Νίκος Παναγιωτόπουλος

Οι έφηβοι του '79 μεγάλωσαν. Σήμερα έχουν πατήσει τα πενήντα. Καλοζωισμένοι, καλοντυμένοι, καλλιεργημένοι, μάλλον ευκατάστατοι - μοιάζει να μην τους λείπει τίποτε. Τότε γιατί επιστρέφουν στην παραλία; Τι περιμένουν να βρουν; Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος δεν μπορεί παρά να αποτελεί απλώς ένα πρόσχημα, καθώς το Καινούργιο από ψαροχώρι έχει μεταμορφωθεί σ' ένα ακόμα άχαρο τουριστικό θέρετρο. Μια και τις ίδιες μέρες το χωριό φιλοξενεί ένα πανευρωπαϊκό σεμινάριο σεναρίου, ας το θέσουμε με όρους αστυνομικής ταινίας β΄ διαλογής: οι έφηβοι του '79 επιστρέφουν σαν τον δολοφόνο στον τόπο του εγκλήματος... Η ευδαιμονία των χρόνων που μεσολάβησαν δεν ήταν παρά στάχτη στα μάτια. Για να θολώσουν τα κίνητρα και να ξεχαστεί το θύμα...

Φαντάστηκε το σώμα του να διαχωρίζεται από το μυαλό του και μπήκε στον πειρασμό να διαλέξει αν θα πήγαινε με το σώμα του ή με το μυαλό του. Η επιλογή τού φάνηκε ανυπέρβλητα δύσκολη και την εγκατέλειψε, αφού στο βάθος δεν του επέβαλλε κανείς να διαλέξει σώνει και καλά. Τελικά, όλες οι επιλογές είναι δύσκολες και είναι περίεργο που έχουν περάσει στη γλώσσα σαν κάτι ευχάριστο. "Διάλεξε ό,τι θες". "Ε, λοιπόν, τα διαλέγω όλα", φώναξε μέσα του ο Ζ. Όμως στο δίπολο Ζωή-Θάνατος κώλωσε. Όχι κι όλα.Ο γνωστός σκηνοθέτης, στην πρώτη του απόπειρα να σχεδιάσει ένα "σενάριο" μυθιστορήματος, αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στη μυθοπλασία και το δοκίμιο, ανάμεσα στην περιπέτεια της ζωής και την περιπέτεια της σκέψης. Μ’ έναν λόγο προφορικό, περιστρέφεται επίμονα και βασανιστικά γύρω από τα επερχόμενα γηρατειά του ήρωά του κι ενώ το βιτριολικό χιούμορ μεταμορφώνει την απελπισία σε παιχνίδι, τη διαύγεια σε ειρωνεία και τη μελαγχολία του τέλους σε μειδίαμα, καταφέρνει, με τη μεσολάβηση της λογοτεχνίας, μια όχι και τόσο συνηθισμένη επίδοση: να πάρει στα σοβαρά το ΤΙΠΟΤΑ.

Στις αρχές του 21ου αιώνα, ένας αμερικανός βιολόγος, ο Άλμπερτ Τσίμερμαν, ανακαλύπτει το γονίδιο του καλλιτέχνη. Προτείνει μάλιστα ένα απλό τεστ, με το οποίο μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί αν κάποιος είναι γεννημένος δημιουργός ή όχι. Ένας πολλά υποσχόμενος συγγραφέας, μπροστά στον φόβο μιας πιθανής διάψευσης, παίρνει την απόφαση να ζήσει με την αμφιβολία. Αρνείται να υποβληθεί στο τεστ, που έχει φέρει τα πάνω κάτω στον κόσμο της Τέχνης (και όχι μόνο), χωρίς να συνειδητοποιεί ωστόσο, πως μ' αυτή του τη στάση καταδικάζει τον εαυτό του στη σιωπή. Θα υποστεί τις οδυνηρές συνέπειες της απόφασής του με γενναιότητα και δεν θα το μετανιώσει παρά για μια στιγμή μονάχα, λίγο πριν τον θάνατό του... Και τότε θα πιάσει πάλι μολύβι και χαρτί για να πλέξει το εγκώμιο της αμφιβολίας, χωρίς να μπορεί να φανταστεί ότι αυτή η εξομολόγηση θα οδηγήσει σε μια καινούργια ανατροπή, ίσως ακόμα πιο ηχηρή από εκείνη που προκάλεσε το περίφημο τεστ.

Είναι δώδεκα χρονών. Κοιτάζει τον κόσμο γύρω του και δεν καταλαβαίνει...

Δεν καταλαβαίνει, για παράδειγμα, γιατί δεν πρέπει να τρέχει και να λαχανιάζει, ή γιατί δεν τον αφήνουν να κάνει ποδήλατο.

Δεν καταλαβαίνει επίσης γιατί τρελαίνονται οι άνθρωποι για ποδόσφαιρο, ή πώς είναι δυνατόν να πιστεύουν στον κεραυνοβόλο έρωτα.

Δεν καταλαβαίνει καθόλου τη συμπεριφορά των συμμαθητών του και τις περίεργες ερωτήσεις που του κάνουν οι γονείς τους.

Δεν καταλαβαίνει επίσης τα κινέζικα που λένε οι γιατροί κι οι νοσοκόμες πάνω απ’ το κεφάλι του· όσο γι’ αυτά που λένε οι καθηγητές του στο σχολείο... αυτά δεν θέλει να τα καταλάβει.

Γιατί δεν θέλει να ξεχάσει! Ούτε και να γίνει άνθρωπος μια μέρα θέλει, όπως τον απειλούν πως θα συμβεί ο Θορν κι η Ρέινα, που παριστάνουν τους γονείς του.

Θέλει να μείνει εξωγήινος και να γυρίσει μια μέρα στον πλανήτη του, τον πλανήτη Μάρφαν, πριν του συμβεί τίποτε απ’ αυτά τα παράλογα που σου τυχαίνουν όλη την ώρα στη Γη... Πριν έρθει, ας πούμε, ο διαιτητής και -φταις δεν φταις- σου βγάλει την κόκκινη κάρτα και σε πετάξει έξω απ’ το παιχνίδι.