Φερνάντο Πεσσόα

Το "αλφαβητάρι" που έγραψαν πάνω από 70 σπουδαίοι συγγραφείς με την πένα ενός. Τα κλειδιά για την είσοδο στο συναρπαστικό σύμπαν του Φερνάντο Πεσσόα και των ετερωνύμων του. "Οι λέξεις είναι για μένα κορμιά που μπορείς να τα αγγίξεις, ορατές σειρήνες, ενσαρκωμένες ηδυπάθειες", γράφει ο Πεσσόα. "Είμαι, κατά μεγάλο μέρος, η ίδια η πρόζα μου", συμπληρώνει, "εκτυλίσσομαι σε περιόδους και παραγράφους, μου βάζω σημεία στίξης, και στην ακατάσχετη κατανομή των εικόνων ντύνομαι, όπως τα παιδιά, βασιλιάς με χαρτί, ή, με τον ίδιο τρόπο που δημιουργώ ρυθμό με μια σειρά από λέξεις, στεφανώνομαι, σαν τους τρελούς, με ξερά λουλούδια, που εξακολουθούν να είναι ζωντανά στα όνειρά μου". Παλεύοντας διαρκώς με τις λέξεις του Πεσσόα συγγραφέα η μεταφράστριά του Μαρία Παπαδήμα ανακάλυψε ότι "τόσο στα γραπτά του που φέρουν την υπογραφή του όσο και στην ετερώνυμη παραγωγή του, ο Πορτογάλος ποιητής επανέρχεται με επιμονή και εμμονή σε έναν πυρήνα εννοιών, τις οποίες αναλύει μέχρις εξαντλήσεως, εκθέτοντας πολλαπλώς το σημασιολογικό τους περιεχόμενο, ορίζοντάς το και αναιρώντας το". Τι είναι ο έρωτας; Η δημιουργία; Η τέχνη; Η αποτυχία; Η δόξα; Η ζωή; Ο θάνατος; Ο Θεός; Ένα τριαντάφυλλο; Η θάλασσα; Λέξη λέξη το ιδιότυπο αυτό "αλφαβητάρι" μάς βοηθά να ταξιδέψουμε βαθιά στο πεσσοανικό γαλαξία και να δούμε τον κόσμο, μέσα και γύρω μας, με νέο γοητευτικό τρόπο, μέσα από τους στοχασμούς του μεγάλου Πορτογάλου συγγραφέα, ποιητή και φιλοσόφου. Η έκδοση ολοκληρώνεται με εκτενές επίμετρο για τον Πεσσόα και τους γνωστότερους ετερωνύμους του, τον Μπερνάντο Σοάρες, τον Άλβαρο ντε Κάμπος, τον Αλμπέρτο Καέιρο και τον Ρικάρντο Ρέις.

Τον Πεσσόα (1888-1935) κατατρύχει η ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και η μικρότητά της. Δημιουργεί το φανταστικό σύμπαν των ετερωνύμων του για να ξεφύγει από έναν κόσμο όπου πέπρωται να κυριαρχεί το κακό -" η άγνοια, ο φανατισμός, η τυραννία", το κατά συνθήκην και το συμβατικό-, έναν κόσμο τον οποίο αδυνατεί να συμμεριστεί και μέσα στον οποίο στερείται την επικοινωνία. Ανήκει στην ευγενική και σπαραχτική κατηγορία των "ξένων" -των ανήμπορων να ενταχθούν σε μια οποιασδήποτε μορφής συλλογικότητα. Κουβαλάει το σταυρό του χωρίς να καταθέτει τα όπλα, ούτε να επουλώνει τα τραύματα της μοναχικής του πορείας. Και, με τον τρόπο αυτό, ψηλαφίζει τα όριά του, τα όρια μας. Η εποχή μας τον ανακαλύπτει αναδρομικά -αναγνωρίζοντας, επιτέλους, στην αγωνία του τη δική μας αγωνία.