Περικλέους Επιτάφιος

Ο «Επιτάφιος» είναι τρανό δείγμα φανατισμού. Αυτός ο λόγος του Περικλή είναι μαζί με την αρμονία του και κήρυγμα πάθους, που συμπορεύεται με τον πόνο και το θάνατο αλλά και με το συναίσθημα της υπεροχής. Όσο κι αν μόνον να εικάζουμε μπορούμε το βαθμό συμμετοχής του Θουκυδίδη στο πλαίσιο του «Επιταφίου», μπορούμε ωστόσο να προβληματιζόμαστε και πάνω στη γνώμη ότι ο ιστορικός βρίσκεται στη σκιά του μεγάλου πολιτικού και ρήτορα, όταν αυτός εκφωνούσε τον «Επιτάφιο», μνημείο αρετής και τόλμης. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Θουκυδίδης μένει μακριά από τις πολιτικές παρατάξεις και από ιδεολογίες. Επικρίνει όμως αδίστακτα τους δημοκρατικούς για τα λάθη τους και για τις παρεκκλίσεις τους από τους κανόνες της γνήσιας δημοκρατίας, αυτής που εγκωμιάζει ο Περικλής, ενώ συγχρόνως κατηγορεί την ολιγαρχία και τους οπαδούς της, και μάλιστα αυτούς που διαδραμάτισαν κάποιο ρόλο στα πράγματα της πολιτικής ζωής στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Η αντικειμενικότητα του ιστορικού είναι αρετή του. Κάποιες ασήμαντες παρεκκλίσεις του δεν αναιρούν τον κανόνα. Η αντικειμενικότητά του στο ξεδίπλωμα των διαδραματιζόμενων στο προσκήνιο της ιστορίας είναι η δύναμή του. Επικρίνει το δίκαιο του ισχυρού και την επιβολή της βίας». (…)