Γιάννης Μακριδάκης

Ο Γιώργης Πέτικας πάτησε κι αυτός το πόδι του στην προκυμαία. Ήρθε από την Αμερική, όπου είχε πάει μετανάστης πριν από ένα χρόνο να δουλέψει στα σφαγεία, να προικίσει τρεις αδερφές στα Καρδάμυλα, μπας και πάρουν καραβοκύρη ή καπετάνιο και σωθούν τουλάχιστον αυτές. Ήταν η δεύτερη φορά που ερχόταν από την ξενιτιά, είχε κάνει κι ένα χρόνο παλιότερα, τότε που άφησε τη Χίο τουρκική και όταν γύρισε, τη βρήκε Ελλάδα. [...] "Ο Πέτικας! Όλα δικά του ήτανε. Τα κηπάρια· εν ήσπερνεν, εν εθέριζεν, εν ήβαζεν κήπο σαν εμάς που βάζαμεν και ποτίζαμεν, μα όλα δικά του ήτανε. Είχεν κάμει κλεψιές και πιάνουνταν, εξέκοβγε, πιάνουνταν, εξέκοβγε [...] Μοναχός ήτανε. Έναν παλικάρι άπαντρον, άπαντρον κι εγύριζεν. Όπου εβραδυάζουνταν ήμενε. Στα Διευκά ήταν σ' έναν κατώι, στη Σιερούντα ήταν σ' έναν κατώι, μες στην εκκλησιά επήαινε κι εκοιμούνταν. Ο Πέτικας..." Η ιστορία ενός ανθρώπου που πέρασε στην παρανομία για ένα έγκλημα πάθους, ή πώς ένας άνθρωπος μετατρέπεται σε θρύλο. Και πώς αυτός ο θρύλος επιζεί, αυθεντικός ή παραλλαγμένος, μέσα στο χρόνο. Μια μυθοπλασία εμπνευσμένη από την ιστορική μνήμη και τη λαϊκή αφήγηση. Ένα μυθιστόρημα-έκπληξη, που ξεφεύγει από τα γνωστά σχήματα της σύγχρονης εκδοτικής παραγωγής.

ΔΕΝ ΕΥΔΟΚΙΜΗΣΕ ΤΕΛΙΚΑ ΩΣ ΝΕΚΡΟΘΑΦΤΗΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΤΑΞΙΑ ο Στέφανος ο Λαδικός. Μοναχά μία κηδεία πρόλαβε να διεκπεραιώσει και αυτή ήταν της μητέρας του. Διότι η Πάτρα, εκ του Κλεοπάτρα, Λαδικού, το γένος Κουμά, η επονομαζόμενη και Ξυλαγγούρω κάποτε, όταν ήταν ακμαία, υπό των ζηλοφθόνων γυναικών της μικράς νήσου, απεβίωσε αιφνιδίως σε ηλικία 66 ετών, πιθανότατα από ανακοπή καρδιάς σύμφωνα με τη γνωμάτευση του αγροτικού γιατρού, τρεις μόλις μέρες αφότου ανέλαβε καθήκοντα εντός νεκροταφείου ο μοναχογιός της. Έγειρε το κεφάλι της αριστερά σαν λαβωμένο πουλάκι, όπως καθόταν στο κατώφλι του σπιτιού της το απόγευμα της Δευτέρας 19ης Μαΐου, και ξεψύχησε ήσυχα. Σαν να αποκοιμήθηκε γλυκά κάτω από τον ανοιξιάτικο ήλιο. Είχε και ένα απολύτως εμφανές όσο και αινιγματικό μειδίαμα στα χείλη της, το οποίο αν και κατά κόρον ερμηνεύτηκε ως αδιάψευστο τεκμήριο του ότι έφυγε από τη ζωή ικανοποιημένη, ίσως να ήταν τελικά μόνον επιτιμητικό αφού, όπως πικρόχολα αποφάνθηκε και ο περιπτερούχος καπετάν Παράσχος Ψιλάκης κουνώντας πάνω κάτω το κεφάλι του απογοητευμένος από την απολύτως πλέον διακριτή κοινωνική της νήσου παρακμή, η μακαρίτισσα ίσως προείδε λόγω μιας πιθανής προθανάτιας έκλαμψης τα όσα αλλοπρόσαλλα επακολούθησαν την έξοδο αυτής. Πρόδρομος μιας μετακαταναλωτικής εποχής ή εντελώς ανισόρροπος ήταν τελικά ο νεκροθάφτης Στέφανος Λαδικός; Η κοινωνία του μικρού νησιού πάντως δεν μπόρεσε να αποδεχτεί τις δράσεις του εντός νεκροταφείου και τις απόψεις του περί σαρκίου των νεκρών, και έτσι τον απέπεμψαν σύντομα από το πόστο του. Μια νουβέλα που αφηγείται με μπρίο τη σχάση ανάμεσα στο ιερό και το γελοίο, στο σύστημα της τοπικής κοινωνίας και το οικοσύστημα της φυτοκοινωνίας.

«Μόλις μπήκε στο αυλιδάκι ο Μάριος Τσόχος όμως, στάθηκε ακίνητος στη μέση του και κοίταξε έναν γύρο τον τόπο που μεγάλωσε και τον πέτρινο ψηλό μαντρότοιχο από την εσωτερική πλευρά· σαν περιτειχισμένο μικρό μοναστηράκι για να φυλάγεται από τους σκληρούς θαλασσινούς καιρούς ήταν του φάρου το συγκρότημα, έτσι το αναπολούσε όλα τα χρόνια που έλειπε· από την προηγούμενη όμως βραδιά, οπόταν άκουσε όλα αυτά τα τερατώδη πράγματα μέσα στο καφενείο του κυρ Σταύρου, άρχισε το φαρομονάστηρο, που είχε στη νότια άκρη του του φαναριού τον πύργο, να αποκτάει εντός του άλλη υπόσταση και να ομοιάζει ο φάρος του φαλλός, ο οποίος με την παλμική αναλαμπή της κεφαλής του εξέπεμπε το μήνυμα ότι πάλλεται από πόθο κάθε νύχτα το ιδιότυπο αυτό ασκηταριό και όλο το νησί μαζί.» Αψηφώντας την πατρική κατάρα, ο δημοφιλής μετεωρολόγος Μάριος Τσόχος, γιος φαροφύλακα, επιστρέφει στη γενέτειρά του κινημένος από ερωτική ελπίδα. Έρχεται αντιμέτωπος με ένα άγνωστο, μιαρό παρελθόν και με την τοπική κοινωνία, που τον θεωρεί στιγματισμένο. Οι αναλαμπές του φάρου, στα έγκατα του οποίου περνάει μια κρίσιμη νύχτα, φωτίζουν διακεκομμένα την έως τώρα ύπαρξή του και τον αναγεννούν. Πόσο σκοτάδι έσβησαν πόσες αναλαμπές.

Στο Τζιχάνγκιρ, στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, σε ένα διαμέρισμα με θέα το Κανάλι και τα καράβια που πάνε κι έρχονται συνεχώς, ζει η Κωσταντία, Ρωμιά από αυτές που ξέμειναν εκεί μετά τα γεγονότα. Ένα πρωί παίρνει γράμμα από την Ελλάδα, όπου διαμένει η κόρη της, παντρεμένη με Έλληνα που γνώρισε κατά τη διάρκεια των σπουδών της στην Αθήνα. Δεν είχε συνηθίσει η Κωσταντία να παίρνει γράμματα σε τέτοιες σύγχρονες εποχές και απόρησε. Το γράμμα όμως ήταν πολυσέλιδο και είχε την υπογραφή του γαμπρού της. Και την εξομολόγησή του. Η Κωσταντία νιώθει τη γη να φεύγει κάτω από τα πόδια της. Με τη φίλη της τη Βαγγελία ξενυχτούν και διαβάζουν, σχολιάζοντας αράδα την αράδα, το αναπάντεχο γράμμα με την τρομερή αυτή είδηση.

Τη νύχτα που πέθανε ο αρχιεπίσκοπος γέννησε η Σίσσυ. Έκανε τρία κουτάβια σα θρεμμένα ποντικάκια. Ο Βικέντιος από μέρες την είχε κατά νου. Περίμενε. Είχανε σωθεί τα φουντούκια στην τσέπη του ράσου του. Πηγαινοερχότανε μες στο μοναστήρι, μοναχικός διακονητής, κι εκείνη, φουσκωμένη, έτρεχε βαριανασαίνοντας από πίσω του, ταμένη να συντροφεύει τα βήματά του στο μαγειριό, στο προαύλιο, στα αγριεμένα πια κηπάρια και στην πεζούλα με τους σταυρούς.

Ο Βικέντιος, μοναχικός μοναχός, πενθεί για την αδικοχαμένη σκυλίτσα του, την ίδια στιγμή που λαός και επίσημη Εκκλησία πενθούν τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο.

Κατόπιν, καθώς οι κεφαλές της Εκκλησίας μετέχουν σε ιερές και ανίερες διαδικασίες διαδοχής, εκείνος αγωνιά να κρατήσει στη ζωή έστω και έναν από τους τρεις νεογέννητους διαδόχους της νεκρής σκυλίτσας.

Mια έντονα σημειολογική νουβέλα που ακροβατεί μεταξύ προσωπικού και συλλογικού πένθους, προσωπικής και συλλογικής ελπίδας. Από τον συγγραφέα-έκπληξη του μυθιστορήματος "Ανάμισης ντενεκές".

«Εγώ ταξίδευα στην Αφρική, ταξίδευα στην Αυστραλία. Ο έρωτας δεν είναι μόνο σαρκικός, είναι και πνευματικός. Ήτανε το μυαλό μου αλλού πάντα. Πάντα. Έλεγα άντε να τελειώσει, να φύγει. Κι όλες οι γυναίκες αυτό λέγανε. Δηλαδή της δουλειάς οι γυναίκες. Αυτό σκεφτόντουσαν και αυτό λέγανε. Αυτό κάνανε. Γιατί, ήξερε αυτός πού είναι εμένα το μυαλό μου; Όλοι οι άντρες που πάνε για αγοραίο έρωτα δεν το ξέρουνε ότι η γυναίκα δεν πρόκειται να ανταποκριθεί; Εν γνώσει τους πάνε. Δεν είναι η γυναίκα τους ή η γκόμενά τους. Βέβαια το μυαλό μου εμένα μπορεί να ταξίδευε, αλλά σαν αγγούρι δεν ήμουνα ποτέ. Διότι εντάξει, στο κάτω κάτω ο άνθρωπος έδινε τα λεφτά του.»Ένας ναυτικός και μια πόρνη αφηγούνται ιστορίες από τις ζωές τους. Ο προβολέας του συγγραφέα τούς φωτίζει εναλλάξ. Η Λόλα βρέθηκε να δουλεύει στην Ντάπια των Χανίων από τη δεκαετία του ’60 έως και τη δεκαετία του ’80. Ο Γιώργης ταξίδευε το ίδιο διάστημα από την Ιαπωνία μέχρι τη Βραζιλία και είχε περιστασιακές σχέσεις με πόρνες.Οι δυο τους εξιστορούν φουρτούνες και απαγωγές, αρραβώνες και βαφτίσια, αυτοκτονίες και έρωτες. Μέσα από τις αφηγήσεις τους διαφαίνεται μια ολόκληρη εποχή, αλλά κυρίως η κανονικότητα της ζωής στα βαπόρια, στα λιμάνια και στα «σπίτια».

Απόμεινα τότε, θυμάμαι, εκεί, κάτω από τη μεγάλη γαλαρία, γερμένος για κάμποση ώρα πάνω στη βαριά σιδεριά της καστρόπορτας, να κλαίω με αναφιλητά, ώσπου μέσα στο βούρκο του μυαλού μου άστραψε η σκέψη πως από κείνη την ώρα ήμουνα πια εγώ η μοναδική, η πιο μεγάλη ντροπή του Φρουρίου. Σκέφτηκα τις μέγαιρες αφρισμένες να με διώχνουνε, να με κατασπαράζουνε και να με ματώνουνε με τα νύχια και με τα δόντια τους. Τότε ένα σαρδόνιο γέλιο ξεχύθηκε από μέσα μου και μια δύναμη, που δεν ξέρω από πού ήρθε, έσφιξε τις γροθιές μου. Ένιωσα άτρωτος. Έκανα αμέσως μεταβολή και τράβηξα αποφασισμένος, με το κεφάλι ψηλά και με βήμα γοργό κατά το σπίτι μας. Στα παραθύρια πια δεν έστεκε καμιά. Δεν είδε καμιά τη δύναμη μου. Εκείνο το πρωί δεν πήγα στο μαγαζί. Αλλά ούτε θυμάμαι να ξανάνιωσα ποτέ τόσο άτρωτος όσο εκείνη τη μέρα. Μια χειμαρρώδης συνειρμική αφήγηση ζωής. Ένας άνθρωπος - παράπλευρη απώλεια ενός ιστορικού πολεμικού δυστυχήματος, ο φάκελος του οποίου δεν άνοιξε ποτέ. Μια άκρως προσωπική υπόθεση...

Σε λιγάκι τον άκουσε απ’ έξω να αποφαίνεται ξεφυσώντας ηχηρά ότι ψοφίμι δεν υπάρχει πουθενά. Τι- νάχτηκε ξανά από τον καναπέ της η Παρή, ζώστηκε τη ρόμπα της σφιχτά και ανέβασε το στόρι του παρά- θυρου για να τον δει. Άνοιξε και το τζάμι. Πράγματι, τον είδε σκυφτό μπρος στη μεγάλη στοίβα των καυ- σόξυλων, να καμώνεται πως οσφραίνεται τον αέρα και πως κάτι κοιτάζει ανάμεσα στα κενά που αφήνανε τα κούτσουρα μεταξύ τους. Έτσι θα τον βρεις τον ποντικό, από μακριά; τον ρώτησε ειρωνικά. Μην ψάχνεις δικαιολογίες, Χαρίλαε, επειδή βαριέσαι να κάνεις δουλειά. Τα ξύλα θα τα κατεβάσεις όλα και θα ψάξεις καλά. Πού αλλού μπορεί να είναι το ψοφίμι; Μια ανεξήγητη δυσωδία αναστατώνει το σπιτικό της Παρής και του Χαρίλαου σ’ ένα από τα Μα- στιχοχώρια της Χίου. Η πηγή της δεν εντοπίζεται και οι ερμηνείες δίνουν και παίρνουν – από ορθολογικές μέχρι μεταφυσικές. Ενώ όλοι αναζητούν κάποιο ψοφίμι, ανασκαλεύουν τις βαλτωμένες σχέσεις τους. Είναι Αύγουστος, ο μήνας για το «κέντος» των σκίνων, και το μαστίχι σκορπά στην πλάση την ευωδιά του.

Ήξερε ο Νικολής πως ο καπετάνιος δεν είχε ιδέα από στεριανές μηχανές, από τροχοφόρα, μονάχα με άξονες και προπέλες έκανε τις δουλειές του πενηνταπέντε χρόνια τώρα, από τα δώδεκά του μέσα στο γριγρί, μες στο Ανάργυρος, μες στο Ιωάννης, ύστερα σ' έναν μπότη εξάμετρο και τα τελευταία σαράντα στο Δεσποινιώ και απόμεινε η μόνη του παρηγοριά στη ζωή, μαζί ταξιδεύανε με όλους τους καιρούς, αβύθιστο σκαρί το Δεσποινιώ, όχι σαν τα τσόφλια τα καινούργια, όργωνε το Αιγαίο και το Ικάριο, οχτώ και δέκα ώρες δρόμο από το αγκυροβόλι του για να ρίξει τα παραγάδια, ο Πέτρος τρόμαζε και μόνο στη σκέψη, θωρούσε τον καπτάνιο ανάσκελα, τώρα ούτε φουρτούνες ούτε μπουνάτσες... [...] Ο καπτα-Σίμος λίγο πριν φύγει από τη ζωή βιώνει την οικονομική κρίση. Οι σύντροφοί του, μάρτυρες του βίου και των λόγων του, τον συνοδεύουν την ύστατη ώρα και οργανώνουν την τελευταία πράξη του δράματος, εν μέσω των ταραχών που συνοδεύουν την υπαγωγή της χώρας σε διεθνή επιτήρηση.

non-exchangeable & non-refundable