Αμπντουλραζάκ Γκούρνα

Δραπετεύοντας από το χωριό όπου γεννήθηκε, από μια περιοχή ταλανισμένη από τη φτώχεια, την πείνα και τους λοιμούς, ο νεαρός Ιλιάς φτάνει σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη όπου έκθαμβος παρακολουθεί την παρέλαση των Δυνάμεων Ασφαλείας στη Γερμανική Ανατολική Αφρική. Χρόνια αργότερα, το 1914, ενώ επίκειται ο μεγάλος πόλεμος μεταξύ των Βρετανών και των Γερμανών, στην Τάνγκα της Τανζανίας, o Ιλιάς αποφασίζει να καταταγεί στον γερμανικό στρατό, που αποτελείται κυρίως από Αφρικανούς μισθοφόρους, υποσχόμενος στη μικρή του αδελφή πως σύντομα θα επιστρέψει. Η υπόσχεσή του δε θα εκπληρωθεί ποτέ και το μυστήριο για το τι απέγινε ο Ιλιάς θα σκιάζει τη ζωή της Αφίγια ώσπου να γνωρίσει τον Χάμζα, έναν γενναιόδωρο και ονειροπόλο λιποτάκτη ο οποίος κατάφερε να διαφύγει από τη φρίκη του πολέμου. Οι δυο τους θα ζήσουν μια αναπάντεχη ιστορία αγάπης που θα ενώσει δυο οικογένειες αλλά και δυο ηπείρους, την Αφρική με την Ευρώπη. Συνδυάζοντας ιστορικά στοιχεία σε μια συγκινητική μυθοπλασία, ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα μάς προσφέρει ένα σπουδαίο λογοτεχνικό έργο για την Αφρική, την κληρονομιά της αποικιοκρατίας, τις φρικαλεότητες του πολέμου, καθώς και για τις απροσμέτρητες αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης.

Υπάρχουν έρωτες που, ακόμα κι όταν σβήσουν, σημαδεύουν με τις επιπτώσεις τους ολόκληρες γενιές. Ιδίως όταν είναι μυστικοί, παράνομοι, καταδικασμένοι. Στο αριστουργηματικό μυθιστόρημα του νομπελίστα συγγραφέα, ένας τέτοιος έρωτας ξεκινά τις μέρες της ακμής της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και εξακολουθεί να αντηχεί ως την επαύριο της ανεξαρτησίας της Αφρικής. Ένα πρωινό του 1899, ένας Άγγλος, ο Μάρτιν Πιρς, βγαίνει τρεκλίζοντας από την έρημο σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ανατολικής Αφρικής και καταρρέει στα πόδια του Χασανάλι, ενός ντόπιου καταστηματάρχη. Όταν η αδελφή του Χασανάλι, η όμορφη και απογοητευμένη Ριάνα, περιθάλπει τον Πιρς, γεννιέται ένας έρωτας με συνέπειες που θα επεκταθούν στο μέλλον όταν θα φουντώσει μια άλλη παράνομη σχέση, με εξίσου απρόβλεπτες και δραματικές επιπτώσεις. Σ’ αυτή την οδυνηρή και αριστοτεχνικά υφασμένη ιστορία, ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα δραματοποιεί με έξοχο τρόπο την ατομική, κοινωνική και πολιτική κληρονομιά της αποικιοκρατίας.

Ένα δωδεκάχρονο παιδί πουλιέται από τον πατέρα του έναντι χρέους σε έναν πλούσιο έμπορο και από την απλή ζωή της αφρικανικής αγροτικής ενδοχώρας εκτοξεύεται στην πολυπλοκότητα του συναρπαστικού κόσμου των παραλίων, λίγο πριν η Ανατολική Αφρική γίνει θέατρο των λυσσαλέων ανταγωνισμών Γερμανών και Βρετανών αποικιοκρατών για την κατοχή του φυσικού πλούτου της χώρας. Σ’ αυτόν τον κόσμο, όπου συνυπάρχουν, σε μια ευαίσθητη κοινωνική ισορροπία, μουσουλμάνοι και ανιμιστές μαύροι Αφρικανοί, χριστιανοί ιεραπόστολοι, Ινδοί μέτοικοι και οι πρώτοι άπληστοι Ευρωπαίοι άποικοι, ο νεαρός πρωταγωνιστής, ο Γιουσούφ, θα γνωρίσει τη σκληρότητα και την καλοσύνη, τη βία και τον θάνατο, τη φιλία και τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα, την τυφλή δίψα για κέρδος και την τυχοδιωκτική τόλμη των πλανόδιων εμπόρων της εποχής. Ακολουθώντας τον αφέντη και το καραβάνι του στις πιο απάτητες ορεινές περιοχές, στους οικισμούς των «αγρίων» και στα πολύβουα λιμάνια της Ανατολικής Αφρικής, ο Γιουσούφ θα περιηγηθεί μια χώρα που μαστίζεται από το δουλεμπόριο, τους φυλετικούς πολέμους, τις δεισιδαιμονίες και τις ασθένειες, με φόντο την εδεμική ομορφιά της φύσης. Μια ιστορία ενηλικίωσης και συνάμα μια επική αφήγηση σπάνιου λυρισμού