Σοφία Ηλιάδου-Τάχου

Σκοπός της μελέτης μας είναι η ανάδειξη του Μακεδονικού Ζητήματος μέσα από μια άλλη εστίαση: τη δράση που επενδύθηκε από τα έθνηκράτη στο πεδίο της εκπαίδευσης. Πραγματικά η εκπαίδευση, ενταγμένη στο πλαίσιο του εθνικισμού, εμπλουτίστηκε με στρατηγικές που αποσκοπούσαν στην αφομοίωση των αλλόγλωσσων πληθυσμών στο εσωτερικό των νεότευκτων εθνώνκρατών των Βαλκανίων, άρα στην κατασκευή της εθνικής τους ταυτότητας. Οι στρατηγικές αυτές επεκτάθηκαν και σε αλυτρωτικές διεκδικήσεις που σχετίζονταν με την διεύρυνση των εδαφικών ορίων των νεότευκτων εθνώνκρατών. Kάτα ομάδα στόχος των διεκδικήσεων αυτών ήταν κάθε φορά εκείνη η οποία εξυπηρετούσε την αλυτρωτική πολιτική τους. Έτσι, άλλοτε οι διεκδικήσεις τους αφορούσαν σε εθνοτικές ομάδες που είχαν διχοτομηθεί ή τριχοτομηθεί, ένθεν κακείθεν των συνόρων τους, τα οποία είχαν χαραχτεί με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου, το 1913. Άλλοτε πάλι η αλυτρωτική προπαγάνδα επεκτεινόταν σε γλωσσικές μειονότητες, συμπαγείς πυρήνες των οποίων διαβιούσαν στις γειτονικές βαλκανικές χώρες. Τα βαλκανικά στα οποία διαβιούσαν γλωσσικές μειονότητες ή εθνοτικές ομάδες που αποτελούσαν το «μήλο της έριδας», ανέπτυσσαν στρατηγικές αφομοίωσής τους, οι οποίες εκκινούσαν από την εκπαίδευσή τους και έφταναν ως την βίαιη ενσωμάτωσή τους.