Science

[...] Το παρόν σύγγραμμα σκοπό έχει την καθοδήγηση των μελισσοκόμων μας στην εφαρμογή καλύτερων μεθόδων, προς εντατική και προσοδοφόρα εκμετάλλευση της μελισσοκομίας στην Ελλάδα. Οι μέθοδοι τις οποίες περιγράφω, είναι από πολλούς γνωστές σε άλλες χώρες, και μάλιστα στην κοιτίδα της σύγχρονης μελισσοκομίας, την Αμερική, τις περισσότερες δε των μεθόδων αυτών εφάρμοσα και εγώ ο ίδιος, κατά τη διάρκεια του 45 ετούς μελισσοκομικού μου σταδίου. Κατά συνέπεια, δεν είναι αυτές απλά μόνο θεωρίες, αμφίβολες ωφελιμότητας, αλλά μέθοδοι δοκιμασμένες και εφαρμόσιμες. Περιέλαβα στο βιβλίο αυτό όλα τα πρακτικά πορίσματα πολυετούς πείρας, δικής μου και ξένης, αποβλέποντας στο πώς, καλύτερα και αποτελεσματικότερα, να βοηθήσω τους προοδευτικούς μας επαγγελματίες μελισσοκόμους, όπως ευρύνουν τον κύκλο των γνώσεων τους, και να δουν τους νέους ορίζοντας, οι οποίοι ανοίγονται προς αυτούς για την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων εντατικής εκμετάλλευσης. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)

Τα τελευταία χρόνια η ιατρική έρευνα, με τη συνδρομή της νέας τεχνολογίας, έχει κάνει τεράστια βήματα, ενώ ταυτόχρονα έχει αρχίσει να δια μορφώνεται ένα νέο ιατρικό λεξιλόγιο. Πολλά νοσήματα προκύπτουν —εφόσον υπάρχει κάποια γενετική προδιάθεση— από τον συνδυασμό ενός συγκεκριμένου προτύπου διατροφής με έναν συγκεκριμένο τύπο εντερικού μικροβιώματος, αυτού του «πρόσθετου οργάνου» που συχνά το παραβλέπουμε και το οποίο αποτελείται από βακτήρια παρόντα στο έντερό μας: από τούτο και μόνο τον συνδυασμό είναι δυνατόν να σχηματιστούν μεταβολίτες που μεταφέρονται σε όλο τον οργανισμό, ελέγχοντας και εξουσιάζοντας κάθε μας όργανο, ακόμη και τον εγκέφαλό μας. Αλλάζοντας ωστόσο τη δίαιτά μας, ή και τροποποιώντας το εντερικό μικροβίωμα (με πρεβιωτικά, προβιωτικά, συμβιωτικά και, στο μέλλον, με τη μεταμόσχευση κοπράνων), εξακολουθούμε να έχουμε περιθώρια παρέμβασης. Επιπλέον, πολλά νοσήματα της ενήλικης ζωής μπορούμε να τα προλάβουμε με τη σωστή διατροφή της εγκύου, διαμορφώνοντας για το έμβρυο τις βέλτιστες συνθήκες ανάπτυξης: ο διαβήτης και η παχυσαρκία είναι παραδείγματα παθήσεων που θα ήταν δυνατόν να αντιμετωπιστούν με μια τέτοια προσέγγιση. Σε τούτο το βιβλίο ο αναγνώστης θα βρει, αν όχι το σύνολο, τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος των νέων γνώσεων και το νέο λεξιλόγιο της ιατρικής: συστημική βιολογία, εξατομικευμένη ιατρική, «ωμικές» τεχνολογίες, ιατρική των δικτύων και της πολυπλοκότητας. Εκείνο, όμως, που αναδεικνύεται με ολοένα μεγαλύτερη σαφήνεια μέσα από την ιατρική έρευνα είναι ότι ως άτομα είμαστε μέρος ενός οικοσυστήματος το οποίο αποικίζεται από έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό βακτηρίων που μας καθοδηγούν και μας κατευθύνουν, και τα οποία πρέπει να μάθουμε να αναγνωρίζουμε και να σεβόμαστε.

Η "Ιστορία μιας πεταλούδας", δεν είναι ένα μυθιστόρημα, αλλά ούτε και ένα "απόλυτο" μετεωρολογικό βιβλίο. Δεν περιλαμβάνει φανταστικές ιστορίες, αλλά ούτε αναφέρεται μόνο στο σύγχρονο "πέταγμα της πεταλούδας" του Lorentz. Η ιστορία του "πετάγματος" ή καλύτερα ο κύκλος μεταμόρφωσης της πεταλούδας, αφορά τις μεταμορφώσεις της κοινωνίας, της επιστήμης, της Μετεωρολογίας αλλά και του καθενός μας, μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Μεταμορφώσεις που δεν είναι αναστρέψιμες και που πριν από 2.500 χρόνια είχε κατανοήσει ο μεγάλος φιλόσοφος Ηράκλειτος, ο οποίος έλεγε: "Ποταμώ γαρ ουκ έστιν εμβήναι δις τω αυτώ", με άλλα λόγια, το ποτάμι της ιστορίας αλλά και των καιρικών φαινομένων, δεν είναι ποτέ το ίδιο. Το βιβλίο περιέχει πέντε Κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται ανάλυση και ερμηνεία του καιρού κατά την αρχαιότητα, με βάση τους μύθους, τη θρησκεία και τη μαγεία. Ακολουθεί ενότητα, όπου αναφέρεται η έξωση του υπερφυσικού από την ερμηνεία των καιρικών φαινομένων και στη συνέχεια παρουσιάζεται το ξεκίνημα της μετεωρολογίας ως ξεχωριστού κλάδου των θετικών επιστημών. Γίνεται εκτεταμένη αναφορά στους αρχαίους ταξιδευτές και χαρτογράφους και τέλος περιγράφεται, πώς ο καιρός, λειτουργώντας ως "πολεμική" μηχανή, κατάφερε σε πολλές περιπτώσεις να αλλάξει ακόμα και τον ρου της Ιστορίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο ξεκινάμε από τον Μεσαίωνα και καταλήγουμε στον 18ο αιώνα. Στην πρώτη ενότητα, εξετάζεται η μεταστροφή της Μετεωρολογίας στη Δύση και το Βυζάντιο κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, καθώς και η συμβολή των Αράβων και των Περσών στη Μετεωρολογική Επιστήμη. Γίνονται αναφορές στο κλίμα της εποχής εκείνης, καθώς και σε άλλα σημαντικά γεγονότα που σχετίζονται έμμεσα με τον καιρό. Στη δεύτερη ενότητα που αφορά την Αναγέννηση και το 18ο αιώνα, αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο συνδέθηκαν μεταξύ τους κοινωνικές και κλιματικές συνθήκες αυτής της περιόδου. Παρουσιάζονται επίσης οι πρωτεργάτες της επιστημονικής επανάστασης, τα πειράματά τους, οι εφευρέσεις και οι πρώτες απόπειρες πρόγνωσης του καιρού. Γίνεται εκτεταμένη αναφορά σε τομείς που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της Μετεωρολογίας, όπως τα Μαθηματικά, η Φυσική, η Χημεία, κ.α. Στο τρίτο Κεφάλαιο παρουσιάζεται η ιστορία της Μετεωρολογίας κατά τον 19ο αιώνα και γίνονται εκτεταμένες αναφορές σε Θεμελιώδεις Νόμους και Εφευρέσεις, στους Ιδρυτές των Μετεωρολογικών Υπηρεσιών, καθώς και στο έργο των μεγάλων Εξερευνητών, Θαλασσοπόρων και Κλιματολόγων της Εποχής. Στο τέταρτο κεφάλαιο, το οποίο είναι και το εκτενέστερο αυτού του βιβλίου ,παρουσιάζεται η εξέλιξη της Μετεωρολογικής Επιστήμης κατά τον 20ο αιώνα. Εκτός από τις μεγάλες εφευρέσεις και το έργο των Κλιματολόγων και Μετεωρολόγων, αναλύονται εξειδικευμένα θέματα της σύγχρονης Μετεωρολογίας, όπως είναι η Πρόγνωση του Καιρού, η Θεωρία του Χάους και οι Αλλαγές του Κλίματος. Ακολουθεί ενότητα η οποία αναφέρεται στις Ατμοσφαιρικές Μετρήσεις, τα Κλιματικά Μοντέλα και τα Ακραία Καιρικά Φαινόμενα. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρατίθεται το έργο του Θεόφραστου "περί σημείων υδάτων και πνευμάτων και χειμώνων και ευδιών", αυτό, που μέχρι σήμερα παραμένει επίκαιρο, με τον τίτλο "Λαϊκή Μετεωρολογία".

Πρόκειται για μια ιστορία του σπιτιού μας, της Γης, και των οργανισμών που εξαπλώθηκαν στην επιφάνειά της. [...] είναι πολύ πιο μεγαλειώδης από οποιοδήποτε χολιγουντιανό μπλοκμπάστερ, γεμάτη ανατροπές αντάξιες ενός μπεστ σέλερ αγωνίας. Αντλώντας από έρευνες δεκαετιών στο πεδίο κι από τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές γνώσεις, ο φημισμένος γεωλόγος Άντριου Νολ χαρίζει μια ενδελεχή και συνάμα προσιτή βιογραφία της Γης, ξεδιπλώνοντας τα 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια της επικής ιστορίας του πλανήτη μας σε οκτώ πλούσια εικονογραφημένα κεφάλαια.

Πώς ένα βιολογικό είδος στα πρόθυρα της εξαφάνισης, που χρησιμοποιούσε πέτρινα τσεκούρια για να εξασφαλίσει μια πενιχρή επιβίωση, κατάφερε να καταστεί η κυρίαρχη δύναμη πάνω στη Γη; Πώς κατάφερε να χτίσει μια γνώση της φύσης που να εκτείνεται από τα μικροσκοπικά άτομα μέχρι τις τεράστιες δομές του σύμπαντος; Ο Λέοναρντ Μλοντίνοφ συλλαμβάνει και αφηγείται με μοναδικό τρόπο την ιστορία της προόδου του ανθρώπου από την εποχή που ζούσε στις αφρικανικές σαβάνες μέχρι τη σημερινή κατάκτηση της κβαντικής φυσικής. Καθ' οδόν εξερευνά τις ενδιαφέρουσες προσωπικότητες των κορυφαίων φιλοσόφων, επιστημόνων και στοχαστών, αναζητώντας τα ίχνη των πολιτιστικών δεδομένων -αλλά και των τυχαίων περιστατικών- που επηρέασαν την επιστημονική ανακάλυψη. Εγκυρότατα τεκμηριωμένο, προσιτό και ποτισμένο με το σήμα κατατεθέν του συγγραφέα -χιούμορ και έμπνευση-, το βιβλίο του Μλοντίνοφ συνιστά έναν εντυπωσιακό φόρο τιμής στην πνευματική περιέργεια της ανθρωπότητας και ένα πολύτιμο ανάγνωσμα για όποιον ενδιαφέρεται για τα επιστημονικά ερωτήματα του καιρού μας.

Η επιστήµη είναι υπέροχη. Μας µιλάει για τις άπειρες εκτάσεις του διαστήµατος, για µικροσκοπικούς ζωντανούς οργανισµούς, το ανθρώπινο σώµα και την ιστορία του πλανήτη µας. Κι αποσκοπεί πάντα στη νοηµατοδότηση του κόσµου και την τιθάσευση των δυνάµεών του. Από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους µέχρι τον Αϊνστάιν, και από την ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA από τον Γουότσον και τον Κρικ ως τους σύγχρονους–υποβοηθούµενους από τους υπολογιστές τους– επιστήµονες, άντρες και γυναίκες έχουν διερωτηθεί, εξετάσει, πειραµατιστεί, υπολογίσει και ενίοτε κάνει ανακαλύψεις τόσο συγκλονιστικές ώστε οι άνθρωποι µετά από αυτές άρχισαν να κατανοούν τον κόσµο –και τον εαυτό τους– µε έναν παντελώς νέο τρόπο. Το βιβλίο αυτό αφηγείται µια µεγάλη συναρπαστική ιστορία: την ιστορία της επιστήµης. Μέσα από την εφεύρεση του τηλεσκοπίου, ταξιδεύει τον αναγνώστη στα άστρα, καθώς ο Ήλιος εκτοπίζει τη Γη από το κέντρο του Σύµπαντος. Αναδιφεί κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη, χαρτογραφεί την εξέλιξη του περιοδικού πίνακα της χηµείας, µας εισάγει στη φυσική που κρύβεται πίσω από τον ηλεκτρισµό, τη βαρύτητα και τη δοµή των ατόµων. Εξιστορεί την επιστηµονική αναζήτηση που οδήγησε στην αποκάλυψη του µορίου του DNA και άνοιξε αδιανόητους, πρωτόγνωρους και ανεξερεύνητους ορίζοντες. Δίνοντας έµφαση σε εκπληκτικές, προσωπικές ιστορίες επιστηµόνων, διάσηµων και αφανών, η Μικρή ιστορία της επιστήµης σκιαγραφεί την προέλαση της επιστήµης µέσα στους αιώνες. Με απολαυστικές εικονογραφήσεις και γλαφυρό ύφος, είναι ένα βιβλίο που θα αγαπήσουν µικροί και µεγάλοι αναγνώστες. «Ένα σύντοµο και παρ’ όλα αυτά πανοραµικό χρονικό της επιστήµης από τον Ιπποκράτη έως τον Χιγκς». Publishers Weekly «Συγχαρητήρια, Bill Bynum, αριστοτέχνη των επιστηµονικών διατάξεων από τη Μεγάλη Έκρηξη µέχρι την ψηφιακή εποχή». David Bellamy

Τι προκαλεί τη φτώχεια; Eίναι οι οικονομικές κρίσεις αναπόφευκτες στον καπιταλισμό; Η παρέμβαση της κυβέρνησης στην οικονομία είναι ευλογία ή κατάρα; Οι απαντήσεις σε ερωτήσεις σαν αυτές μας ενδιαφέρουν όλους, εντούτοις το ανοίκειο γλωσσικό ιδίωμα της οικονομικής επιστήμης τρομάζει τους περισσότερους ανθρώπους. Η "Μικρή ιστορία της οικονομικής επιστήμης" μάς βοηθάει, με τρόπο προσιτό και ελκυστικό, να κατανοήσουμε καλύτερα την πορεία της οικονομικής ιστορίας και των οικονομικών ιδεών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Το τελευταίο αχλάδι της χρονιάς η νυφίτσα το 'κλεψε... Ο κλέφτης μπήκε από το παράθυρο... Η πυγολαμπίδα στο μονοπάτι περπατά, το χελωνάκι λιάζεται... Κι ενώ η ακρίδα κρυφοκοιτά, η κουκουβάγια με το 'να μάτι με κοιτά... Πού συμβαίνουν όλα αυτά; Στο «Μικρό Λεύκωμα της Φύσης», όπου, με κείμενα, σκίτσα και 225 φωτογραφίες, η Βάσω Ψαράκη ζωντανεύει με τρυφερότητα, ομορφιά και γνώση τις συγκινήσεις που της χάρισε η ζωή κοντά στη φύση.

Ίσως να προκαλεί κατάπληξη, ακόμα και να φαντάζει ανάρμοστο, το ότι ένας πατέρας εξηγεί το σεξ στην κόρη του. Όμως, ρόλος του δεν είναι επίσης να φωτίσει τον δρόμο που θα ακολουθήσουν τα παιδιά του στη ζωή; Στο ανθρώπινο είδος, βιολογικές ανάγκες και πολιτιστικές αναπαραστάσεις είναι αναπόσπαστες. Το σεξ είναι μια συνθήκη του έρωτα, αναγκαία αλλά όχι ικανή. Έτσι, το σεξ μπορεί να εξηγηθεί μόνο υπό το φως του έρωτα έτσι όπως τον κάνουμε? η αναγνώριση του άλλου? η επιθυμία και η ηδονή, που είναι δύο αλληλένδετα στοιχεία στο παιχνίδι των συναντήσεων? η αναπαραγωγή με σκοπό τη διαιώνιση του είδους? τόσα μυστηριώδη φαινόμενα που αποκαλύφθηκαν σε τούτη τη συζήτηση ανάμεσα σε πατέρα και κόρη.