Thomas Mann

Ο πενηντάχρονος Γκούσταφ Άσενµπαχ, ένας επιτυχηµένος συγγραφέας, ταξιδεύει στη Βενετία για διακοπές. Στη διάρκεια ενός γεύµατος στο ξενοδοχείο, την προσοχή του τραβάει ένα εξαιρετικά όµορφο αγόρι. Σύντοµα οι µέρες του αρχίζουν να περιστρέφονται γύρω από το πότε θα το ξαναδεί και αγνοεί τις δυσοίωνες φήµες που κυκλοφορούν ότι ένας λοιµός εξαπλώνεται στην πόλη.

Ο "Θάνατος στη Βενετία" είναι µια αριστουργηµατική ιστορία για την εµµονή, για την αγωνία του δηµιουργού και την άβυσσο του τέλους.

Μεταφέρθηκε στον κινηµατογράφο από τον Λουκίνο Βισκόντι µε τον Ντερκ Μπόγκαρτ στον ρόλο του Γκούσταφ Άσενµπαχ.

Αναµφισβήτητα ένας από τους κλασικούς τίτλους της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.
Independent

Πολλά, πάµπολλα τα ερωτήµατα που θέτει ο Μαν στην πυκνή ύφανση αυτής της νουβέλας κι ο αναγνώστης θα απαντήσει κατά το δοκούν. Ωστόσο δίνεται και µια απάντηση απευθείας από τον συγγραφέα. "Οι άνθρωποι δεν ξέρουν γιατί επαινούν ένα έργο τέχνης. Μη όντας ειδήµονες, πιστεύουν ότι ανακαλύπτουν σ’ αυτό εκατοντάδες προτερήµατα για να δικαιολογήσουν την προτίµησή τους· όµως ο πραγµατικός λόγος της επιδοκιµασίας τους είναι κάτι απρόσµενο, [...] ότι συµπάσχουν". Στον Θάνατο στη Βενετία, στη σύντοµη αυτή ιστορία όπου όλα εκτυλίσσονται στο πνεύµα µιας µουσικής σύνθεσης, µε τον ρυθµό να επιταχύνεται από τη µία φράση στην άλλη, µας δίνεται τουλάχιστον η δυνατότητα να συµπάσχουµε µε τον ήρωά του κι εντέλει να τον συµπαθήσουµε παρά την εσωτερική σύγχυση και τα ανοµολόγητα πάθη του.

(από τον πρόλογο του Δηµήτρη Στεφανάκη)

"Γιατί ο άνθρωπος αγαπά και εκτιµά τον άλλο όσο δεν τον γνωρίζει ώστε να µπορεί να τον κρίνει, και ο πόθος είναι απόρροια της ελλιπούς γνώσης για τον άλλο".

Το αριστούργημα του σημαντικότερου ίσως συγγραφέα του 20ού αιώνα, ανασυρμένο από τα βάθη της ανθρώπινης ιστορίας… όταν θεοί, δαίμονες και άνθρωποι περπατούσαν στους ίδιους σκονισμένους δρόμους κι έβλεπαν τους ίδιους ουρανούς… όταν οι μύθοι ήταν ακόμη χειροπιαστοί και σπαρταρούσαν μπροστά στα μάτια της νεογέννητης ανθρώπινης συνείδησης… ζωντανεύει σε όλη του τη χάρη και το μεγαλείο για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα σε μια εξαιρετική μετάφραση.

Το έπος, η ιστορία και οι ιστορίες συνεχίζονται… Τη μία στρέφοντας την πλάτη τους στο μέλλον και την άλλη εκτοξευόμενες στο παρόν, οι ζωές των οικείων μας πλέον ηρώων -που στο ταραγμένο τους πρόσωπο καθρεπτίζεται με ενάργεια ο καθένας μας αλλά και ολόκληρη η ιστορία του πολιτισμού μας- φθείρονται και θάλλουν διαδοχικά, μέσα σε μια αφηγηματική φαντασμαγορία.

Οι αγοραστές του Ιωσήφ μεταφέρουν τον νεκρό και αναγεννημένο νέο στην Αίγυπτο, μακριά από οτιδήποτε οικείο και αγαπημένο. Ο Ιωσήφ θα πουληθεί στον οίκο του Πετεφρή και της συζύγου του Ενί, όπου δεν θ’ αργήσει να έρθει πρόσωπο με πρόσωπο, ξανά, με τη μοίρα του. Κατά έναν ιδιοφυή, αξεπέραστο τρόπο, το πιο προσωπικό, βαθύτατα εξομολογητικό κείμενο του δημιουργού του – μια “βιογραφία” επικών διαστάσεων, με θέματά της τον έρωτα, τη ζωή, το χρόνο, το τέλος.

Έχει άραγε τέλος η ιστορία; Και ο μύθος; Και το όνειρο του ανθρώπου; Έχει τέλος ο πόθος για δημιουργία, για “απόδειξη” πώς όλα μπορούν να πραγματοποιηθούν, όλα μπορούν να γίνουν ιερό παιχνίδι και αθάνατο γέλιο;…
Το ταξίδι τελειώνει εδώ, στην Αίγυπτο, όπου ένας νέος φιλόσοφος Φαραώ βρίσκει στο πρόσωπο του νεαρού φυλακισμένου και ονειροκρίτη τον άλλο του εαυτό – το ταξίδι τελειώνει μ’ έναν θάνατο και μ’ έναν τάφο, απ’ όπου ξεπηδούν μερικές από τις λαμπρότερες σελίδες της παγκόσμιας λογοτεχνικής παρακαταθήκης.

Η ιστορία μιας παλιάς μεγαλοαστικής οικογένειας της Λυβέκης που αρχίζει γύρω στο 1830 με τον γέρο Γιόχαν Μπούντενμπροκ και τελειώνει με τον Χάννο, τον εγγονό του. Οικογενειακές γιορτές και συγκεντρώσεις, βαφτίσια και κηδείες, γάμοι και διαζύγια, επαγγελματικές επιτυχίες και αποτυχίες συνθέτουν αυτό το μυθιστόρημα για το οποίο ο Τόμας Μαν βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 1929.

Με αντικειμενικότητα και λεπτή ειρωνεία ο συγγραφέας καταγράφει την άνοδο και την πτώση της οικογένειας Μπούντενμπροκ. Με επιμονή στη λεπτομέρεια περιγράφει πρόσωπα που πιστεύουν ότι μπορούν να ορίσουν τη μοίρα τους, αλλά τελικά δεν το καταφέρνουν κι ας έχουν την πολυτέλεια να βλέπουν λίγο μακρύτερα. Γιατί η ευτυχία αλλά και η καταστροφή είναι το άθροισμα εκατοντάδων φαινομενικά ασήμαντων κινήσεων.

Οι Μπούντενμπροκ, όπως λέει ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε, «είναι μια πράξη σεβασμού προς τη ζωή που, αφού υπάρχει, είναι καλή και δίκαιη».

Η υπόθεση είναι φαινομενικά απλή. Ο νεαρός μηχανικός από το Αμβούργο Χανς Κάστορπ, επισκέπτεται το σανατόριο Μπέργκχοφ της Ελβετίας για να δει τον ξάδερφό του. Μια μικρή αδιαθεσία και ένας παρατεταμένος πυρετός οδηγούν το γιατρό του σανατορίου, αυλικό σύμβουλο Μπέρενς, να του προτείνει να παρατείνει την παραμονή του. Τελικά ο Χανς Κάστορπ αποφασίζει να μείνει στο σανατόριο για τρεις βδομάδες. Μόνο που οι τρεις βδομάδες, χωρίς να το καταλάβει, μετατρέπονται σε επτά χρόνια.

Ο "Τόνιο Κρέγκερ" κυκλοφόρησε στις αρχές αυτού του αιώνα. Στο μεταξύ ο κόσμος άλλαξε ριζικά, ακόμα και οι αστοί έχουν διαφοροποιηθεί, αλλά και οι καλλιτέχνες κάθε κατηγορίας δεν έχουν καμία σχέση με κείνους της εποχής του Μάν. Τι έχει απομείνει λοιπόν απ' αυτή τη νουβέλα, και τι είναι εκείνο που την κάνει ακόμα τόσο ελκυστική; Η ποιητική της δύναμη και η μουσική της ποιότητα, που ελάχιστα έχουν φθαρεί. Όποιος ενδιαφέρεται να γνωρίσει το έργο του Τόμας Μαν, είναι αδύνατο να παρακάμψει το βιβλίο αυτό, γιατί περιέχει εν σπέρματι μερικά από τ' αριστουργήματά του. Το χαρακτηριστικό όμως της νουβέλας αυτής που τη διαφοροποιεί από τα άλλα έργα του Μάν και την κάνει ακαταμάχητα γοητευτική είναι το στοιχείο της νοσταλγίας. Πρόκειται για μια πολυφωνική και πολύχρωμη νοσταλγία για τα απλά και συνηθισμένα, για τη ζεστή, ανθρώπινη φιλία, για τη χαμένη αθωότητα, τη φύση, την πατρίδα και τον έρωτα.