας της εμπνέουν μια καθηλωτική αφήγηση, που κινείται από τη βουερή Νέα Υόρκη ως τις σιωπηλές ερήμους της Ασίας και την Ουκρανία των πρόσφατων ταραχών. Όλα αυτά με φόντο τη σπάνια σχέση αφοσίωσης ενός άντρα προς μια γυναίκα και τη δύσκολη σχέση ενός γιου με τον πατέρα του. Στο συγκλονιστικότερο μυθιστόρημά του μετά τον μνημειώδη "Υπόγειο κόσμο", ο Ντον Ντελίλλο, o συγγραφέας που έχει χαρακτηριστεί μεταμοντέρνος προφήτης, αντιστρέφει το αρχέγονο ερώτημα αν υπάρχει ζωή μετά θάνατον και αναρωτιέται αν στην εποχή των ασύλληπτων επιστημονικών επιτευγμάτων υπάρχει θάνατος μετά τη ζωή.

Το αξιοσημείωτο με τον Νόρμαν Μπλοχ, τον συγκάτοικό μου στον κοιτώνα, δεν ήταν τα έργα τέχνης που άλλοτε κρέμονταν στους τοίχους του. Εκείνο που μ' εντυπωσίασε είναι το έγκλημα που είχε διαπράξει. Αυτό από μόνο του ήταν ένα είδος τέχνης, εννοιολογικής φύσεως, ακραίας διαβάθμισης, μια πράξη τόσο ανέμελη και εν τούτοις τόσο κοινωνικά προκλητική, που ο Νόρμαν ήδη έναν χρόνον τώρα εδώ, θα περνούσε έξι ακόμη χρόνια στη φυλακή, στην κουκέτα, στην κλινική, στις ουρές για φαγητά, στον εκκωφαντικό θόρυβο που κάνουν οι στεγνωτήρες χεριών στις τουαλέτες. Ο Νόρμαν δεν πλήρωνε φόρους. Δεν καταχωρούσε τριμηνιαίες δηλώσεις ή ετήσιους απολογισμούς και δεν ζητούσε παράταση. Δεν προχρονολόγησε έγγραφα, δεν έστησε τραστ ή ιδρύματα, δεν άνοιξε κρυφούς λογαριασμούς ούτε χρησιμοποίησε τους έτοιμους νομικούς μηχανισμούς των υπεράκτιων παραδείσων. Δεν διαδήλωνε για πολιτικά ή θρησκευτικά ζητήματα. Δεν ήταν μηδενιστής, να απορρίπτει τις αξίες και τους θεσμούς. Ήταν απολύτως διαφανής. Απλώς δεν πλήρωνε. Ήταν ένα είδος λήθαργου, είπε, όπως όταν κανείς αποφεύγει να πλύνει τα πιάτα ή να στρώσει το κρεβάτι.

Ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για το γεγονός που σημάδεψε την Αμερική και συντάραξε ολόκληρη την υφήλιο στις αρχές του 21ου αιώνα. Από τις πρώτες του σελίδες, βγαλμένες κυριολεκτικά μέσα από τον καπνό και τη στάχτη των φλεγόμενων πύργων, επιχειρεί να ιχνηλατήσει την επόμενη ημέρα μέσα από την προσωπική ζωή των ηρώων. Του Κηθ, που βγαίνει από τα συντρίμμια σε μια ζωή που ποτέ δεν διανοήθηκε ότι θα ήταν η δική του. Της Λίαν, της αποξενωμένης γυναίκας του, στοιχειωμένης από τις αναμνήσεις, που προσπαθεί να συμφιλιώσει δύο πλευρές του ίδιου δυσνόητου χαρακτήρα. Και του μικρού τους γιου Τζάστιν, που στέκει στο παράθυρο ατενίζοντας τον ουρανό κι αναζητώντας σε αυτόν και άλλα αεροπλάνα. Ζωές που ορίζονται από την απώλεια, την οδύνη και τη γιγαντιαία δύναμη της ιστορίας. Θαρραλέο και γεμάτο παλμό, το μυθιστόρημα του ΝτεΛίλλο ανιχνεύει τον τρόπο με τον οποίο η 11η Σεπτεμβρίου επαναπροσδιόρισε το συναισθηματικό μας τοπίο, τις αναμνήσεις μας και την αντίληψη μας για τον κόσμο.

Ο Ριτσαρντ Έλστερ, ένας παροπλισμένος σύμβουλος για θέματα πολέμου στο Πεντάγωνο, αποσύρεται σ' ένα απομονωμένο σπίτι στην έρημο για να ηρεμήσει και να σκεφθεί. Εκεί τον επισκέπτεται ένας νεαρός σκηνοθέτης, ο οποίος προσφέρεται να γυρίσει ταινία με θέμα την εμπειρία του Έλστερ από τα μυστικά πολεμικά συμβούλια. Η συγκατοίκηση των δύο ανδρών κυλάει αργά, μέχρι που η επίσκεψη της κόρης του Έλστερ μια μέρα έρχεται να ανατρέψει το σκηνικό. Ένα φιλοσοφικό και ταυτόχρονα πολιτικό μυθιστόρημα για τα ηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, για το ρόλο της τεχνολογίας και την παρακμή των ανθρωπιστικών αξιών, για τον πόλεμο, για το ρόλο της τέχνης και, πάνω απ' όλα, για το θάνατο. Στον πάτο της εικόνας του "Σημείου Ωμέγα" βρίσκονται η 11η Σεπτεμβρίου, ο πόλεμος στο Ιράκ και το έντονο πρόβλημα ταυτότητας της σύγχρονης Αμερικής, καθώς σταδιακά χάνει την παντοκρατορία της.

Tα ονόματα, μυθιστόρημα περίπλοκο όσο και γοητευτικό, χαιρετίστηκε από την κριτική ως ένα από τα πιο φιλόδοξα και τα πιο πρωτότυπα έργα της σύγχρονης πεζογραφίας. O λόγος του Nτελίλλο, αμφίσημος, παράξενος, κάποτε μαγικός, εμβαθύνει σ’ όλες τις περιπέτειες της σύγχρονης συνείδησης, από τον ερωτισμό ώς τον τουρισμό, από την ιδέα της Aμερικής, όπως την προσλαμβάνει ο υπόλοιπος κόσμος, ώς την ιδέα του κόσμου όπως την προσλαμβάνει η Aμερική, από το μυστικισμό ώς το φανατισμό κι απ’ τη λογοτεχνία της πραγματικότητας ώς την πραγματικότητα της λογοτεχνίας.