Γιάννης Χλιουνάκης

Ένα μικρό χρονικό των μεγάλων γεγονότων που σχετίζονται άμεσα με τη ρωσική επανάσταση.

Η καταγραφή ξεκινά από το 1861 με την κατάργηση της δουλοπαροικίας στη Ρωσία και φτάνει μέχρι το θάνατο του Λένιν, τον Ιανουάριο του 1924. Ταυτόχρονα παρατίθενται αποσπάσματα από κείμενα του Λένιν -που αναφέρονται στις πιο κρίσιμες στιγμές και επιλογές της ανεπανάληπτης συγκυρίας- μαζί με σπαράγματα από "παράλληλες" αναφορές του Τρότσκι, του Στάλιν αλλά και του Μάρτοφ κι άλλων πρωταγωνιστών, καθώς επίσης και τα βασικά σημεία της κριτικής της Λούξεμπουργκ.

Φιλοδοξία του συγγραφέα είναι μια "εύχρηστη" αλλά όχι επιφανειακή προσέγγιση που θα παρακινεί τον αναγνώστη στην αναζήτηση των συναφειών και των αιτιωδών σχέσεων που καθόρισαν τις τύχες του κοινωνικού απελευθερωτικού κινήματος τον αιώνα που πέρασε. Από την άποψη αυτή, κρίθηκε απαραίτητη η παρουσίαση των παράλληλων επαναστατικών εξελίξεων στη Γερμανία, το χρονικό διάστημα 1917-1923.

Κρατώντας, όσο είναι δυνατό, αποστάσεις από τις βεβαιότητες, τις ομίχλες και τους παραμορφωτικούς φακούς των διάφορων "-ισμών", η έκδοση αυτή θέλει να είναι χρήσιμη για όλους εκείνους που αναζητούν, στα δύσκολα και στα τυφλά, τις δικές τους ικάριες πτήσεις.

Το δίπολο Επανάσταση/Αντεπανάσταση παρασύρει την ελληνική κοινωνία σε μια θανάσιμη περιδίνηση, την περίοδο 1943-1945. Ο Πόλεμος, η Κατοχή, η Αντίσταση, στήνουν το σκηνικό μιας μεγάλης και βίαιης κοινωνικής σύγκρουσης καθώς η πλησμονή της ελπίδας για ένα ακαθόριστο μεταπολεμικό "Αλλιώς", εκφρασμένη με το σύνθημα "Λαοκρατία!", διασταυρώνεται με τη συνακόλουθη αντίδραση σ’ αυτή την προοπτική. Το βιβλίο εστιάζει στη μεγάλη πόλη και στον προσφυγικό συνοικισμό, επαναστατική εστία, τόπο συνάρθρωσης του "θέλουμε" και του "μπορούμε". Η πρόκληση της "αναθεωρητικής Ιστορίας" αποτελεί μόνο την αφορμή γι’ αυτή τη μελέτη, της οποίας βασικό ζητούμενο είναι η κατανόηση του επαναστατικού φαινομένου στον 20ό αιώνα. Τα αριστερά στερεότυπα γίνονται -και αυτά- αντικείμενο κριτικής εξέτασης. Η συζήτηση για τις ευθύνες της ηγεσίας σκοντάφτει συνεχώς σε αυτά καθιστώντας αδήριτη την ανάγκη να κατανοηθούν οι όροι μιας αντιπαράθεσης που ήταν ολόπλευρα πολιτική και όχι απλά στρατιωτική καθώς και η κομουνιστική ταυτότητα, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στο Μεσοπόλεμο. Ένας στοχασμός για την Επανάσταση μέσα από την Ιστορία