Mathias Énard

Pour les besoins d'une thèse sur "la vie à la campagne au XXIe siècle", un étudiant en anthropologie prend ses quartiers à La Pierre-Saint-Christophe, village fictif au bord du Marais poitevin, pour y observer les us et coutumes de ses pittoresques habitants - monsieur le Maire en tête, truculent patron de l'entreprise locale de Pompes Funèbres. Car ainsi va la grande Histoire : partout la mort saisit le vif - sauf pendant ces trois jours où elle marque une trêve, offrant à ses plus fidèles serviteurs un étourdissant répit : le Banquet annuel de la Confrérie des fossoyeurs.
Où l'auteur de "Boussole" (Prix Goncourt 2015) investit le terroir de douce France, explore les ressources de son Poitou natal, exhume des trésors de culture populaire, et donne libre cours à sa fibre comique.

Όταν, την άνοιξη του 1506, ο Μιχαήλ Άγγελος ξεκινάει για την Κωνσταντινούπολη έχοντας αφήσει στη μέση την κατασκευή του μαυσωλείου του Πάπα Ιουλίου Β στη Ρώμη, γνωρίζει καλά ότι διακινδυνεύει να επισύρει την οργή του αυταρχικού ποντίφικα. Πώς όμως να αγνοήσει την επιστολή του Σουλτάνου Βαγιαζήτ που τον καλεί να κατασκευάσει μια μεγαλειώδη γέφυρα στον Κεράτιο Κόλπο; Έτσι ο μεγάλος γλύπτης αποφασίζει να κάνει το ταξίδι. Ακριβές και λεπτοδουλεμένο σαν κόσμημα, το βιβλίο του Ενάρ είναι η προσωπογραφία ενός καλλιτέχνη της Αναγέννησης που έρχεται αντιμέτωπος με το κάλλος του μουσουλμανικού κόσμου, και ταυτόχρονα ένας συναρπαστικός στοχασμός πάνω στην πράξη της δημιουργίας. Αναπαριστώντας μερικές λησμονημένες από την ιστορία εβδομάδες, χρησιμοποιώντας αυθεντικό υλικό όπως τις σημειώσεις και τις επιστολές του Μικελάντζελο από την Κωνσταντινούπολη, ο Ματιάς Ενάρ σκιαγραφεί την περίπλοκη σχέση Δύσης και Ανατολής μέσα από τον συμβολισμό μιας ανολοκλήρωτης αρχιτεκτονικής χειρονομίας: μιας γέφυρας που δεν κατασκευάστηκε ποτέ, αλλά αποτυπώθηκε στο σημειωματάριο του καλλιτέχνη σαν ένα νεύμα από την άλλη όχθη του πολιτισμού. Ο αινιγματικός τίτλος του βιβλίου προέρχεται από το ακόλουθο απόσπασμα του Rudyard Kipling, το οποίο παραθέτει ως μότο του βιβλίου του ο Enard: "Μια ιστορία είναι αληθινή μόνο στον χρόνο που την αφηγείσαι. Και αφού είναι παιδιά, μίλησέ τους για μάχες, για ρηγάδες, για άλογα, για σατανάδες, για ελέφαντες και για αγγέλους, μην παραλείψεις όμως να τους μιλήσεις για έρωτα και για πράγματα παρεμφερή".

Η νύχτα πέφτει στη Βιέννη και στο διαμέρισμα του Φραντς Ρίτερ, του μουσικολόγου που τον έχει ολότελα συνεπάρει η Ανατολή. Και μάταια αναζητά τη λύτρωση του ύπνου, χαμένος σε μνήμες και αναπολήσεις, μες στη μελαγχολία και τον πυρετό, καθώς συλλογίζεται τη ζωή του, τις μεταρσιωτικές εξάρσεις, τα αναρίθμητα συναπαντήματα και τα μακράς διάρκειας ταξίδια του εκτός Αυστρίας - Κωνσταντινούπολη, Χαλέπι, Δαμασκό, Παλμύρα, Τεχεράνη. Και είναι κι ο έρωτάς του για τη Σάρα που τον στοιχειώνει, τη Σάρα την ιδανική, την άπιαστη, την ονειρεμένη, η οποία έχει εντρυφήσει στη μοιραία έλξη που ασκεί η Παντοδύναμη Ανατολή πάνω στους δυτικούς τυχοδιώκτες, τους επιστήμονες, τους ταξιδευτές, τους καλλιτέχνες.

"Το μακρύ ετούτο ταξίδι ξεκινά απ' τη Βιέννη και μας φέρνει ως τις ακτές της Κινεζικής Θάλασσας· μέσα απ' τα ονειροπολήματα του Φραντς και τις περιπλανήσεις της Σάρας, θέλησα να τιμήσω εκείνους που, από τη Δύση ίσαμε την Ανατολή, γοητεύτηκαν σε τέτοιο βαθμό από τη διαφορετικότητα ώστε βυθίστηκαν στις γλώσσες, τους πολιτισμούς ή τις μουσικές που ανακάλυπταν, κάποιες φορές μέχρι να χάσουν το κορμί και την ψυχή τους".
Ματιάς Ενάρ

Για τις ανάγκες της διδακτορικής του διατριβής σχετικά με το τι σημαίνει να ζεις στην ύπαιθρο τον 21ο αιώνα, ο φοιτητής Εθνολογίας Νταβίντ Μαζόν εγκαταλείπει το Παρίσι και μετακομίζει σε ένα λιτό χωριό της γαλλικής επαρχίας. Εγκατεστημένος στο αγρόκτημα της Ματίλντ και του Γκαρύ, και σύντομα εξοπλισμένος με ένα μηχανάκι, χρήσιμο για τη διεξαγωγή των ερευνών του, ο νεοφερμένος αρχίζει να κρατά ημερολόγιο, καταγράφοντας μικρά γεγονότα και τοπικά έθιμα, αποφασισμένος να ορίσει και να αποτυπώσει την πεμπτουσία της αγροτικής ζωής. Για να βυθιστεί καλύτερα στο πνεύμα του τόπου, ο Νταβίντ γίνεται συχνός επισκέπτης του Καφέ των Ψαράδων και του πληθωρικού δημάρχου Μαρσιάλ, ο οποίος ως ο ιδιοκτήτης του τοπικού γραφείου κηδειών είναι ο αμφιτρύωνας του ετήσιου Συμποσίου της Συντεχνίας των Νεκροθαφτών, μιας γιγαντιαίας τριήμερης γιορτής κατά τη διάρκεια της οποίας ο Θάνατος δίνει μια ανάπαυλα ώστε οι νεκροθάφτες —και οι αναγνώστες— να διασκεδάσουν χωρίς ενδοιασμούς. Σε μια μυθική αφθονία φαγητού, σπονδών και λέξεων, σε ένα αδιάκοπο μπρος πίσω μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος, ακολουθώντας τις ιδιοτροπίες του Τροχού του Χρόνου στον οποίο ο Θάνατος ανασταίνει τις ψυχές που αιχμαλωτίζει, ο συγγραφέας της Πυξίδας (Βραβείο Goncourt 2015) αποκαλύπτει τον λαϊκό πολιτισμό σε όλο το βάθος του, επιστρατεύοντας τη μυθολογία, τη λογοτεχνία, την πολιτική και την επιστήμη για να ζωογονήσουν με τους χυμούς τους μια αφήγηση γεμάτη οίστρο, ιλαρότητα και χιούμορ.