Ο κυβισμός

"Ορισμός του Κυβισμού. Οι αισθητικές του αρχές": Είναι αρκετά δύσκολο να ορίσουμε τόν Κυβισμό μ' έναν γενικό τρόπο, καθώς είναι πράγματι πολυσύνθετος και δεν αποκλείει αντιφάσεις και παραδοξολογίες. Ο Κυβισμός δεν έπαψε να εξελίσσεται. Και χωρίς να υιοθετήσουμε τη λεπτομερειακή ταξινόμηση του Απολλιναίρ για παράδειγμα, πού τόν υποδιαιρεί σε τέσσερις περιόδους, θα διακρίνουμε εντούτοις μετά τόν Κυβισμό του Σεζάν των πρώτων χρόνων, δύο μεγάλες περιόδους: τόν Αναλυτικό Κυβισμό και τόν Συνθετικό Κυβισμό, πού θα ορίσουμε στο Κεφάλαιο III, όταν θα αναφερθούμε στο ιστορικό του κινήματος. Το ιστορικό του κινήματος και τούς δημιουργούς του θα τα μελετήσουμε στο Κεφάλαιο IV. Θα προσπαθήσουμε πάντως εδώ να επισημάνουμε μια αισθητική. Όμως οι αρχές της θα βρίσκουν εφαρμογή πότε στη μία και πότε στην άλλη απ' αυτές τις περιόδους. Το 'ίδιο θα συμβαίνει κι όταν θα μιλάμε για τεχνικά προβλήματα. Ας προσθέσουμε τέλος, ότι κάθε ζωγράφος έχει ένα προσωπικό τρόπο αντίληψης και ερμηνείας του Κυβισμού, σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία του. Ο Κυβισμός -πού γεννήθηκε μεταξύ 1907 και 1908- αποτελεί μια επανάσταση στον τρόπο με τόν όποιον βλέπουμε, ή μάλλον στον τρόπο με τόν όποιον αντιλαμβανόμαστε. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι κυβιστές ζωγράφοι δεν βλέπουν πια με τα μάτια τους, κατά τόν παραδοσιακό, δηλαδή, τρόπο. Εξάλλου δεν ενδιαφέρονται γι' αυτά πού τούς προσφέρει η φύση. Κι αυτό επειδή βλέπουν "με το πνεύμα", σύμφωνα με την αντίληψη πού έχουν για το αντικείμενο ή για το πρόσωπο πού αναπαριστούν. Δεν αποδίδουν πια την εξωτερική εμφάνιση, αλλά αναπαριστούν την ουσία, αυτό πού ξέρουν ότι υπάρχει. Αυτό οδηγεί σε μια εποχή κοσμογονίας στη ζωγραφική τέχνη, σε μια χωρίς προηγούμενο ρήξη, όσον άφορα την άποψη για τόν κόσμο, πού είχε κληροδοτηθεί από την Αναγέννηση.