Το σεντούκι που γύρευε το κλειδί του

«...Ήταν πολύ αργότερα, που μια παράδοξη αράδα σ' ένα βιβλίο μ' έβαλε σε σκέψεις λύνοντάς μου την απορία για εκείνη τη βουβή μου συμπαράσταση. "Η θλίψη", έλεγε το βιβλίο, "δεν ζητά παρά τη θλίψη για να στηριχτεί". Αθέλητά μου θυμήθηκα, πώς τότες, στα χρόνια του κυρ'-Αντρέα, αν και αλόλωτο παιδάκι, ήμουν κι εγώ εξ ίσου θλιμμένος μ' αυτόν και συνεχώς γεμάτος μ' ένα βουβό παράπονο -παράπονο, όχι παιδική γκρίνια- για σοβαρούς μάλιστα λόγους, θολούς ωστόσο ακόμη και ακαθόριστους μες στο μυαλουδάκι μου. Η άβυσσο του τίποτε, που γεφυρώνεται μόνο με τη συμπόνια και την τρυφερότη, όπως δείχνει η ζωή, έχασκε κάτω απ' τα πόδια μου περιπαίζοντάς με χωρίς να τη βλέπω ακόμη... Συλλογίζομαι τώρα, ότι αν εζούσε σήμερα, στον αιώνα της κατάθλιψης ο κυρ'-Αντρέας, μπορεί και να 'ταν διαφορετική η μοίρα της απελπισμένης απελπισίας του. Ευτυχώς, φαίνεται πως την κουβαλούσε μόνο το απομεσήμερο της Κυριακής, αλλά με πάθος. Τις άλλες μέρες της εβδομάδας με το 'να και με τ' άλλο στον αγώνα για τον επιούσιο, πού καιρός για τέτοια; Σήμερα, παρόμοιες απογνώσεις και διαψεύσεις αποξενώνουν τον καταθλιμμένο άνθρωπο από τους χυμούς της ζωής και τον κάνουν να παίρνει απονενοημένες αποφάσεις τη δύσκολη ώρα. Τότες, ήταν αλλιώς τα πράγματα. Εκείνο που έσωζε, θαρρώ, τον κυρ'-Αντρέα ήταν η χωμάτινη φύση του, η αγάπη κι η αφοσίωσή του στο χώμα της γης και στα ζωντανά του...»