Άλκη Ζέη

non-exchangeable & non-refundable

Τον λένε Ίκαρο Λαμπρίδη, είναι δέκα χρονών και μένει στο Παγκράτι με τη θεία του Ελένη Ιοκάστη Καποδίστρια. Θα ’θελε να είχε πατέρα τον Τζο Νέσμπο, που όλοι λένε ότι του μοιάζει. Ζηλεύει που η θεία αποκαλεί αγόρι της τον παπαγάλο. Φίλοι του είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία, ένας άστεγος και ο γυμναστής του. Δεν καταλαβαίνει γιατί οι συμμαθητές του τον κοροϊδεύουν. Και κυρίως δεν καταλαβαίνει γιατί οι γονείς των συμμαθητών του δεν αφήνουν τα προσφυγόπουλα να μπουν στην αυλή του σχολείου. Η θεία όμως... H Άλκη Ζέη γράφει μια ιστορία για τα παιδιά και τα προβλήματά τους σήμερα.

«Κανείς από τη γενιά μας δεν πρόλαβε. Μας προλάβαιναν άλλα. Πόλεμος, Δεκέμβρης, εμφύλιος, δικτατορία. Όλο τα παλιά θυμόμαστε. Μας βαριούνται. Δεν λέμε να τα ξεχάσουμε, είναι όλη μας η ζωή. Πόσες φορές είπαμε να τη φτιάξουμε από την αρχή! Δεν είναι το κουράγιο που μας έλειψε...»
απόσπασμα από το βιβλίο

Με αιφνιδιαστικά καθαρό βλέμμα και κρυστάλλινη διαύγεια, η Ελένη, η γήινη αρραβωνιαστικιά του καπετάνιου Αχιλλέα, που έφτασε στα πέρατα της γης, ως την Τασκένδη, για να σμίξει μαζί του, ανακαλεί το παρελθόν της. Πετράδι πετράδι συνθέτει το ψηφιδωτό της σημαντικότερης τριακονταετίας (’40-’70) της Ελλάδας, ξύνοντας παλιές και νεότερες πληγές που άφησαν ανεξίτηλα σημάδια σε ψυχές και σώματα.

Λίγο πριν από τον πόλεμο του 1940, κάπου στο Μαρούσι, ζει με τους γονείς της η Ελευθερία, ένα δεκάχρονο κορίτσι, που τα δίδυμα μικρότερα αδέρφια της φωνάζουν Λέτρω και όταν θυμώνουν μαζί της πλασμώδιο του Λαβεράν. Απεχθάνεται το νοικοκυριό και τις "γυναικείες" δουλειές, ενώ τρελαίνεται για ό,τι δεν εγκρίνει ο πατέρας της: Διαβάζει με μανία βιβλία, ανυπομονεί να δει θέατρο, ρίχνει κλεφτές ματιές στην εφημερίδα, εύχεται κάποτε να μοιάσει στην Αντιγόνη του Σοφοκλή. Στο πάνω πάτωμα του σπιτιού τους ο κύριος Μαρσέλ, ένας Γάλλος που ζει μόνιμα στην Ελλάδα, έχει υπό την προστασία του τον ανιψιό του Μπενουά ο οποίος γίνεται αχώριστος φίλος των παιδιών. Λιγοστά τα παιχνίδια τους -βόλοι, σβούρες, σκοινάκι, γιογιό κι ένα ζευγάρι πατίνια με καρουλάκια-, αλλά αστείρευτη η φαντασία τους. Όλοι μαζί σκαρφίζονται χίλιες δυο ιστορίες που μαγεύουν και τους ίδιους. Και πόσα ακόμα θα σκέφτονταν να κάνουν εάν δεν τους εμπόδιζαν οι μεγάλοι... Οι μεγάλοι και τα παιδιά. Δυο κόσμοι τόσο διαφορετικοί που όσα χρόνια κι αν περάσουν οι νόμοι τους και η γλώσσα τους δεν θα είναι ποτέ κοινά. Ο καθένας κουβαλάει τη δική του αλήθεια. Γι' αυτό άλλωστε και πίσω από μια μωβ ομπρέλα μπορεί να κρύβονται πολλές!

Το βιβλίο βασίζεται στη συζήτηση της Άλκης Ζέη με τον Θανάση Νιάρχο που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά στις 4 Απριλίου του 2016. Η Άλκη Ζέη μιλάει για τη ζωή και το έργο της, για τις συναντήσεις της με σπουδαίες προσωπικότητες, καθώς και για τη στάση της απέναντι στις προκλήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας. Η έκδοση διανθίζεται από φωτογραφικό υλικό.

Τις ράγιες που "οδηγούν" σε μια καινούρια ζωή κοιτάει κάθε μέρα από το παράθυρό της η δεκάχρονη Σάσα. Το Κουκούτσι, όπως τη φωνάζει ο πατέρας της, αναζητά απαντήσεις σε χιλιάδες ερωτήματα που ξεφυτρώνουν κάθε λίγο και λιγάκι σαν μανιταράκια στο κεφάλι της. Ποιος θα της λύσει τις απορίες; Η μαμά της και η Ντούνια, που δουλεύει χρόνια στο σπίτι τους, δεν έχουν πολλή υπομονή για εξηγήσεις. Μόνη της ελπίδα ο πατέρας της που την ακούει προσεκτικά και στον λιγοστό ελεύθερο χρόνο του της εξηγεί όσα εκείνη διψάει να μάθει. Ο Σουσάμης -έτσι τον φωνάζει η κόρη του- είναι γιατρός και δε διακρίνει τους αρρώστους σε πλούσιους και φτωχούς, ούτε σε Ρώσους και Πολωνούς ή Εβραίους, ούτε σε χριστιανούς και αλλόθρησκους. Με αυτές τις αξίες μεγαλώνει η Σάσα στην προεπαναστατική Ρωσία καταφέρνοντας να υψώσει το ανάστημά της στην αδικία και να μάθει τι σημαίνει να είσαι αληθινός ήρωας. Παρακολουθεί όσα συμβαίνουν γύρω της και περιμένει με λαχτάρα και ενθουσιασμό, που μόνο τα παιδιά μπορεί να έχουν, τη μεγάλη αλλαγή που χτυπάει την πόρτα της. "Χωρίς να χρησιμοποιεί ποτέ λεκτικά και φιλολογικά πυτοτεχνήματα, η συγγραφέας συναρπάζει το κοινό της με την απαράμιλλη δύναμη της παρατήρησής της, με τον διακριτικό αλλά υποβλητικό της στοχασμό, με το αβίαστο χιούμορ. Τα βιβλία της είναι από τα πιο μεστά κείμενα που φτάνουν στα χέρια των παιδιών αλλά και των μεγάλων." Ζωή Βαλάση

Τις ράγιες κοιτάει κάθε μέρα από το παράθυρό της η δεκάχρονη Σάσα, που τραβούν πέρα μακριά σε μια καινούρια ζωή. Η Σάσα μεγαλώνει στην προεπαναστατική Ρωσία καταφέρνοντας να υψώσει το ανάστημά της στην αδικία και να μάθει τι σημαίνει να είσαι αληθινός ήρωας. Παρακολουθεί όσα συμβαίνουν γύρω της και περιμένει με λαχτάρα και ενθουσιασμό τη μεγάλη αλλαγή που χτυπάει την πόρτα της. Το αγαπημένο μυθιστόρημα της Άλκης Ζέη, διασκευασμένο ως graphic novel από τις δημιουργούς κόμικς Στέλλα Στεργίου και Γεωργία Ζάχαρη.

Όταν ένας άχρηστος Πόκεμον συναντά μια Μπάρμπι με ένα χέρι, μια ιστορία αγάπης γεννιέται και ένα περιπετειώδες ταξίδι ξεκινά, με βάρκα ένα παπούτσι…
Μια παιγνιώδης επαναφήγηση της ιστορίας του Μολυβένιου στρατιώτη, με πρωταγωνιστές δύο «ιστορικά» παιχνίδια, τον Πόκεμον και την Μπάρμπι, που συνέγραψε η αείμνηστη Άλκη Ζέη ως ένα μικρό συγγραφικό δώρο για τον εγγονό της.

Το κείμενο είχε μείνει ανέκδοτο μέχρι σήμερα και κυκλοφορεί ως εικονογραφημένο βιβλίο, με αφορμή το Έτος Άλκη Ζέη, με εικόνες της Φωτεινής Τίκκου.

Μνήμη και πολλή αγάπη χρειάστηκε για να γράψω την ιστορία της ζωής μου. Στο μυθιστόρημα μπορείς να λες ό,τι φαντάζεσαι, να κινείς τους ήρωές σου όπως θέλεις, να τους βάζεις να λένε ό,τι σκέφτεσαι εσύ. Όταν όμως τα πρόσωπα είναι αληθινά, δεν γίνεται ούτε τοσοδά να λαθέψεις, μια και κανείς τους δεν μπορεί πια να σε επιβεβαιώσει ή να σε διαψεύσει. Ευτυχώς που υπάρχει η αδελφή μου και η μνήμη της είναι αλάνθαστη και η ζωή της μπλέκεται με τη δική μου. Μόλις διάβασε αυτά που έγραψα μου είπε: "Έτσι ζήσαμε, έτσι ήταν αυτοί που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε". "Τώρα" της λέω, "που ξαναθυμήθηκες την ιστορία μας θα 'θελες να είχαμε ζήσει μια άλλη ζωή;" "Με τίποτα" μου αποκρίθηκε αυθόρμητα. "Με τίποτα" συμπλήρωσα κι εγώ.

Μνήμη και πολλή αγάπη χρειάστηκε για να γράψω την ιστορία της ζωής μου. Στο μυθιστόρημα μπορείς να λες ό,τι φαντάζεσαι, να κινείς τους ήρωές σου όπως θέλεις, να τους βάζεις να λένε ό,τι σκέφτεσαι εσύ. Όταν όμως τα πρόσωπα είναι αληθινά, δεν γίνεται ούτε τοσοδά να λαθέψεις, μια και κανείς τους δεν μπορεί πια να σε επιβεβαιώσει ή να σε διαψεύσει. Ευτυχώς που υπάρχει η αδελφή μου και η μνήμη της είναι αλάνθαστη και η ζωή της μπλέκεται με τη δική μου. Μόλις διάβασε αυτά που έγραψα μου είπε: «Έτσι ζήσαμε, έτσι ήταν αυτοί που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε». «Τώρα» της λέω, «που ξαναθυμήθηκες την ιστορία μας θα ‘θελες να είχαμε ζήσει μια άλλη ζωή;» «Με τίποτα» μου αποκρίθηκε αυθόρμητα. «Με τίποτα» συμπλήρωσα κι εγώ.Η Άλκη Ζέη αφηγείται την ιστορία των νεανικών της χρόνων, «το παραμύθι της ζωής της», που ξεδιπλώνεται από τη Σάμο ως την Αθήνα, από τη δικτατορία του Μεταξά και τα Δεκεμβριανά, έως το 1945, τη μέρα του γάμου της με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου. Η συναρπαστική της αφήγηση διανθίζεται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2013 και έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 38.000 αντίτυπα. Στην έκδοση περιλαμβάνεται παράρτημα με αποσπάσματα κριτικών.