Art

Πρωτοπόρος στις εκπαιδευτικές μεθόδους του θεάτρου και ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες στον κόσμο, o Tadashi Suzuki με αυτό το βιβλίο ανοίγει την πόρτα στις φιλοσοφικές και πρακτικές προσεγγίσεις του στη σκηνή και παρέχει μια διεξοδική και κατανοητή διατύπωση των ιδεών και των πεποιθήσεών του πάνω στο θέατρο αλλά και στη ζωή. Το Πολιτισμός είναι το Σώμα θα αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για τον σύγχρονο σκηνοθέτη, τον δραματουργό, τον ηθοποιό, τον φοιτητή δραματικής σχολής ενώ πέρα από τους θεατρόφιλους και τους επαγγελματίες του χώρου απευθύνεται και στους λάτρεις της ιαπωνικής κουλτούρας καθώς και σε κάθε φιλομαθή αναγνώστη εν γένει. Η φιλοσοφία του και ο τρόπος που προσεγγίζει τη ζωή και το θέατρο είναι αναμφίβολα πηγή έμπνευσης και δίνουν αρκετή τροφή για σκέψη στον σκεπτόμενο άνθρωπο του 21ου αιώνα.

9 έμμετρα αμετροεπή τραγουδιηγήματα και 1 ταινία τυφλού κινηματογράφου (βιβλίο και 2 CD) Η μουσική συναντά την ποίηση, τη φιλοσοφία, το σινεμά. Και οι τέσσερις διώκονται για παράνομη συνάθροιση εν μέσω καραντίνας, διατάραξη της κοινής ησυχίας, διασάλευση της κοινωνικής έννομης τάξης, σύσταση τρομοκρατικής οργάνωσης με σκοπό την κατάλυση του πολιτεύματος και πλείστα άλλα κακουργήματα. Όσες καρδιές συλληφθούν να κρύβουν τους εν λόγω επικηρυγμένους παρανόμους, θα καταδικάζονται διά συνοπτικών διαδικασιών σε ισόβια παιδικότητα.

Επανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις IANOS, το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη με τίτλο «Που να βρω την ψυχή μου… Μουσική», το οποίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2002. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της τριλογίας «Που να βρω την ψυχή μου…» με τον υπότιτλο ΜΟΥΣΙΚΗ, μέσα στο οποίο περιλαμβάνονται κείμενα, άρθρα, ομιλίες, συνεντεύξεις, αποσπάσματα από κείμενα του Μίκη Θεοδωράκη, που αφορούν την μουσική. Η μουσική του Μίκη, ταξιδεύει ήδη στο χρόνο, όπως κάθε τέχνη υψηλή που εξέφρασε αυθεντικά την εποχή της και αφουγκρά¬ζεται τα επερχόμενα. Περιμένει πάντα νέα ακροατήρια στις γειτονιές του κόσμου που θα την ανακαλύψουν. Μας προσκα¬λεί και εμάς να συναντιόμαστε μαζί της χωρίς τις παρωπίδες του συρμού. Ας την ακολουθήσουμε σ’ αυτό το ωραίο ταξίδι. Το βιβλίο προλογίζει ο Ανδρέας Μαράτος.

Έργο εξωφύλλου: Μίκης Θεοδωράκης

Θα ακολουθήσουν και άλλα δύο, με υπότιτλους Τέχνη και Πολιτισμός και Ιδέες.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΣΕ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ! Στο παγκόσμιο bestseller Κλέψε Σαν Καλλιτέχνης, ο Austin Kleon έδωσε στους αναγνώστες το κλειδί που ξεκλειδώνει τη δημιουργικότητα. Τώρα έφτασε η ώρα για το επόμενο βήμα: πώς να πουλήσεις τη δουλειά σου. Tο ΠΟΥΛΑ ΣΑΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ βάζει τέλος στο μύθο της μοναχικής ιδιοφυΐας. Δείχνει σε νέους καλλιτέχνες, συγγραφείς, δημιουργούς και σε όσους κάνουν μια νέα αρχή πώς να γίνουν μέρος της κοινότητας του ταλέντου. Το μανιφέστο αυτό είναι ιδανικό για όσους θέλουν να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά τις ιδέες και τη δουλειά τους. Με ταπεινότητα, ειλικρίνεια και χιούμορ, απαντάει στις πιο δύσκολες ερωτήσεις της δημιουργικής ζωής: Πώς θα δείξω τη δουλειά μου; Πώς θα βρω το κοινό μου; Πώς θα αφήσω το στίγμα μου; Στο διαχρονικό αυτό βιβλίο μπορείς να ανατρέχεις μια ζωή για συμβουλές και σπίθες έμπνευσης. Με δεκάδες εικονογραφήσεις, ατάκες, ιστορίες και παραδείγματα, το ΠΟΥΛΑ ΣΑΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ σου δείχνει πώς να γίνεις ανοιχτός, γενναιόδωρος και θαρραλέος – ένας καλλιτέχνης από τον οποίο θα κλέψουν οι άλλοι καλλιτέχνες.

"...Καταραμένος να είναι όποιος αρκείται στα κλάματα και τα δάκρυα που χύνει θρηνώντας τις ψυχές μας. Σας καλούμε σε εκδίκηση, εκδίκηση χωρίς έλεος...". Τα λόγια της Tziporah Birman αντανακλούν το αίσθημα πολλών εβραίων επιζώντων του Ολοκαυτώματος, που προσπάθησαν να εκδικηθούν τους Γερμανούς για τις δολοφονίες και τις ταπεινώσεις που υπέστησαν οι ίδιοι και οι οικείοι τους. Ο ερευνητής Gideon Refael Ben-Michael ανθολογεί μαρτυρίες εβραϊκής εκδίκησης που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια και μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εβραίοι και εβραίες παρτιζάνες, σαμποτέρ, στρατιώτες της εβραϊκής ταξιαρχίας, μεμονωμένα άτομα και οργανώσεις εκδικητών παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ελληνόφωνο αναγνωστικό κοινό.

Το δοκίμιο αυτό προσπαθεί να φωτίσει την καλλιτεχνική δημιουργία, στον λαϊκό πολιτισμό, μελετώντας το παράδειγμα του ελληνικού Καραγκιόζη: τη διαδικασία με την οποία τα λαϊκά στρώματα του τόπου μας μετάγγισαν σ' αυτή την "ξενόφερτη" προφορική παράδοση τις δικές τους εμπειρίες και διαμόρφωσαν, σε μιαν ορισμένη ιστορική περίοδο, το δικό τους ομαδικό έργο. Αυτός είναι ο πυρήνας της εργασίας μου: ο αναγκαίος διαλεκτικός δεσμός ανάμεσα στον παραδοσιακό (προφορικό) χαρακτήρα ενός δεδομένου είδους και στον "λαϊκό" (ομαδικό) χαρακτήρα της αναδημιουργίας του. Προβληματική, θαρρώ, καίρια τόσο για να συλλάβουμε τη φύση μιας καλλιτεχνικής παραγωγής που ανήκει λίγο-πολύ στο παρελθόν, όσο και για να κοιτάξουμε από κάποια κριτική απόσταση τον γραπτό -και σήμερα μαζικό- πολιτισμό μας· τη δυσκολία του να εξασφαλίσει την αυθόρμητη δημιουργική συμμετοχή των "πολλών" στα έργα του. Έτσι, το βιβλίο τούτο φιλοδοξεί να είναι συνάμα μια πρώτη ερμηνευτική προσέγγιση στον κόσμο του Καραγκιόζη -αυτό το θέατρο των "χάρτινων ηθοποιών", πίσω από τους οποίους μιλάει όχι μόνο ο αφανής καραγκιοζοπαίχτης, αλλά και ένας αφανέστερος άλλος: ο ασύλληπτος συλλογικός δημιουργός -και μια έρευνα των προϋποθέσεων στις οποίες θεμελιώνεται η λαϊκή δημιουργικότητα· ένας στοχασμός πάνω στο παρελθόν και το παρόν της παιδείας και της ζωής μας, που γυρεύει να ανταποκριθεί στο αίτημα του ποιητή, όταν μας καλεί ... να λογαριάσουμε πως παραχωρούμε. Αυτό μου φαίνεται σήμερα επείγον. Γ. Κ.

Είναι πραγματικά αναγκαίο να μάθουμε Πώς διαβάζουμε μια ταινία; Προφανώς οποιοσδήποτε άνω των δύο ετών μπορεί -πάνω κάτω- να αντιληφθεί το βασικό περιεχόμενο μιας ταινίας, ενός δίσκου, ενός ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού προγράμματος χωρίς καμία ειδική εκπαίδευση. Ακριβώς όμως επειδή τα ΜΜΕ μιμούνται τόσο έντονα την πραγματικότητα, περισσότερο τα αντιλαμβανόμαστε παρά τα κατα¬νοούμε. Ο κινηματογράφος και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ έχουν αλλάξει δραστικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τον εαυτό μας· τον τελευταίο αιώνα, ωστόσο όλοι δεχόμαστε εντελώς φυσικά τον τεράστιο όγκο πληροφοριών που μας μεταφέρουν σε μαζικές δόσεις χωρίς να αναρωτιόμαστε για τον τρόπο που τον χρησιμοποιούν για να μας πουν όσα μας λένε. Το "Πώς διαβάζουμε μια ταινία" αποτελεί μια προσπάθεια κατανόησης αυτή της ζωτικής διαδικασίας σε πολλά επίπεδα.

[...] Ο Ηλίας Πετρόπουλος με τον όγκο της εργασίας του, το πάθος και την τόλμη του, πρόσφερε ένα μνημείο προς το ρεμπέτικο τραγούδι και τον κόσμο του, αλλά ακριβώς γιατί τολμάει (γι αυτό δεν φυλακίστηκε;) γιατί δεν έχει ψεύτικες σεμνοτυφίες και δεν αυτολογοκρίνεται...

«Ο Τύπος εκμεταλλευόταν τους hippies σαν καθαρά αμερικανικό φαινόμενο που αποδείκνυε ότι σ' αυτή τη χώρα υπήρχε ελευθερία κι ο καθένας μπορούσε να κάνει ό,τι θέλει. Για το περιοδικό Time ο κύριος λόγος που οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στη Νέα Υόρκη (σε αντιπολεμική διαδήλωση) ήταν το ότι «οι Αμερικανοί, την άνοιξη, αρέσκονται στο να διασκεδάζουν. Η κάλυψη της διαδήλωσης από το Time συνοδευόταν από επτά φωτογραφίες: 1) ένα πλήθος συγκεντρωμένο γύρω από μια ρωσική σημαία και μια αναποδογυρισμένη αμερικανική, (...) 5) έναν hippie μ' ένα ντέφι περασμένο στον λαιμό του, 6) μια κοπέλα hippie με μια μπανάνα κρεμασμένη στον λαιμό, 7) μια κοπέλα hippie που είχε γράψει "Ειρήνη" κάτω από το ένα της μάτι. Κάτω από τις τρεις φωτογραφίες των hippies υπήρχε μια λεζάντα που έλεγε "μιλούν εύγλωττα για ό,τι οι ΗΠΑ προσπαθούν να υπερασπίσουν", αφήνοντας κάθε αναγνώστη που δεν είχε κριτική σκέψη με την ιδέα ότι οι ΗΠΑ έχουν ένα εκατομμύριο στρατό εγκατεστημένο σ' όλον τον κόσμο με σκοπό να υπερασπίζουν το δικαίωμα των απανταχού ανθρώπων να φορούν ντέφια και μπανάνες στον λαιμό τους».

Ο αδελφός μου ο Τσαρλς κι εγώ βρεθήκαμε πρώτη φορά στην Ελλάδα στα τέλη Ιουλίου του 1954. Τον Τσαρλς τον είχε προσκαλέσει στη χώρα ο φίλος του από το πανεπιστήμιο Πέτρος Νομικός. Ενώ, ως μικρότερος αδελφός που ήμουν, τον ακολούθησα. Λίγες μέρες μετά την άφιξή μας στην Αθήνα ο Πέτρος μας πληροφόρησε ότι θα μας πήγαινε στο νησί της καταγωγής του, τη Σαντορίνη. Οδηγήσαμε μέχρι τον Πειραιά κι επιβιβαστήκαμε στον Μιαούλη. Εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα παμπάλαια ατμόπλοια του ελληνικού εμπορικού στόλου -τα περισσότερα εξ αυτών αγορασμένα δεύτερο και τρίτο χέρι από τη βόρεια Ευρώπη- ο Μιαούλης ήταν ολοκαίνουριος: Η ιταλική κυβέρνηση τον είχε παραχωρήσει στην Ελλάδα ως πολεμική αποζημίωση. Μετά από ένα ήρεμο ολονύχτιο ταξίδι μπήκαμε στην Καλντέρα, για την οποία έμαθα αργότερα ότι είναι ο μεγαλύτερος θαλάσσιος κρατήρας του πλανήτη. Όταν ο Τσαρλς κι εγώ πρωτοφτάσαμε στο νησί, μας είπαν ότι ο πληθυσμός του ανερχόταν σε περίπου 12.000 κατοίκους, κυρίως αγροτικές οικογένειες που καλλιεργούσαν σταφύλια, ντομάτες ή στάρι· επίσης, ψαράδες, λατόμους και ναυτικούς, που δούλευαν ως μούτσοι ή καπετάνιοι σε πλοία που γύριζαν ολάκερο τον κόσμο υπό ελληνική σημαία. Ο αρχικός πυρήνας του νησιού αποτελούνταν από μη ηφαιστειογενή ασβεστόλιθο και από μάρμαρο, αλλά κατά τη διάρκεια των τελευταίων 600.000 ετών πολλαπλή ηφαιστειακή δραστηριότητα δημιούργησε ή κατέστρεψε ολόκληρα κομμάτια γης, αφήνοντας σήμερα πέντε νησιά και νησίδες πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα τρία είναι θραύσματα του προαναφερθέντος αρχαίου ηφαιστείου το οποίο κατέρρευσε τον 16ο αιώνα π.Χ. Το 2006 εξέθεσα στα Φηρά μια σειρά από αυτές τις φωτογραφίες που τράβηξα τη δεκαετία του 1950. Θυμάμαι μια ηλικιωμένη γυναίκα που έβαλε τα κλάματα. Εκείνες τις εποχές, μου είπε, οι κάτοικοι του νησιού έλεγαν ακόμα καλημέρα ο ένας στον άλλο και πρόσφεραν ένα ποτήρι νερό στον γείτονά τους. Αυτή η αίσθηση της κοινότητας εξαφανίστηκε με τις υψηλές απαιτήσεις και την πίεση του εμπορίου, πρόσθεσε χαρακτηριστικά. Εξαφανίστηκε -όπως και στη Μύκονο- ο παλιός σκληρός τρόπος ζωής, που είχε διαμορφώσει τον χαρακτήρα των Σαντορινιών για γενιές ολόκληρες. Οι δραματικές αλλαγές στην προσωπικότητα και στην τύχη του νησιού τα τελευταία 65 χρόνια οδήγησαν τη Μαργαρίτα κι εμένα ν' αναλάβουμε δράση, για να τεκμηριώσουμε με λόγια και εικόνες μια Σαντορίνη που πλέον δεν υφίσταται.