Linguistique

[...] Ο σκοπός του βιβλίου δεν είναι να βρει την αρχή, την πηγή της νεοελληνικής στιχουργίας και να παρακολουθήσει την ιστορία της, ούτε να δώσει οδηγίες στους στιχουργούς πως να συνθέτουν τους στίχους τους· είναι να διατυπώσει, όσο μπορεί πιο απλά και καθαρά, τους νόμους που βγαίνουν από την απροκατάληπτη εξέταση των νεοελληνικών μετρικών φαινομένων, να μιλήση για το χαρακτήρα των νεοελληνικών στίχων, όπως παρουσιάζονται διαμορφωμένοι στο λαϊκό τραγούδι και στην προσωπική ποιίηση, και να τους ταξινομήση με βάση τα κύρια χαρακτηριστικά τους, που είναι, πρώτο, ο ρυθμός και, δύτερο, μη σημασία μικρότερη, ο αριθμός των συλλαβών τους. Και έπειτα να δώση στον αναγνώστη τις αναγκαίες πληροφορίες για την ομοιοκαταληξία, για τα στροφικά συστήματα και για τα ποιήματα που έχουν σταθερή μορφή.[...]

Οδηγός της νεoελληνικής γλώσσας, α΄ μέρος

Ο Οδηγός αυτός επιχειρεί, με βάση τις υποδείξεις της σχολικής Γραμματικής και την παρατήρηση της γραπτής γλωσσικής πρακτικής, να λύσει απορίες σχετικά με: - τη θέση του τόνου στη γενική προπαροξύτονων ουσιαστικών και επιθέτων, όπως πανεπιστήμιου ή πανεπιστημίου, και τη θέση του τόνου στη γενική πληθυντικού θηλυκών σε -α (π.χ. ελαφίνα) - λόγιους σχηματισμούς της γενικής (π.χ. γυαλιά ηλίου) και της μετοχής ορισμένων ρημάτων (π.χ. προηγμένος, το ενεργούν υποκείμενο) - τα ρήματα που έχουν σπάνιους σχηματισμούς παθητικής φωνής, τα αποθετικά μεταβατικά ρήματα (π.χ. διαπραγματεύομαι) και τα ρήματα που συντάσσονται με γενική ή με προθέσεις - τις αποκλίσεις από ορθούς ετυμολογικά τύπους (π.χ. μετεγγραφή - μεταγραφή) και τις περιπτώσεις σύγχυσης μεταξύ λέξεων (π.χ. προπαίδεια - προπαιδεία)

. . . Το βιβλίο αυτό είναι ένα πολύτιμο βοήθημα για όσους και όσες χρησιμοποιούν την πιο διαδεδομένη σήμερα διεθνώς γλώσσα και μια τεκμηρίωση της θέσης ότι η εθνική μας γλώσσα είναι ένα πολύτιμο κεφάλαιο για την αυτοεπίγνωσή μας και για τη συνειδητοποίηση της δυνατότητάς μας να εμπλουτίσουμε με γλωσσικό υλικό υψηλών προδιαγραφών τις γλώσσες του σύγχρονου κόσμου".

Αντικείμενο της μελέτης αυτής είναι οι στερεότυπες εκφράσεις της νέας ελληνικής και η διδακτική τους σε αλλόγλωσσους μαθητές. Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται ορισμοί και ταξινομήσεις των στερεότυπων εκφράσεων και διαχωρίζονται από τα πολυλεκτικά σύνθετα και τις ελεύθερες ακολουθίες λέξεων. Παρουσιάζονται οι γραμματικοί περιορισμοί (π.χ. στους δυνατούς μετασχηματισμούς) που ισχύουν στις στερεότυπες εκφράσεις και περγράφονται λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά τους (π.χ. ο βαθμός συνθετικότηταςτης σημασίας). Επιπλέον, αναλύονται οι τρεις κύριοι λόγοι που είναι δυνατό να μετριάσουν τη σταθερότητα των στερεότυπων εκφράσεων, δηλαδή η ύπαρξη ποικιλιών, το φαινόμενο της αποπαγίωσης και η παρετυμολογία. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στο θέμα της λεξικογραφικής πραγμάτευσης των στερεότυπων εκφράσεων. Η δεύτερη ενότητα αφορά τη διδακτική των εκφράσεων. Παρουσιάζονται συνοπτικά ψυχογλωσσολογικά μοντέλα που ερμηνεύουν τις στρατηγικές μάθησης τις οποίες χρησιμοποιούν οι διδασκόμενοι όσον αφορά τις στερεότυπες εκφράσεις, και γίνεται αναφορά σε εργασίες αντιπαραβολικής ανάλυσης στερεότυπων εκφράσεων των γλωσσών του βαλκανικού χώρου. Οι συγγραφείς, τέλος, αφού εντοπίσουν ορισμένες δυσκολίες που είναι πιθανό να συναντήσουν οι διδάσκοντες κατά τη διδασκαλία των στερεότυπων εκφράσεων, προτείνουν δομικές και επικοινωνιακές ασκήσεις.

Το βιβλίο "Ουσιαστικά" είναι πρακτικός οδηγός για την κλίση των ομαλών και των ανώμαλων ουσιαστικών της νέας ελληνικής. Είναι γνωστές οι δυσκολίες που έχουμε όλοι οι ομιλητές της ελληνικής με την γενική του πληθυντικού αριθμού των ουσιαστικών, και κυρίως με τον τονισμό της: θα πούμε και θα γράψουμε των χρυσοθήρων ή των χρυσοθηρών, των δάδων ή των δαδών, των νεράιδων ή των νεραϊδών; Θα κλίνουμε τα παιδιά-θαύματα ή τα παιδιά-θαύμα; Επίσης πώς θα κλίνουμε λόγιες λέξεις που χρησιμοποιούμε στο καθημερινό μας λεξιλόγιο; Με τον Οδηγό "Ουσιαστικά" ο κάθε ομιλητής της ελληνικής βρίσκει τις σωστές απαντήσεις εύκολα και γρήγορα. Περιέχει: - Λεξικό 20.000 ουσιαστικών. - 167 πίνακες με την κλίση ουσιαστικών. - Πίνακες για την κλίση των παρενθετικών συνθέτων (π.χ. παιδί-θαύμα). - Οδηγίες για την κλίση των κυρίων ονομάτων.

- 4 νέα βιβλία ορθογραφίας για τους μαθητές του Δημοτικού - Με πρακτικούς κανόνες ορθογραφίας και παραδείγματα - Με ασκήσεις, σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα και διασκεδαστικά παιχνίδια - Για το σχολείο ή το σπίτι, τον ελεύθερο χρόνο ή τις διακοπές.

- 4 νέα βιβλία ορθογραφίας για τους μαθητές του Δημοτικού - Με πρακτικούς κανόνες ορθογραφίας και παραδείγματα - Με ασκήσεις, σταυρόλεξα, κρυπτόλεξα και διασκεδαστικά παιχνίδια - Για το σχολείο ή το σπίτι, τον ελεύθερο χρόνο ή τις διακοπές

Ο "αλλογενής" συγγραφέας προτείνει εδώ την ουσιαστική απλοποίηση της ορθογραφίας της ελληνικής γλώσσας ούτως, ώστε αυτή να καταστεί "εφκολομάθιτος" προς όλους τους ομογενείς και αλλογενείς, δηλαδή τους ελληνόφωνους και αλλόγλωσσους ορθόδοξους χριστιανούς. Το γλωσσολογικό αυτό δοκίμιο περί της φωνητικής γραφής κυκλοφόρησε το 1879, όταν κατόπιν σοβαρής κρίσης του Ανατολικού Ζητήματος τέθηκαν εκ νέου "επί τάπητος" τα εδαφικά ζητήματα της Βαλκανικής. Ήταν πλέον τότε προφανές σε ορισμένους λογίους ότι η (κοραϊκή) καθαρεύουσα δεν εξυπηρετούσε πρακτικά τον στόχο της διάδοσης της ελληνικής γλώσσας (και του ελληνικού εθνικισμού) στους ανάμεικτους πληθυσμούς της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Η (τελικώς μειοψηφήσασα αλλά άκρως ενδιαφέρουσα) άποψη του συγγραφέα ήταν ότι οι αγράμματοι γεωργικοί πληθυσμοί έχουν ανάγκη πρώτον τα απολύτως αναγκαία και έπειτα τα αντικείμενα της πολιτείας και του καλλωπισμού.