Grec

Ο Μπέμπης της Βίλης Σωτηροπούλου είναι ένα κείμενο μεγάλης πρωτοτυπίας, στη δομή και στη γραφή -ρεαλιστικό αλλά και ποιητικό μαζί- πάνω σε ένα θέμα μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος: η παιδική κακοποίηση στην οικογένεια και στα Ιδρύματα. Είναι ένα θέμα που ελάχιστα (ίσως και καθόλου) εμφανίζεται στη θεματογραφία των θεατρικών συγγραφέων μας. Μέχρι τώρα τουλάχιστον. Αυτή καθαυτή η δομή του έργου -που χωρίζεται σε δύο μέρη- παρουσιάζει ενδιαφέρον. Το πρώτο μέρος είναι γραμμένο ως μονόλογος, είναι ο μονόλογος του Μπέμπη ηλικίας δυόμισι χρόνων. Και είναι αυτή η πρωτοτυπία του έργου, να ακούμε από το στόμα ενός μωρού -ίσως για πρώτη φορά στο θέατρό μας- να ξετυλίγεται μία ιστορία συγκλονιστική που καλύπτει το χρονικό διάστημα ενός χρόνου: από τη στιγμή που παίρνουν με εισαγγελική εντολή τον ίδιο και τα μεγαλύτερα αδέλφια του από το σπίτι τους, μέχρι την τοποθέτησή του σε οικογένεια και την πλήρη αποκοπή του από τα μέλη της οικογένειάς του. Το δεύτερο μέρος έχει τη μορφή ενός κανονικού, διαλογικού θεατρικού έργου. Η μεγαλύτερη αδερφή του "Μπέμπη", η Φωτεινή, είκοσι εννέα χρόνια μετά τα γεγονότα που διηγείται ο Μπέμπης στο Α' μέρος, επισκέπτεται τον υπαστυνόμο Διαμαντή στην προσπάθειά της να διαλευκάνει μια ιστορία ασέλγειας και κακοποίησης σε ένα Ίδρυμα Ανηλίκων. Οι δυο τους, μέσα από απρόσμενες συγκυρίες, θα περάσουν μαζί μια βραδιά που θα αλλάξει τη ζωή τους και θα τους οδηγήσει στην ταυτότητα του Μπέμπη.

O Μπεν είναι πλέον δεκαοχτώ χρονών – ένα δυστυχισμένο κτήνος που προσπαθεί να προσαρμοστεί στην ανθρώπινη κοινωνία και να επιβιώσει. Περιστοιχισμένος από λιγοστούς φίλους, που θέλουν να τον βοηθήσουν, και πολλούς εχθρούς, που επιχειρούν να τον εκμεταλλευτούν, ο Μπεν ανακαλύπτει καθημερινά πόσο δύσκολη είναι η ζωή για όλους εκείνους που με οποιονδήποτε τρόπο είναι διαφορετικοί από τους άλλους.

Με μια λιτή αλλά συναρπαστική αφήγηση, η Ντόρις Λέσινγκ επιστρέφει στον ήρωα του μυθιστορήματός της Το πέμπτο παιδί, ολοκληρώνοντας έπειτα από πολλά χρόνια μια ιστορία που αγαπήθηκε ιδιαίτερα από εκατομμύρια αναγνώστες σ' όλο τον κόσμο.

H σειρά προσφέρει μια πρώτη αλλά ουσιαστική επαφή με τις έννοιες των χρωμάτων, των σχημάτων, όπως επίσης και με τους σύγχρονους προβληματισμούς για οικολογικά θέματα και κοινωνικές δραστηριότητες. Από τα επαγγέλματα και τις ορχήστρες της πόλης έως την αναγκαστική επίσκεψη στον οδοντογιατρό, τις «διακρατικές» επαφές και τις διακοπές, όλα αυτά είναι θέματα γύρω από τα οποία η αγαπημένη συγγραφέας των παιδιών Σοφία Ζαραμπούκα στήνει τρυφερές και αστείες ιστορίες!

Ο Μπένι ο Ασβός ξέρει ότι μπορεί να γίνει σπουδαίος μουσικός, αν σταματήσουν να τον ενοχλούν οι σαματατζήδες γείτονές του. Αλλά μετά έχει μια ιδέα: τι θα γίνει αν ενώσει όλους αυτούς τους διαφορετικούς ήχους; Ήρθε η ώρα να φτιάξει την πιο καταπληκτική, την πιο αξεπέραστη μπάντα του δάσους!

Ο μπερξονισμός του Ντελέζ συγκαταλέγεται με τη μελέτη του Ζανκελεβίτς, Bergson στις γονιμότερες αναγνώσεις της φιλοσοφίας του Μπερξόν, ενός αδίκως παραγνωρισμένου, επί δεκαετίες, μείζονος στοχαστή, η εμπέδωση των ιδεών του οποίου απαιτείται για την επαρκή κατανόηση θεμελιωδών εκφάνσεων της γαλλικής φιλοσοφίας μέχρι σήμερα. Οι οξυδερκείς αναλύσεις του Ντελέζ για τις έννοιες που δημιούργησε ο Μπερξόν την ενόραση ως μέθοδο, τη διάρκεια ως άμεσο δεδομένο, τη μνήμη ως δυνητική συνύπαρξη και τη ζωτική ορμή ως κίνηση διαφοροποίησης και για τη διαμάχη του με τον Αϊνστάιν αναφορικά με τον χρόνο ενεργοποιούν την προσοχή του αναγνώστη. Εξάλλου, η αγγλική έκδοση του Μπερξονισμού, το 1991, αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για τον Μπερξόν και στην αγγλοσαξονική διανόηση. Επιπλέον, η προσεκτική μελέτη του συμβάλλει στην εμβάθυνση της φιλοσοφίας του Ντελέζ, καθώς ο Μπερξόν αποτελεί έναν από τους τρεις βασικούς φιλοσόφους -μαζί με τον Νίτσε και τον Σπινόζα- με τους οποίους αναμετρήθηκε κριτικά. Τέλος, η εντρύφηση στον φιλοσοφικό στοχασμό του Μπερξόν και του Ντελέζ προάγει μια διαφορετική προσέγγιση της εξέλιξης της σύγχρονης φιλοσοφίας στη Γαλλία, που μας ενδιαφέρει όχι μόνο σε θεωρητικό αλλά και σε ηθικοπρακτικό επίπεδο, καθώς διαπνέεται από έντονη χειραφετητική δυναμική.

Η μαμά του Μπίλι λέει ότι δεν πρέπει ποτέ να βγει έξω απ’ την πόρτα του κήπου και να εξερευνήσει το σκοτεινό δάσος. Έτσι, μια μέρα, ο Μπίλι κάνει αυτό ΑΚΡΙΒΩΣ!
Εκεί ο Μπίλι συναντά τους Μικροσκοπίνους, τα μικροσκοπικά ανθρωπάκια που ζουν σε σπίτια μέσα στους κορμούς των δέντρων. Οι Μικροσκοπίνοι όμως κινδυνεύουν. Ο απαίσιος Μουγκρόδοντας, ο φόβος και ο τρόμος του δάσους, τους εξαφανίζει κατά χιλιάδες.
Θα μπορέσει ο Μπίλι να βρει έναν τρόπο να εξολοθρεύσει το πεινασμένο θηρίο μια και καλή, ή θα τον καταβροχθίσει κι εκείνον;

Οι Εκδόσεις Άγρα θα εκδώσουν σταδιακά σε 5 μικρούς τόμους τα βιβλία του Μάριου Χάκκα Ο Μπιντές και άλλες ιστορίες, Ο τυφεκιοφόρος του εχθρού, Το κοινόβιο, Θεατρικά κείμενα και Ποιήματα. Κάθε τόμος θα περιέχει ένα επίμετρο από κάποιον πεζογράφο ή δοκιμιογράφο που έχει ασχοληθεί με το έργο του. ΤΑ ΣΥΝΤΟΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ του Μάριου Χάκκα δυστροπούν στην ταξινόμησή τους εδώ ή εκεί. Δεν είναι εύκολο να τα χαρακτηρίσουμε, έτσι όπως απιστούν ηθελημένα, ενίοτε και καγχαστικά, σε κάθε λογής κανόνες. Είτε ως χαϊκού της πεζογραφίας τα προσεγγίσουμε, πάντως, είτε ως μινιατούρες βαθιά σκεπτόμενων αισθημάτων, θα δούμε να τον εξεικονίζουν σαν πεφταστέρι των μεταπολεμικών γραμμάτων μας. Ένα πεφταστέρι υποχρεωμένο να δαπανά την ύλη του, ψυχή και σώμα, για να ’χει να φωτίζει. Έγκαιρα εικονοκλάστης ο Μάριος Χάκκας, λογοτεχνικά και πολιτικά, με τον λόγο του να κατακτά την ωριμότητά του πολύ γρήγορα, ενδεχομένως και απρόοπτα, παραμένει επίκαιρος, ακριβώς επειδή υπήρξε έγκαιρος. Είτε από ένστικτο είτε επειδή εκεί τον οδήγησαν τα διαβάσματά του (στη φυλακή, σημειωτέον, ανέκτησε, το κατά δύναμη, τον χαμένο χρόνο, τον ληστεμένο μάλλον, μελετώντας ξένες γλώσσες, την αγγλική, τη γαλλική, την ιταλική και τη ρωσική), εναρμονίστηκε με πρωτοποριακές διεθνείς λογοτεχνικές αναζητήσεις. Και σίγουρα αυτό προϋπέθετε τη σύγκρουσή του και με τα λογοτεχνικά δόγματα της Αριστεράς, όχι μόνο τα πολιτικά. Η αίρεσή του, η εναντιοδοξία του, υπήρξε ριζική και πλήρης. Το κόστος της, ψυχικό και κοινωνικό, δυσκολευόμαστε και να το εικάσουμε. Για να αποκτήσουμε μια κάποια εικόνα του, πρέπει να φέρουμε στον νου μας πόσο κόστισε σε άλλους λογοτέχνες αριστερών καταβολών η σύνταξη και δημοσίευση μιας καθαρής και ξάστερης αιρετικής γλώσσας. Στον Μιχάλη Κατσαρό και τον Άρη Αλεξάνδρου, λόγου χάρη. Λογοτεχνικούς απογόνους του Καρυωτάκη διακρίνουμε εύκολα – και πολλούς, κάθε βαθμίδας και ύψους. Όχι όμως και του Χάκκα, που με τον Μπιντέ του ειδικά «τράνταξε τους βολεμένους στα πιθάρια των ηρωικών αναμνήσεων», όπως έλεγε ο Στρατής Τσίρκας. Δεν θα μπορούσε να αφήσει απογόνους. Το ύφος του παραμένει αμίμητο, ανεπανάληπτο, επειδή προϋποθέτει διανοητική τόλμη (σχεδόν αυτοδιαλυτική μέσα στη γελοιοποιητική της δριμύτητα) εκδηλωμένη σε πολλά πεδία συγχρόνως, αχώριστα : πολιτικό, ιδεολογικό, φιλολογικό, γλωσσικό, λογοτεχνικό. Επειδή πάντως η αίρεσή του παραμένει ενδοαριστερή ακόμα κι όταν ο ίδιος βρίσκεται πια εκτός των κομματικών ή παραταξιακών τειχών, τη σκυτάλη του μόνο «ομοιοπαθείς» θα μπορούσαν να τη διεκδικήσουν.

Ο γηραιός εργένης Μπλούμφελντ έχει τακτοποιημένη προσωπική ζωή, έχοντας τα πάντα στο μοναχικό δωμάτιό του υπό τον έλεγχό του, μέχρι που εισβάλλει στη ζωή του το ασυνήθιστο. Ένα στέρεο φαινομενικά οικοδόμημα τραντάζεται. Το γκροτέσκο απειλεί ν’ ανατινάξει συθέμελα τα πάντα, εκθέτοντας τον εργένη Μπλούμφελντ στην κοινωνική χλεύη. Και ενώ η αγωνία του ήρωα κορυφώνεται, τον καλεί η εργασία, η υπεύθυνη θέση του στο εργοστάσιο λευκών ειδών. Για να αποδειχτεί λίγο αργότερα ότι και εκεί δεσπόζει το παράλογο.
Ο Μπλούμφελντ, ένας γηραιός εργένης αποτελείται από δύο αυτόνομες αριστουργηματικές σεκάνς με καίριες προβολές σ’ ένα δυνητικά εφιαλτικό μέλλον και αναδρομές στο παρελθόν, που σπάζοντας την ευθύγραμμη αφήγηση καθιστούν το παρόν έναν ασφυκτικά περίκλειστο χωροχρόνο, χωρίς δυνατότητα διαφυγής, μετατρέποντάς το σε μηχανισμό αργόσυρτης και βασανιστικής εξόντωσης: οι δύο πυλώνες του δυτικού πολιτισμού, η προσωπική και η επαγγελματική ζωή του
ανθρώπου, τα δύο κολαστήρια του Φραντς Κάφκα, φωτίζονται σε όλο τους το μεγαλείο.
Ο Μπλούμφελντ, ένας γηραιός εργένης είναι ο πρώτος τίτλος των εκδόσεων η βαλίτσα, του εκδοτικού οίκου που ίδρυσε ο συγγραφέας και μεταφραστής Αλέξανδρος Κυπριώτης.
Σε αυτή τη δίγλωσση έκδοση το πρωτότυπο γερμανικό κείμενο δημοσιεύεται για πρώτη
φορά από την κριτική έκδοση του χειρογράφου του Φραντς Κάφκα επιμελημένο και
αποκατεστημένο, με τις απαραίτητες διορθώσεις των αβλεψιών, παραλείψεων και επεμβάσεων του Μαξ Μπροντ.

«… Ο Θεός τον έστειλε αυτό τον άνθρωπο, να μου το θυμηθείτε». «Ο Θεός ή ο διάολος;» είπε σιγανά ο μπαμπάς σκύβοντας το κεφάλι. 1911, Μακεδονία. Το σώμα ενός αναίσθητου άντρα εντοπίζεται στα περίχωρα μιας πόλης. Εκείνος, όταν συνέρχεται, ισχυρίζεται ότι δεν θυμάται τίποτα. Ποιος είναι, άραγε, αυτός ο άνθρωπος, η παρουσία του οποίου θα αποδειχτεί καταλυτική τόσο για την πορεία της πόλης όσο και για τη ζωή των κατοίκων; Πρόσφυγας, τυχοδιώκτης, δολοφόνος; Εμπνευσμένος δημιουργός, ενσάρκωση των ονείρων του καθενός ή ένας πολύ βολικός αποδιοπομπαίος τράγος; Στο πολυφωνικό αυτό μυθιστόρημα, όπου οι προσωπικές αφηγήσεις διαπλέκονται με τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα του περασμένου αιώνα αλλά και με στοιχεία της λαϊκής παράδοσης και αρχέγονους μύθους, στις φωνές των ηρώων έρχονται να προστεθούν και άλλες. Η ελιά, το ποτάμι, ο λαφιάτης, τα πουλιά, ζωντανοί μα και αγαπημένοι νεκροί, νομάδες, πλανόδιοι και μετανάστες, ο καθένας με τον τρόπο του αφηγείται το δικό του κομμάτι της ιστορίας περιδιαβάζοντας τις εποχές και ανασυνθέτοντας το άρωμα της καθεμιάς, σε μια περιοχή που υπήρξε ανέκαθεν σταυροδρόμι εθνικοτήτων, θρησκειών και γλωσσών. Ένας στοχασμός πάνω στην πορεία της ανθρώπινης μοίρας, όπου φύση και πολιτισμός συνυφαίνονται με το τυχαίο, τον έρωτα, τη μοναξιά αλλά και τον καθαρτήριο ρόλο του γέλιου.