Θέατρο

Η "Δωδέκατη νύχτα" γράφτηκε το 1599-1600 ακριβώς μετά τη μελαγχολική κωμωδία του "Με το ίδιο μέτρο" και πριν από τη μεγάλη τραγωδία του "Άμλετ". Γι΄ αυτό παρατηρούμε ότι, παρ΄ όλη τη λάμψη και τη χαρούμενη διάθεση του έργου, υπάρχει κατά βάθος ένας τόνος πικρίας.

Ένα από τα σπουδαιότερα έργα του δυτικού κανόνα και κορυφαίο ψυχογράφημα της ανθρώπινης ύπαρξης, το Έγκλημα και Τιμωρία του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, παρουσιάζεται σε μια νέα θεατρική διασκευή από τον Θανάση Τριαρίδη. Ο Ρασκόλνικοφ, ένας φοιτητής που πιστεύει πως η διανοητική και ψυχική ανωτερότητα νομιμοποιεί οποιονδήποτε να διαπράττει εγκλήματα για το καλό της ανθρωπότητας, δολοφονεί μια ηλικιωμένη τοκογλύφο, σε μια κίνηση «αλτρουισμού», που θα απαλλάξει την κοινωνία από ένα άπληστο και κακόβουλο άτομο. Η μεταμέλεια για την πράξη του αυτή έρχεται έπειτα από μια δαιδαλώδη διαδρομή και η λύτρωση μέσα από τη μορφή μιας νεαρής πόρνης, της Σόνιας. «Ο Ντοστογιέφσκι είναι το σημείο μηδέν του παγκόσμιου πολιτισμού – το στενό δαχτυλίδι της κλεψύδρας που αναποδογυρίζει», αναφέρει ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης, προσθέτοντας πως «το Έγκλημα και Τιμωρία είναι η καρδιά του Ντοστογιέφσκι – και το οριακότερο κείμενο όλης της δυτικής λογοτεχνίας».

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται εφτά θεατρικοί μονόλογοι Χρειαζόμαστε ήρωες τώρα· Σίμον, ο Γκάνγκστερ της τέχνης· Τα ναρκωτικά με κράτησαν στη ζωή· Ο υπηρέτης της ομορφιάς· Ο αυτοκράτορας της ήττας· Ο βασιλιάς της λογοκλοπής· Είμ’ ένα λάθος και η συλλογή Απομεινάρια, τα κείμενα που έγραψε ο Φαμπρ για την περφόρμανς Όρος Όλυμπος. Για να εξυμνήσουμε το καλτ της τραγωδίας (μια 24ωρη παράσταση). Πρόκειται για κείμενα εντελώς αντιπροσωπευτικά του Γιαν Φαμπρ που είναι δύσκολο να ενταχθούν σε ένα συγκεκριμένο είδος. Είναι κείμενα που μπορεί σε πρώτη ματιά να φλερτάρουν με την ποίηση, βασίζονται ωστόσο στα τριάντα χρόνια εμπειρίας του καλλιτέχνη στο θέατρο.

Γι' αυτό δεν μαζευτήκαμε κυρίες; Να προγυμναστούμε σ' όσα θα πούμε στη Συνέλευση; Εμπρός, μη χάνουμε καιρό. Δέσε τα γένια σου. Κι οι άλλες, όσες σκοπεύουν τα μιλήσουν!

Ένας βουλευτής, που έχει διατελέσει για χρόνια και υπουργός ελληνικών κυβερνήσεων, αποφασίζει να παραιτηθεί από το αξίωμά του και να εγκαταλείψει μια για πάντα την πολιτική ζωή της χώρας. Έτσι, ετοιμάζεται να εκφωνήσει τον τελευταίο του λόγο στη Βουλή τη νύχτα της ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση. Έναν λόγο, που όμοιός του δεν έχει διαβαστεί ποτέ στην αίθουσα του κοινοβουλίου. Αφού έχει αναλογιστεί τις πράξεις και κυρίως τις παραλείψεις του σε οικογενειακό και επαγγελματικό επίπεδο, εξομολογείται και παράλληλα απολογείται ενώπιον ενός λαού που τον πίστεψε, με την ελπίδα ότι -έστω και την τελευταία στιγμή- θα προλάβει να γίνει σύμμαχος της αλήθειας και υποστηρικτής μιας μεγάλης συγγνώμης που έπρεπε να έχει ειπωθεί καιρό πριν.

Το 2016 το έργο απέσπασε το Βραβείο Θεατρικού Έργου από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών.

 

"Η Ελίζα, ένα εύθραυστο φαινομενικά, αλλά δυναμικό κορίτσι, διατηρεί με νύχια και με δόντια ένα ταβερνείο σε εγγλέζικο λιμάνι (πριν από 200 ή 300 χρόνια), περιμένοντας να επιστρέψει ο καλός της που έχει μπαρκάρει. Αλλά εγκαταλείπει το ταβερνείο και ναυλώνει ένα καράβι μαζί με τρεις φίλους κι έναν παπαγάλο, όταν μαθαίνει -και δεν το πιστεύει- ότι ο καλός της πέθανε σε κάποιο εξωτικό λιμάνι.

"Είμαστε όλοι Έλληνες. Οι νόμοι μας, η λογοτεχνία μας, η θρησκεία μας, οι τέχνες μας, έχουν όλα τη ρίζα τους στην Ελλάδα". Γύρω από αυτό το φλογερό φιλελληνικό "πιστεύω" χτίζεται το μεγάλο -σε έκταση αλλά και φιλοδοξία- λυρικό δράμα Ελλάς του μείζονος Ρομαντικού ποιητή Percy Bysshe Shelley, στενού φίλου του Βύρωνα, γραμμένο με ενθουσιώδη ταχύτητα τον Οκτώβριο του 1821 στην Πίζα της Ιταλίας, τόπο μόνιμης κατοικίας του, και δημοσιευμένο τον Φεβρουάριο του 1822 στο Λονδίνο, με στόχο να κινητοποιήσει τη βρετανική κοινή γνώμη υπέρ της Ελληνικής Επανάστασης. Ο Σέλεϊ ακούει με απληστία τα νέα από την επαναστατημένη Ελλάδα, ενθουσιάζεται, ανησυχεί, φοβάται, ονειρεύεται, φλέγεται: εξιστορεί με ομηρική γλαφυρότητα και φρενιτιώδη ρυθμό τα συμβάντα της Ελληνικής Επανάστασης, μέσα από τα μάτια των ηττώμενων Τούρκων, και τραγουδάει με διάφανο λυρισμό τη "διαύγεια που είναι η Ελλάδα", η αρχαία αλλά και η νέα, που "μέλλει να ακολουθήσει τα χνάρια των προγόνων", κι ας είναι ακόμα αβέβαιη η έκβαση της Επανάστασης. Το έργο εκδίδεται σε νέα μετάφραση του Ορφέα Απέργη, ενώ περιλαμβάνονται τόσο ο ποιητικός Πρόλογος που δεν συμπεριέλαβε στην τελική μορφή του έργου ο Σέλεϊ, όσο και εκτενείς σημειώσεις και εισαγωγή, μαζί με λεπτομερές εργοβιογραφικό χρονολόγιο του ποιητή.

Αγαπητέ μου, είσαι μαθηματικός. Και ακόμη περισσότερο, είσαι φιλόσοφος λόγω των μαθηματικών. Πες μου, λοιπόν, ποιος είναι ο τελευταίος αριθμός; D-503: Ο ποιός; Δεν… δεν καταλαβαίνω. Ποιός τελευταίος αριθμός; Ι-330: Να, ο έσχατος, το αποκορύφωμα, ο απόλυτα μεγαλύτερος. D-503: Μα, Ι, αυτό είναι ηλίθιο. Αφού το σύνολο των αριθμών είναι άπειρο, πώς μπορεί να υπάρξει τελευταίος; Ι-330: Και πώς μπορεί να υπάρξει τελευταία επανάσταση; Δεν υπάρχει. Οι επαναστάσεις είναι άπειρες. Άκου τελευταία! Αυτό είναι για τα παιδιά. Το άπειρο τρομάζει τα παιδιά και τα παιδιά πρέπει να κοιμούνται καλά το βράδυ…