Πέτρος Στ. Μακρής - Στάικος

Τρίτη 1η Φεβρουαρίου 1944. Στις 9.30 το πρωί, δολοφονείται στο κέντρο της Αθήνας, μπροστά στο άγαλμα του Βύρωνα, ο Κίτσος Μαλτέζος, ο τελευταίος απόγονος του Στρατηγού Μακρυγιάννη, το χαρισματικό παιδί της γενιάς του '40. Τη δολοφονία, που θυμίζει δράση τρομοκρατικής οργάνωσης, έχει αναλάβει ο ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας. Έκτοτε το γεγονός θα μυθοποιηθεί και θα μεταμορφωθεί σε ένα από τα ισχυρότερα ταμπού της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας. Η "Αριστερά" θα αρνείται επίμονα την οποιαδήποτε αναφορά σε μιαν από τις πιο σκοτεινές σελίδες της δράσης της, ενώ η σκληρή μετεμφυλιακή "Δεξιά" θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει πολιτικά τον θάνατο ενός ανθρώπου που στην πραγματικότητα δεν της ανήκε. Ο Μαλτέζος θα πρωταγωνιστήσει στην υπόθεση δύο μυθιστορημάτων, στην "Τειχομαχία" του Θεόφιλου Φραγκόπουλου και στο "Χρονικό μιας σταυροφορίας" του Ρόδη Ρούφου. Η βιογραφία που έγραψε ο Πέτρος Στ. Μακρής-Στάικος μπορεί να διαθέτει την αφηγηματική χάρη ενός μυθιστορήματος, όμως είναι και η πρώτη απόπειρα σοβαρής ιστορικής προσέγγισης της υπόθεσης, προσφέροντας συγχρόνως στον αναγνώστη μια συνθετική τοιχογραφία της χαμένης γενιάς του '40. [Από το οπισθόφυλλο της πρώτης έκδοσης] Ένα βιβλίο που "αποπνέει αξιοπρέπεια και σεβασμό", όπως είχε τονίσει από την πρώτη έκδοση το ιστορικό στέλεχος του ΚΚΕ Γρηγόρης Φαράκος, αναγνωρίζοντας την "προσπάθεια του συγγραφέα να σταθεί στο πλαίσιο της αντικειμενικότητας".

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 70 χρόνων από τον Δεκέμβριο του 1944, o Πέτρος Στ. Mακρής - Στάϊκος επέλεξε να μεταφράσει και να παρουσιάσει τέσσερα άγνωστα στον, μη ιστορικό, αναγνώστη κείμενα: - John Melior Stevens, Σχέδιο-Πρόταση για την αποτροπή της κατάληψης της εξουσίας στην Ελλάδα από το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, κατά τον τερματισμό της κατοχής του Άξονα. - 23η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία, Επιχειρήσεις στην Ελλάδα. - Αντιναυάρχου Δημητρίου Οικονόμου, Σχετικά με την διαδρομή της φάλαγγας των ομήρων του ΕΛΑΣ, που απελευθερώθηκε στο χωριό Μπλέσσια-Αμυγδαλιές. - Πρακτικά της διάσκεψης με τους εκπροσώπους της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ, στο Στρατηγείο των Χερσαίων Δυνάμεων και του Στρατιωτικού Συνδέσμου στην Ελλάδα (8-11 Ιανουαρίου 1944). Τα τέσσερα κείμενα που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο ρίχνουν φως σε κρίσιμες πτυχές των Δεκεμβριανών που αποτελούν ακόμα αμφιλεγόμενο ζήτημα.